Zapalenie mięśnia sercowego

Zapalenie mięśnia sercowego
Myocarditis
Ilustracja
Obraz histopatologiczny reumatycznego zapalenia mięśnia sercowego
ICD-10

I40
Ostre zapalenie mięśnia sercowego

ICD-10

I41
Zapalenie mięśnia sercowego w chorobach sklasyfikowanych gdzie indziej

ICD-10

I51.4
Zapalenie mięśnia serca, nie określone

ICD-10

I09.0
Reumatyczne zapalenie mięśnia sercowego

Obraz histopatologiczny wirusowego zapalenia mięśnia sercowego (preparat barwiony hematoksyliną i eozyną)

Zapalenie mięśnia sercowego (łac. miocarditis, ang. myocarditis) – proces zapalny toczący się w warstwie mięśniowej serca. Najczęstszymi przyczynami zapalenia są infekcje wirusowe lub bakteryjne, w wyniku których może pojawić się ból w klatce piersiowej, szybkie narastanie objawów niewydolności serca lub nagła śmierć sercowa.

Epidemiologia

Dokładna częstość występowania zapalenia mięśnia sercowego nie jest znana. Dowody poświadczające zapalenie mięśnia sercowego spotyka się w 1–9% przypadków wykonywanych sekcji zwłok. W grupie młodych dorosłych ponad 20% przypadków nagłej śmierci jest spowodowana zapaleniem mięśnia sercowego[1][2].

Etiologia

Czynniki, które mogą stać się przyczyną zapalenia mięśnia sercowego są liczne i obejmują[1]:

Zapalenie mięśnia sercowego pochodzenia bakteryjnego jest rzadkie u pacjentów bez obniżonej odporności.

Objawy

Objawy związane z zapaleniem mięśnia sercowego są zróżnicowane i zależą od aktualnego stanu zapalnego mięśnia sercowego lub cech jego niewydolności, które pojawiają się wtórnie do zapalenia. Objawy zapalenia mięśnia sercowego to[1]:

Zapalenie mięśnia sercowego spowodowane chorobami wirusowymi daje ogólne objawy związane z infekcją wirusową, takie jak gorączka, biegunka, ból stawów i osłabienie. Zapalenie mięśnia sercowego jest często związane z zapaleniem osierdzia, dlatego wielu pacjentów wykazuje objawy sugerujące jednoczesne występowanie zapalenia mięśnia sercowego i zapalenia osierdzia.

Rozpoznanie

Zapalenie mięśnia sercowego można podejrzewać na podstawie wyników badania elektrokardiograficznego (EKG), podniesionego poziomu CRP i/lub OB i podwyższonych IgM (serologia) skierowanych przeciwko wirusom uszkadzającym mięsień sercowy. Wskaźniki uszkodzenia mięśnia sercowego (troponiny lub izoenzymy sercowe kinazy kreatynowej) są podwyższone[1]. Najczęściej występujące zmiany w przebiegu zapalenia mięśnia sercowego, widoczne w badaniu EKG, to poszerzenie i odwrócenie załamka T, siodełkowaty i uniesiony odstęp ST (zmiany takie mogą też pojawić się w zapaleniu osierdzia)[1]. Złotym standardem jest wciąż biopsja mięśnia sercowego[8][9][10] wykonywana pod kontrolą angiografii (chociaż czułość metody wynosi 30-40% i rzadko się ją wykonuje). Pobierany jest wycinek wsierdzia i mięśnia sercowego, który następnie poddawany jest badaniu histopatologicznemu, a jeśli zajdzie taka konieczność, to wykonuje się specjalnymi metodami barwiącymi badanie immunochemiczne. Charakterystyczne zmiany w badaniu histopatologicznym to: duży obrzęk tkanki śródmiąższowej serca z naciekiem zapalnym obfitym w limfocyty i makrofagi. Ogniskowe uszkodzenie komórek mięśnia sercowego jest przyczyną niewydolności pompy sercowej[1]. Od niedawna używany sercowy rezonans magnetyczny (cMRI lub CMR) okazał się bardzo pomocny w diagnostyce zapalenia mięśnia sercowego poprzez uwidacznianie w obrazie cech wskazujących na zapalenie mięśnia sercowego[11].

