Zatoka Królowej Maud

Zatoka Królowej Maud
Queen Maud Gulf (ang.)
Mer de la Reine Maud (fr.)
ilustracja
Państwo Kanada
Terytorium Nunavut
LokalizacjaOcean Arktyczny
WyspyJenny Lind Island, Melbourne Island, O’Reilly Island, Fitzjames Island
Mapka zatoki
Położenie na mapie Nunavut
Mapa konturowa Nunavut, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Zatoka Królowej Maud”
Położenie na mapie Kanady
Mapa konturowa Kanady, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Zatoka Królowej Maud”
Ziemia68°15′N 102°00′W/68,250000 -102,000000

Zatoka Królowej Maud[1] (ang. Queen Maud Gulf, fr. Mer de la Reine Maud[2]) – zatoka w terytorium Nunavut w Kanadzie w Ameryce Północnej.

Geografia

Zatoka znajduje się między wybrzeżem kontynentu a wyspami Wiktorii i Króla Williama[2]. Wybrzeża są nizinne, pokrywa je glina lodowcowa i osady morskie, leżące na prekambryjskich skałach Tarczy Kanadyjskiej[3]. Nad cieśniną Dease w zachodniej części zatoki leży miejscowość Cambridge Bay; także Inuici z leżących niedaleko zatoki miejscowości Gjoa Haven i Umingmaktok polują na tych terenach[4]. W zatoce leżą liczne wyspy i płycizny, utrudniające żeglugę; należy ona do najtrudniejszych w nawigacji miejsc w zachodniej Arktyce. Także warunki lodowe są bardzo nieprzyjazne, z północy przez cieśninę Wiktorii do zatoki napływa zimna woda i lód morski z Oceanu Arktycznego. Lód na zatoce zwykle zaczyna pękać w ostatnim tygodniu lipca, proces ten trwa do połowy sierpnia, przy czym wciąż trwa napływ lodu z północy. Woda zaczyna ponownie zamarzać w pierwszym tygodniu października; do końca miesiąca całą zatokę pokrywa młody lód, którego grubość rośnie w zimie[5].

Przez zatokę prowadzi jeden ze szlaków Przejścia Północno-Zachodniego. W 2014 roku odnaleziono w niej wrak okrętu HMS „Erebus”, który zaginął podczas ekspedycji badawczej w 1845 roku[6].

Przyroda

Południową część zatoki i przyległe obszary tundry obejmuje największy obszar chroniony w Kanadzie, Queen Maud Gulf (Ahiak) Migratory Bird Sanctuary, utworzony w 1961 roku. Został ustanowiony dla ochrony obszarów gniazdowania różnych gatunków gęsi, ale chroni także wiele gatunków ptaków migrujących i innych zwierząt[4]. Na nizinach na południe od zatoki gnieździ się 90% światowej populacji śnieżycy małej i 8% populacji śnieżycy dużej, ogółem ponad 2 miliony tych gęsi. Ponadto ważne populacje tworzą gniazdujące tam bernikla kanadyjska, gęś białoczelna, bernikla obrożna, łabędź czarnodzioby, rożeniec zwyczajny, edredon turkan i żuraw kanadyjski[4][3]. Ze ssaków żyją tam renifery, piżmowoły, drapieżne wilki, niedźwiedzie grizli, lisy i rosomaki, oraz nerpy obrączkowane[4]. Mokradła nad południową częścią zatoki obejmuje także ochroną konwencja ramsarska[7].

Przypisy

  1. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych Świata. Maciej Zych (redaktor). Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013, s. 590. ISBN 978-83-254-1988-2.
  2. a b Królowej Maud, Zatoka, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2018-07-11].
  3. a b Queen Maud Gulf. BirdLife Data Zone. [dostęp 2018-07-11].
  4. a b c d Queen Maud Gulf (Ahiak) Migratory Bird Sanctuary (ang.). Government of Canada, 2017-04-04. [dostęp 2018-07-11].
  5. Donat Pharand, Leonard H. Legault: The Northwest Passage: Arctic Straits. Martinus Nijhoff Publishers, 1984, s. 13–14, seria: International straits of the world. ISBN 978-90-247-2979-1.
  6. Chris Lo: Solving the mystery of Franklin’s lost expedition. Ship technology, 2014-11-25. [dostęp 2018-07-11].
  7. Queen Maud Gulf. Ramsar Sites Information Service, 2001-01-01. [dostęp 2018-07-11].

Media użyte na tej stronie

Relief map of Canada.png
Autor: Nzeemin, Licencja: CC BY-SA 3.0
Relief map of Canada.
  • Projection: Lambert Conformal Conic Projection
    • lon0 = -27°
    • lat0 = 69°
    • lat1 = 51°
    • lat2 = 45°
  • Projection/coords for GMT: -Jl-95/49/49/77/1:29350000 -R-121.36/38.29/-11.5/63.0r
Cambridge Bay.jpg
Aerial view of Cambridge Bay, Nunavut, Canada looking north. 12 August 1999.
Location map Nunavut 2.png
Autor: Algkalv and Dr. Blofeld based on original by Yug. Inset map is by EOZyo. Two maps put together by Ruhrfisch (talk), Licencja: CC BY-SA 3.0
Map of Nunavut
Flag of Nunavut.svg
Flag of Nunavut