Zamrożone zoo

Zamrożone zoo – materiał genetyczny zwierząt (np. DNA, sperma, jaja i embriony), zgromadzony z zamiarem przechowywania przez długi czas w bardzo niskich temperaturach (w warunkach krionicznych). W niektórych placówkach gromadzi się także zamrożone rośliny, dla przechowywania których tworzy się zwykle jednak odrębne banki nasion.

Wybrane placówki na świecie

Na całym świecie jest niespełna tuzin „zamrożonych zoo”[1].

Ogrody zoologiczne, takie jak zoo w San Diego[2][3], i programy badawcze, jak Audubon Center for Research of Endangered Species[1][4][5] w Nowym Orleanie, przechowują w temperaturach krionicznych materiał genetyczny w celu ochrony różnorodności puli genowej krytycznie zagrożonych gatunków albo możliwego przywrócenia do życia gatunków już wymarłych, np. wilka workowatego[6] czy mamuta[7].

Frozen Zoo przy San Diego Zoo Conservation Research przechowuje zamrożone w ciekłym azocie (-196 °C) zwierzęce i roślinne materiały biologiczne od 1976[8]. Obecnie znajdują się w nim próbki pochodzące od 8400 egzemplarzy, obejmujące ponad 800 gatunków i podgatunków[9].

Działalność tę prowadzą też inne ogrody zoologiczne w Stanach Zjednoczonych, zaś w Europie m.in. Wydział Biologii University of Nottingham w projekcie Frozen Ark[10][11].

W Zjednoczonych Emiratach Arabskich Breeding Centre for Endangered Arabian Wildlife (BCEAW) w Szardży przechowuje embriony skrajnie zagrożonych wyginięciem żbika Gordona (Felis silvestris gordoni) i arabskiego lamparta (Panthera pardus nimr) (zostało tylko 50 osobników na wolności)[12].

Stworzenie zamrożonego zoo

Zebranie materiału do stworzenia zamrożonego zoo ułatwia nadprodukcja spermy u samców. Spermę można pobrać nawet tuż po śmierci zwierzęcia. Produkcję jajeczek, która u samic jest zwykle niska, można zwiększyć za pomocą terapii hormonalnej, do uzyskania 10–20 oocytów, w zależności od gatunku zwierzęcia. Po ich zapłodnieniu i uzyskaniu embrionów, embriony te można poddać krioprezerwacji, ponieważ są one bardziej odporne na działanie niskich temperatur niż jajeczka[12].

Przyszłość zamrożonego materiału genetycznego

Materiał genetyczny można przechowywać w warunkach krionicznych przez dowolnie długi czas bez obniżenia jego jakości[1].

Przechowywany materiał może być – po ogrzaniu – użyty do sztucznego zapłodnienia, zapłodnienia in vitro, transferu embrionów oraz klonowania.

Sztuczne zapłodnienie jest ratunkiem dla zwierząt, które ze względów anatomicznych lub fizjologicznych nie mogą wydać potomstwa w sposób naturalny. Rozmnażanie z przechowanego materiału genetycznego umożliwia też wyhodowanie genetycznie ulepszonego potomstwa oraz zapobieganie chowowi wsobnemu, obniżającemu adaptowalność do warunków zewnętrznych.

Manipulacje genetyczne były dokonywane na zwierzętach od długiego czasu i, w przeciwieństwie do sztucznego zapłodnienia ludzi, nie budzą kontrowersji etycznych. Współczesna technologia pozwala na manipulacje genetyczne u zwierząt bez konieczności trzymania ich w zamknięciu. Jednak powodzenie przywrócenia do życia na wolności wymarłych gatunków wymaga współpracy naukowej i wystarczającej ilości zebranego wcześniej materiału genetycznego[12].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c Frozen Zoo. Audubon Nature Institute. [dostęp 2010-04-28].
  2. ↑ Dan Collins. San Diego's Frozen Zoo. „The Associated Press i CBS News”, 2002-10-14. [dostęp 2010-04-02]. 
  3. ↑ Największe zoo świata. 2009-06-24. [dostęp 2010-04-02].
  4. ↑ Species Survival Plan. Audubon Nature Institute. [dostęp 2010-07-24].
  5. ↑ The Frozen Zoo: The University Of New Orleans And The New World Of Saving Endangered Species. „Science Daily”, 2001-03-12. [dostęp 2010-04-02]. 
  6. ↑ Margit Kossobudzka: Wyginął, a teraz powraca. 2008-05-21. [dostęp 2010-04-02].
  7. ↑ Jan Sochaczewski: Zamrożone mamuty powrócą do świata żywych. Dziennik.pl, 12 października 2007. [dostęp 2011-02-15].
  8. ↑ Magdalena Pecul. Zamrożone zoo. „Wiedza i Życie”, grudzień 1997. [dostęp 2010-04-01]. 
  9. ↑ Chill Out: Frozen Zoo® Aiding Conservation Projects. [dostęp 2010-04-02].
  10. ↑ Scientific Meeting - The Frozen Ark Project. 13 maja 2008. [dostęp 201q-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (23 października 2010)].zły zapis daty dostępu
  11. ↑ Frozen Ark. [dostęp 2011-02-20].
  12. ↑ a b c F.J. de Haas van Dorsser MA VetMB MRCVS: The Frozen Zoo. Arabian WildLife. [dostęp 2010-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-05-21)].

Linki zewnętrzne