Zatoka Antongila

Zatoka Antongila
Helodrano Antongila
Państwo Madagaskar
LokalizacjaOcean Indyjski
Wymiary60 × 30 km
Cieki wodne uchodząceRantabe, Antainambalana, Ambanizana
Miejscowości nadbrzeżneMaroantsetra, Fananehana
WyspyNosy Mangbe
Położenie na mapie Madagaskaru
Mapa konturowa Madagaskaru, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Zatoka Antongila”
Ziemia15°45′11″S 49°50′25″E/-15,753056 49,840278

Zatoka Antongila – największa zatoka na Madagaskarze.

Krajobraz wybrzeża Zatoki Andogila

Znajduje się w północnej części wschodniego wybrzeża wyspy na Oceanie Indyjskim. Położona południkowo zatoka ma ok. 60 km długości i do 30 km szerokości i prawie prostokątny kształt. W północnej części zatoki znajduje się mała wyspa Nosy Mangbe. Od wschodu akwen ogranicza półwysep Masoala, którego górzyste ukształtowanie (odnoga masywu Tsaratanana) zapobiega działaniu wiatrów z Oceanu na Zatokę, czyniąc ją znanym od wieków kotwicowiskiem. Do zatoki wpadają m.in. rzeki: Rantabe (zachodnie wybrzeże), Antainambalana (pn-zach.), Ambanizana (pn-wsch.).

Najznaczniejszą osadą nad Zatoką jest Maroantsetra.

Przyroda

Wybrzeża Zatoki w większej części są górzyste i pokryte puszczą tropikalną. Bogate stanowiska przyrodnicze stały się podwaliną powstania w rejonie akwenu licznych miejsc ochrony natury.

Południowo-zachodnia część wybrzeża chroniona jest parkami narodowymi:

  • Masoala (chroni lasy),
  • Tampolo i Masoala (oba są morskimi parkami narodowymi).

Na południowo-wschodnim wybrzeżu zatoki stworzono Rezerwat Biosfery Mananara, który służy ochronie bioróżnorodności, tj. ochronie flory tutejszych lasów, bagien i piaszczystych równin, a także gatunków endemicznym np. licznych tu lemurów[1][2].

Historia

Prawdopodobnie przybywali tu już kupcy arabscy operujący na Komorach Seszelach i Maskarenach.

Dla Europejczyków zatokę odkryli pływający do Indonezji i Indii Portugalscy żeglarze. Ok. roku 1515 nadali jej nazwę Zatoki Św. Antoniego (Golfo de Santo Antonio), którą to nazwę w języku malgaskim nosi do dziś. W 1596 roku, płynący do Bantamu holenderski admirał Cornelis de Houtman przebywał w tym rejonie z powodu potrzeby zaleczenia szkorbutu dręczącego jego podwładnych i zdobycia zapasów. W tym czasie Admirał kartował ten obszar Madagaskaru, zaznaczając istnienie rzeki Antainambalana i osady Maroantsetra, którą po konflikcie z wyspiarzami spalił. W roku 1598, przybyły trzy holenderskie okręty pod komendą admirała Van Neckiga, pragnąc zaopatrzyć się w wodę i prowiant. Jednak tubylcy pamiętając wcześniejsze zdarzenia nie pomogli Niderlandczykom. Kiedy w roku 1598 Mauritius stał się kolonią Zjednoczonych Prowincji, Madagaskar stał się ważnym dostawcą ryżu i niewolników dla tejże wyspy. pomiędzy latami 1601 a 1626 do zatoki Antongila przybywali liczni Holendrzy, których nazwiska można odczytać z napisów wyrytych w nadbrzeżnych kamieniach na wyspie Nosy Mangbe.

brzeg Zatoki
Beniowski – pogromca znad zatoki

Drugi gubernator Mauritiusa Adrian van der Stel podpisał w 1642 r. traktat z miejscowym wodzem – "Królem Antogili", w którym Malgasz przyznał Holendrom dominację w rejonie i zobowiązał się zakazać innym Europejczykom tworzenia kolonii i faktorii. Holendrzy zobowiązywali się w umowie do obrony króla i kupowania ryżu, kamieni szlachetnych i niewolników. W ten sposób Zatoka stała się centrum handlu niewolnikami dla całej północno-wschodniej części Madagaskaru, a potem przerodziła się w centrum handlu ludźmi dla całego południowo-zachodniego Oceanu Indyjskiego. Stan taki trwał do połowy XVIII wieku, kiedy liczba ludzi możliwych do zniewolenia zaczęła maleć[3].

W czerwcu 1785 roku na Madagaskar przybył AMPANSAKEBE (król wyspy), Maurycy Beniowski. W rejonie wschodniego wybrzeża wyspy stoczył on kilka potyczek z Francuzami, którzy tu już się rozsiedlali. Beniowskiemu udało się zająć Foulpointe (dziś Mahavelona) – ich fort i punkt wywozu niewolników zbudowany przez nich nad wodami zatoki Antongila[3].

Przypisy

  1. Mananara Nord National Reserve Madagascar: Travel2Madagascar. [dostęp 2010-09-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-20)].
  2. Masoala National Park(Madagascar) : The West coast of the peninsula. [dostęp 2010-09-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-11)].
  3. a b Les Esclaves de Bourbon : La Mer et la montagne, Prosper Ève, Karthala, Paryż, 2003ISBN 978-2-84586-456-6.

Bibliografia

  • Franz Stadelmann. Symbiose zwischen Gestern und Heute, ptk 17

Media użyte na tej stronie

Illegal export of rosewood 003.jpg
Autor: AnonimowyUnknown author, Licencja: CC BY-SA 3.0
Illegal harvesting of rosewood inside Masoala National Park (October 2009)
Masoala coast.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Madagascar physical map.svg
Physical map of Madagascar, parameters equal to Madagascar location map.svg.