Zapotekowie
Zapotekowie – grupa rdzennych mieszkańców Meksyku, zamieszkujących środkowo-wschodnią część obecnego stanu Oaxaca.
Obecnie ich populacja liczy około 400 tys., większość posługuje się językiem hiszpańskim, w użyciu jest też silnie rozdrobniony dialektalnie język zapotecki z rodziny oto-mangueskiej.
W czasach prekolumbijskich stworzyli jedną z trzech wielkich kultur mezoamerykańskich. Najważniejszym ośrodkiem tej kultury było miasto Monte Albán. Pozostałe to: Lambityeco, Dainzu, Mitla, Yagul, San José Mogote i Zaachila.
Najbardziej znanym Zapotekiem był prezydent Meksyku Benito Juárez[1].
Historia Zapoteków
Zapotekowie osiedlili się w Dolinie Oaxaca około roku 1400 p.n.e., budując pierwsze osady nad brzegami rzek. Między 1300 a 900 p.n.e. osady wiejskie składały się z ośmiu do dziesięciu domów. Z około 850 p.n.e. pochodzi obserwatorium astronomiczne z Caballito Blanco w dolinie Tlacolula. Około 600 p.n.e. najważniejszym ośrodkiem stało się San José Mogote. Odkryto w nim m.in. pierwsze hieroglify na tym obszarze. Około 500 roku p.n.e. centrum cywilizacji Zapoteków przeniosło się do Monte Albán.
Monte Albán powstało około 600 p.n.e., a po stu latach stało się najważniejszym ośrodkiem Zapoteków, zamieszkanym do 900 r. n.e.
Około 500 n.e. znaczenie Monte Albán zmalało, a między 750 a 900 n.e. zostało opuszczone. Nie zostało ono zniszczone, ale drastycznie zmniejszyła się jego ludność, choć niektóre części miasta były zamieszkane do przybycia Hiszpanów w 1521 r.
Po upadku Monte Albán rozwinęły się inne ośrodki, takie jak Mitla, Lambityeco i Zaachila. Żadne z nich nie osiągnęło dominującej pozycji. Powstawały związki miast, które rywalizowały ze sobą. Na krótko Dolina Oaxaca została podbita przez ludność przybyłą z Doliny Meksyku. Po niej przybyli Mixtekowie, prowadząc ciągłe wojny o ziemie uprawne i daniny.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Alan Axelrod, Charles Philips,Władcy, tyrani, dyktatorzy, Warszawa 2000, s. 286.
Bibliografia
- Renata Faron-Bartels: Ludzie i bogowie Ameryki Środkowej, Ossolineum, Wrocław 2009
Media użyte na tej stronie
Esta imagen fue introducida en el dominio publico, desde hace muchos años, lo cual puede ser usada por cualquier persona en cualquier fin, como se puede apreciar en diferentes sitios, donde se usa esta imagén, tanto para articulos historicos, espacios políticos y sitios comerciales.
This picture was released into the public domain by the Mexican government for many years, so it can be used for anyone to any purpose, as you can see in many web sites, where this image has been used, such as for historical articles, political purposes, and commercial sites.
Este retrato foi introduzido no public domain pelo México Goverment, desde muitos anos, assim que pode ser usado para qualquer um a todo o porpouse, como você pode ver em muitos Web site, era esta imagem foi usado, em mesmos em artigos históricos, espaços politic e locais comerciais.
Cette image a été présentée dans le public domain par le Gouvernement du Mexique, depuis beaucoup d'années, ainsi elle peut être employée pour n'importe qui à n'importe quel porpouse, comme toi peut voir dans beaucoup de sites Web, était cette image a été employée, à mêmes en articles. historiques, les espaces adroits et les emplacements commerciaux.
(Nacimiento 1806- Fallecimiento 1872)Map showing the location of the Zapotec Civilization, developed in the Pre-Columbian Era in Mesoamerica