Zasłonista Turnia

Zasłonista Turnia

Zasłonista Turnia (słow. Veža Železnej brány, niem. Eisernetorturm, węg. Vaskapu-torony, 2180 m[1]) – wybitna turnia w północno-wschodniej grani odbiegającej od Pośredniej Śnieżnej Kopy i stanowiąca wraz z tą granią zachodnie obramowanie Doliny Kaczej. W grani tej w kolejności od góry na dół znajdują się: żebro Pośredniej Śnieżnej Kopy, grzęda ograniczająca od zachodu Śnieżną Galerię, Zasłonista Przełączka, Zasłonista Turnia, Zasłonista Ławka, Kaczy Mnich[2].

Zasłonista Turnia ma dwa wierzchołki oddalone od siebie o około 20 m. Wyższy o kilka metrów jest południowo-zachodni. Niższy wierzchołek północny zbudowany jest z litych skalnych bloków i jest zwornikiem dla dwóch wybitnych żeber:

  • żebro północno-wschodnie (orograficznie lewe)
  • żebro północno-zachodnie (orograficznie prawe)[2].

Z przełączki między wierzchołkami opada skalisto-trawiasty żlebek, którym prowadzi droga wspinaczkowa nr 7. Do głównej części Doliny Kaczej z północnego wierzchołka Zasłonistej Turni opada wybitna ściana o trójkątnym kształcie i wysokości ponad 400 m. Dolna jej część to Kaczy Mnich, oddzielony od górnej części ściany przełączką Zasłonista Ławka. Z przełączki tej do Kaczego Żlebu spada olbrzymia Depresja Sawickiego tworząca wyraźną granicę między ścianami Zasłonistej Turni i Kaczego Mnicha[2]. Jej nazwa pochodzi od nazwiska pierwszego zdobywcy tej ściany – Jana Sawickiego[1].

W około połowie wysokości orograficznie lewego żebra Zasłonistej Turni wznosi się wybitna Turniczka Belicy, oddzielona od wyższej części żebra wciętą na 3 m szczerbinką. Ze szczerbinki tej do Depresji Sawickiego opada wybitny komin z drogą wspinaczkową nr 7. Również na orograficznie prawym żebrze w Kaczym Mnichu znajduje się turniczka. Znana jest tylko jej słowacka nazwa – „Prava veža”, „Prava veža Kačaciego Mnícha” lub „Kollerova vežička”. Według Władysława Cywińskiego bardziej prawidłowa jest ostatnia nazwa, nie ma bowiem „Levej veži”. Przetłumaczył ją na język polski jako Turniczka Kollera[2].

Szczególnie potężnie trójkątna sylwetka Zasłonistej Turni prezentuje się z Polany pod Wysoką[3]. Po zachodniej stronie jej wierzchołka znajduje się wysoko zawieszony i zawalony rumowiskiem oraz śniegami Kocioł pod Zasłonistą Turnią[4]. Zasłonista Turnia jest dobrze widoczna z trasy niebieskiego szlaku turystycznego przez Dolinę Białej Wody. Z tej perspektywy zasłania ona wyższe Wschodnie Żelazne Wrota i stąd pochodzi jej nazwa[1]. W. Cywiński nazwę tę uważa za wyjątkowo trafną[2]. Nazwy słowacka i niemiecka pochodzą od nazwy Zachodnich lub Wschodnich Żelaznych Wrót[1].

Najłatwiejsze wejście na szczyt Zasłonistej Turni jest z Zasłonistej Przełączki (droga nr 1)[2].

Taternictwo

W ścianach Zasłonistej Turni znajdują się drogi wspinaczkowe dla taterników.

Pierwsze wejścia
Drogi wspinaczkowe
  1. Południowo-zachodnią granią, z Zasłonistej Przełączki; I w skali tatrzańskiej, czas przejścia 10 min
  2. Północno-zachodnim żebrem; II, od wylotu Kaczego Żlebu 1 godz. 30 min
  3. Prawą częścią północnej ściany na północno-zachodnie żebro (droga Kopolda); VI/VII, 5 godz.
  4. Žolik; M6+, 5 godz.
  5. Belica-Porvaznik; V, 4 godz.
  6. Belica-Kinčeš; V, A1, 9 godz.
  7. Prawy komin; V+, A2, 40 godz.
  8. Środkowy komin; IV+, 4 godz.
  9. Lewy komin; IV, 5 godz.
  10. Droga bez nazwy; V, a2, 10 godz.
  11. Górną częścią ściany; V+, A3
  12. Droga zacięciem; V-, A2, 7 godz.
  13. Z Zasłonistej Ławki; I, 10 min
  14. Z Kaczego Bańdziocha; I[2].

Przypisy

  1. a b c d Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  2. a b c d e f g Władysław Cywiński, Tatry. Przewodnik szczegółowy. Rumanowy. Żłobisty, t. 17, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2012, ISBN 978-83-7104-042-9.
  3. Śnieżne Kopy [dostęp 2013-01-29].
  4. a b Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część X. Rumanowa Przełęcz – Wschodnie Żelazne Wrota, Warszawa: Sport i Turystyka, 1962, s. 155–171.


Media użyte na tej stronie

Dolina Kacza T40 (3).jpg
Autor: [Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dolina Kacza. Widok z Doliny Litworowej
Zasłonista Turnia DK40.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok z Doliny Litmanowej