Leczenie

Infekcje bakteryjne są leczone antybiotykami w zależności od rodzaju patogenu i jego wrażliwości na dany antybiotyk. Większość wirusowych infekcji nie może być leczona przyczynowo, stosuje się wówczas leczenie objawowe, które jest jedyną formą leczenia wirusowego zapalenia mięśnia sercowego, np. diuretyki lub leki działające inotropowo dodatnio. Nie należy podawać niesterydowych leków przeciwzapalnych. Inhibitory ACE mogą być pomocne w procesie gojenia. Nieskuteczność leczenia i rozwój ciężkiej niewydolności serca są wskazaniami do przeszczepienia serca.

Powikłania

Głównym późnym powikłaniem zapalenia mięśnia sercowego jest postępująca niewydolność serca. W przebiegu choroby mogą wystąpić zaburzenia rytmu, nagły zgon, zatory obwodowe i mikrotętniaki lewej komory. Rzadko choroba może mieć przebieg subkliniczny i doprowadzić do kardiomiopatii rozstrzeniowej.

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Feldman AM., McNamara D. Myocarditis. „N Engl J Med”. 343. 19, s. 1388-98, 2000. PMID: 11070105. 
  2. ↑ Robert E Eckart i inni, Sudden death in young adults: a 25-year review of autopsies in military recruits, „Annals of Internal Medicine”, 141 (11), 2004, s. 829-34, DOI: 10.7326/0003-4819-141-11-200412070-00005, PMID: 15583223.
  3. ↑ a b Taylor Dickey, Melanie Schweir, Matthew Hysell, Fatal Influenza B Myocarditis in a 34-Year-Old Female, „Clinical Practice and Cases in Emergency Medicine”, 2 (3), 2018, s. 219–222, DOI: 10.5811/cpcem.2018.3.37718, ISSN 2474-252X, PMID: 30083637, PMCID: PMC6075482 [dostęp 2018-09-29].
  4. ↑ a b Dominick Roto i inni, A Fatal Case of Influenza B Myocarditis with Cardiac Tamponade, „Case Reports in Critical Care”, 2018, 2018, DOI: 10.1155/2018/8026314, ISSN 2090-6420, PMCID: PMC6136560 [dostęp 2018-09-29].
  5. ↑ Masahiro Yamasaki i inni, Influenza infection presenting with pulmonary congestion: influenza myocarditis, „Respirology Case Reports”, 6 (7), 2018, DOI: 10.1002/rcr2.352, ISSN 2051-3380, PMID: 30073086, PMCID: PMC6066367 [dostęp 2018-09-29].
  6. ↑ a b c d Franciszek Kokot, Choroby Wewnętrzne, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1991, s. 60, ISBN 83-200-1551-0.
  7. ↑ Cynthia Yeung, Adrian Baranchuk, Diagnosis and Treatment of Lyme Carditis: JACC Review Topic of the Week, „Journal of the American College of Cardiology”, 73(6), 2019, s. 717-726, DOI: 10.1016/j.jacc.2018.11.035.
  8. ↑ Myocarditis (en)
  9. ↑ Steinberger J. Insulin resistance and cardiovascular risk in the pediatric patient.. „Prog Pediatr Cardiol”. 2 (12), s. 169-175, styczeń 2001. PMID: 11223344. 
  10. ↑ Wein M., Banach R., Wolf-Pütz A., Skutta B., Strauer BE., Klein RM. [Value of cardiovascular magnetic resonance in acute myocarditis]. „Dtsch Med Wochenschr”. 3 (133), s. 87-91, styczeń 2008. DOI: 10.1055/s-2008-1017480. PMID: 18186011. 
  11. ↑ Skouri HN, Dec GW, Friedrich MG, Cooper LT. Noninvasive imaging in myocarditis. „J. Am. Coll. Cardiol.”. 48 (10), s. 2085-93, 2006. DOI: 10.1016/j.jacc.2006.08.017. PMID: 17112998. 

Bibliografia

  • "Choroby wewnętrzne" pod redakcją prof. dr hab. med. Andrzeja Szczeklika ISBN 83-7430-031-0

Linki zewnętrzne

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Aschoff Body in Rheumatic Myocarditis.jpg
Autor: Ed Uthman, MD, Licencja: CC BY-SA 2.0
Aschoff Body in Rheumatic Myocarditis
Myocarditis viralis.jpg
Autor: dr n. med. Krystyna Bielnik, lek. med. Dariusz Młoczkowski, dr n. med. Tadeusz Modrzewski, lek. med. Dorota Snopkowska, prof. dr hab. med. Krzysztof W. Zieliński, Licencja: CC BY-SA 3.0
wirusowe zapalenie mięśnia sercowego (barwienie hematoksyliną i eozyną).