Zatoki opony twardej
| ||
| Sinuses durae matris | ||
 Zatoki opony twardej oraz części tętnicy szyjnej wewnętrznej[1] | ||
Zatoki opony twardej (łac. sinuses durae matris) – układ przestrzeni znajdujących się pomiędzy blaszkami opony twardej odprowadzający krew z mózgowia, większej części oczodołu, błędnika, opony twardej oraz czaszki, z którego krew uchodzi do żyły szyjnej wewnętrznej.
Budowa
Zatoki opony twardej zbudowane są z tkanki łącznej włóknistej zwartej i ich ściany pozbawione są błony mięśniowej. Wnętrze zatok wyłożone jest śródbłonkiem[2].
Elementy składowe układu
| grupa | zatoka | nazwa łacińska | ujście |
|---|---|---|---|
| grupa górna | |||
| zatoka strzałkowa górna | sinus sagittalis superior | spływ zatok | |
| zatoka strzałkowa dolna | sinus sagittalis inferior | zatoka prosta | |
| zatoka prosta | sinus rectus | spływ zatok | |
| zatoka poprzeczna | sinus transversus | zatoka esowata | |
| zatoka esowata | sinus sigmoideus | żyła szyjna wewnętrzna | |
| zatoka potyliczna | sinus occipitalis | żyła szyjna wewnętrzna | |
| spływ zatok | confluens sinuum | prawa i lewa zatoka poprzeczna | |
| grupa dolna | |||
| zatoka jamista | sinus cavernosus | górna i dolna zatoka skalista | |
| zatoki miedzyjamiste | sinus intercavernosi | zatoka jamista | |
| zatoka klinowo-ciemieniowa | sinus sphenoparietalis | zatoka jamista | |
| zatoka skalista górna | sinus petrosus superior | zatoka esowata | |
| zatoka skalista dolna | sinus petrosus inferior | żyła szyjna wewnętrzna | |
| splot podstawny | plexus basiliaris | zatoka jamista i skalista dolna | |
Przepływ krwi
Przepływ krwi w zatokach następuje od przodu i góry ku tyłowi i do dołu [2][3].
Obszar drenowania
Zatoki opony twardej odprowadzają krew z mózgowia, większej części oczodołu, błędnika, opony twardej oraz czaszki[2].
Główne odmiany
- spływ zatok może być asymetryczny i w różnym stopniu rozwinięty z obu stron[4]
- zatoka strzałkowa górna może dzielić się na dwie odnogi[5]
- jedna z zatok poprzecznych może być bardzo słabo rozwinięta[5]
- zatoka jamista może być bardzo mała[6]
- zatoka międzyjamista tylna może nie występować[6]
- zatoka skalista górna może nie występować[6]
Zespolenia
- żyła twarzowa poprzez żyłę oczną i żyłę kątową z zatoką jamistą[7]
- żyły kręgosłupa poprzez splot kręgowy wewnętrzny przedni i splot kręgowy wewnętrzny tylny z zatoką potyliczną i splotem podstawnym[7]
- żyły powierzchowne czaszki poprzez żyły śródkościa z zatoką czołową, skroniową przednią, skroniową tylną i potyliczną[7]
- żyły powierzchowne czaszki poprzez żyły wypustowe z zatoką czołową, skroniową przednią, skroniową tylną i potyliczną[7]
- splot skrzydłowy poprzez splot żylny otworu owalnego oraz splot żylny tętnicy szyjnej wewnętrznej z zatoką jamistą[7]
- żyła szyjna wewnętrzna poprzez splot żylny kanału nerwu podjęzykowego z zatoką potyliczną[7]
Zastawki
Zatoki opony twardej nie posiadają zastawek a jedynie w zatoce strzałkowej górnej i w zatoce jamistej znajdują się siatki tkanki łącznej[3].
Przypisy
- ↑ Paulsen i Waschke 2012 ↓, s. 222.
- ↑ a b c Bochenek i Reicher 1993 ↓, s. 361.
- ↑ a b Marciniak 1991 ↓, s. 433.
- ↑ Bochenek i Reicher 1993 ↓, s. 364.
- ↑ a b Bochenek i Reicher 1993 ↓, s. 365.
- ↑ a b c Bochenek i Reicher 1992 ↓, s. 367.
- ↑ a b c d e f Bochenek i Reicher 1993 ↓, s. 369.
Bibliografia
- Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. III. Warszawa: PZWL, 1993, s. 360-367. ISBN 83-200-1628-2.
- Tadeusz Marciniak: Anatomia prawidłowa człowieka. T. 2. Wrocław: Rada Uczelniana ZSP, 1991, s. 433-435.
- Friedrich Paulsen, Jens Waschke: Sobotta Atlas Anatomii człowieka. Witold Woźniak (red. IV wyd. pol.); Kazimierz S. Jędrzejewski (red. IV wyd. pol.). T. 2. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2012. ISBN 978-83-7609-709-1.
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
Media użyte na tej stronie
The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.
Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.Cranial sinuses, with black pointer lines and source smudges.
An anatomical illustration from Sobotta's Human Anatomy 1908