Zatoka Botnicka

Zatoka Botnicka
Bottniska viken (szw.)
Pohjanlahti (fin.)
	(c) NormanEinstein, CC-BY-SA-3.0; mapa Morza Bałtyckiego
Państwo	Szwecja; Finlandia
Lokalizacja	Morze Bałtyckie
Powierzchnia	117 000 km²
Wymiary	725 × 80 - 240 km
Głębokość; • średnia; • maksymalna	; 60 m; 294 m
Zasolenie	2 - 7‰
Miejscowości nadbrzeżne	Oulu, Vaasa, Luleå, Sundsvall, Gävle
Wyspy	Wyspy Alandzkie
	Położenie na mapie Europy Zatoka Botnicka
	62°09′18″N 19°30′01″E/62,155000 19,500278

Doki portu Rauma

Lodołamacz Fennica na Zatoce Botnickiej

Zatoka Botnicka (fiń. Pohjanlahti, szw. Bottniska viken) – najbardziej wysunięta na północ część Morza Bałtyckiego pomiędzy zachodnim wybrzeżem Finlandii a wschodnim Szwecji. Zatoka Botnicka połączona jest z właściwym Bałtykiem niewielkimi akwenami morskimi: Morzem Alandzkim o średniej głębokości około 80 - 100 m i maksymalnej 405 m oraz Morzem Archipelagowym o głębokości średniej 27 m i maksymalnej 146 m. Od południa zamyka ją archipelag Wysp Alandzkich.

Niewielkie zasolenie waha się od 7‰ w części południowej do zaledwie 2‰ w części północnej^[1]. Z tego względu podczas zimy bywa cała skuta lodem przez okres do ośmiu miesięcy. Żegluga jest wówczas możliwa wyłącznie dzięki stale operującym na zatoce lodołamaczom.

Nazwa

Nazwa zatoki pochodzi z latynizacji staronordyckiego słowa oznaczającego "spód, dno" do formy botn^[2]. Po raz pierwszy forma ta pojawia się w nazwie Helsingjabotn, nazwanej po Hälsinglandzie, którą to nazwą określało się wówczas mniej więcej całe dzisiejsze szwedzkie wybrzeże zatoki.

Fińskie słowo pohja oznacza "spód".

Według niektórych teorii Zatoką Botnicką może być opisane przez Ottara z Hålogaland w IX wieku Morze Kwen (Kven Sea; inne teorie łączą je z Zatoką Fińską i Oceanem Arktycznym). Z zatoką łączy się też niekiedy użytą w XV wieku przez duńskiego geografa Claudiusa Clavusa nazwę Mare Gotticus.

Geografia

Długość akwenu wynosi 725 km, szerokość waha się od 80 do 240 km. Powierzchnia wynosi 117 000 km². Najbardziej na północ wysuniętym punktem jest szwedzka wieś Töre.

Zatoka dzieli się na dwa rejony:

Botnik Północny o średniej głębokości 42 m i największej 141 m
Botnik Południowy (zwany też Morzem Botnickim^[3]) o średniej głębokości 62 m i maksymalnej 294 m.

Zbiorniki te są oddzielone od siebie cieśniną Kvarken Północny o szerokości około 80 km. Kvarken Południowy łączy Zatokę z Morzem Archipelagowym pomiędzy wybrzeżem Szwecji a wyspami Alandzkimi.

Międzynarodowa Organizacja Hydrograficzna definiuje południową granicę Zatoki Botnickiej linią Simpnäsklubb (Szwecja) – Flötjan – Lagskær – – Fæstörne – Kökarsörn – Vænö-Kalkskær – półwysep Hanko (Finlandia), w ten sposób zawierając w niej m.in. Wyspy Alandzkie^[4].

Rzeki

Duża liczba rzek uchodzących do Zatoki Botnickiej jest główną przyczyną jej niskiego zasolenia. Najważniejsze spośród nich to:

Szwecja

Finlandia

Miasta

Ważniejsze miasta leżące na brzegach Zatoki Botnickiej:

Szwecja

Finlandia

Przypisy

↑ Perämeren erityispiirteet (fiń.)
↑ Svensk etymologisk ordbok (szw.)
↑ Nazewnictwo geograficzne świata. Morza i oceany. ksng.gugik.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]., Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej, 2008
↑ Limits of Oceans and Seas, 3rd edition. iho-ohi.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-22)]., International Hydrographic Organization. 1953 [dostęp: 7 maja 2011]

[1] Perämeren erityispiirteet (fiń.)

[2] Svensk etymologisk ordbok (szw.)

[3] Nazewnictwo geograficzne świata. Morza i oceany. ksng.gugik.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]., Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej, 2008

[4] Limits of Oceans and Seas, 3rd edition. iho-ohi.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-22)]., International Hydrographic Organization. 1953 [dostęp: 7 maja 2011]

[1]

[2]

[3]

[4]

Ocean Arktyczny	Cieśnina Fram Morze Baffina Morze Barentsa Morze Beauforta Morze Beringa Morze Białe Morze Czukockie Morze Grenlandzkie Morze Karskie Morze Łaptiewów Morze Lincolna Morze Księcia Gustawa Adolfa Morze Peczorskie Morze Wandela Morze Wschodniosyberyjskie Zatoka Amundsena Zatoka Boothia
Ocean Atlantycki	Basen Foxe’a Cieśnina Davisa Cieśnina Duńska kanał La Manche Morze Adriatyckie Morze Alandzkie Morze Alborańskie Morze Azowskie Morze Archipelagowe Mar Argentino Morze Balearskie Morze Bałtyckie Morze Botnickie Morze Celtyckie Morze Czarne Morze Egejskie Morze Grenlandzkie Morze Hebrydzkie Morze Irlandzkie Basen Irmingera Morze Jońskie Morze Karaibskie Morze Korsyki Morze Kreteńskie Morze Labradorskie Morze Lewantyńskie Morze Libijskie Morze Liguryjskie Morze Marmara Morze Mirtejskie Morze Norweskie Morze Północne Morze Sardynii Morze Sargassowe Morze Sycylijskie Morze Śródziemne Morze Trackie Morze Tyrreńskie Morze Wattowe Zatoka Biskajska Zatoka Botnicka Zatoka Campeche Zatoka Fińska Zatoka Fundy Zatoka Hudsona Zatoka Jamesa Zatoka Gwinejska Zatoka Lwia Zatoka Maine Zatoka Meksykańska Zatoka Świętego Wawrzyńca Zatoka Wenezuelska
Ocean Indyjski	Cieśnina Malakka Kanał Mozambicki Morze Andamańskie Morze Arabskie Zatoka Omańska Morze Czerwone Morze Lakkadiwskie Morze Timor Zatoka Adeńska Zatoka Akaba Zatoka Bengalska Zatoka Kaććh Zatoka Kambajska Zatoka Perska Zatoka Sueska
Ocean Spokojny	Cieśnina Makasarska Morze Arafura Morze Balijskie Morze Banda Morze Beringa Morze Nowogwinejskie Morze Camotes Morze Celebes Morze Chilijskie Morze Filipińskie Morze Koralowe Morze Wschodniochińskie Morze Flores Morze Halmahera Morze Jawajskie Morze Koro Morze Mindanao Morze Moluckie Salish Sea Morze Sawu Morze Seram Morze Japońskie Morze Ochockie Morze Sibuyan Morze Salomona Morze Południowochińskie Morze Samar Morze Sulu Morze Tasmana Morze Visayan Morze Wewnętrzne Morze Żółte Zatoka Alaska Zatoka Kalifornijska Zatoka Karpentaria zatoka Fonseca Zatoka Moro Zatoka Pohaj Zatoka Tajlandzka Zatoka Tokijska Zatoka Tonkińska
Ocean Południowy	Morze Amundsena Morze Bellingshausena Morze Davisa Morze Dumont d’Urville’a Morze Kosmonautów Morze Króla Haakona VII Morze Łazariewa Morze Riiser-Larsena Morze Mawsona Morze Rossa Morze Scotia Morze Somowa Morze Weddella Morze Wspólnoty

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne