Zawada (powiat prudnicki)

Zawada
wieś
Ilustracja
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0

Centrum wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Gmina

Głogówek

Liczba ludności (2011)

414[1]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-250[2]

Tablice rejestracyjne

OPR

SIMC

0494002

Położenie na mapie gminy Głogówek
Mapa konturowa gminy Głogówek, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Zawada”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Zawada”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Zawada”
Ziemia50°23′58″N 17°49′02″E/50,399444 17,817222
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Dzwonnica-kaplica

Zawada (dodatkowa nazwa w j. niem. Zowade) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Głogówek[3][4]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Równiny Niemodlińskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 414 osób[1].

Przysiółkami wsi są But, Golczowice, Mucków i Sysłów[3][4].

Geografia

Położenie

Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 13 km od granicy z Czechami, na Równinie Niemodlińskiej, tuż przy granicy powiatu prudnickiego z powiatem krapkowickim (gmina Strzeleczki). Należy do Euroregionu Pradziad[5].

Środowisko naturalne

W Zawadzie panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +8,3 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Zawady wynoszą 622 mm. Dominują wiatry zachodnie[6].

Nazwa

Nazwa miejscowości należy do grupy nazw patronomicznych i pochodzi od staropolskiego imienia założyciela miejscowości Zawady[7]. Heinrich Adamy w swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia jako najstarszą zanotowaną nazwę miejscowości Zowade podając jej znaczenie „Dorf des Zawada”, czyli po polsku „Wieś Zawady”[7].

Topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku notuje wieś pod obecnie stosowaną, polską nazwą Zawada, a także zgermanizowaną Zowade we fragmencie: „Zowade (polnisch Zawada)”[8].

Historia

Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 948 mieszkańców Zawady 41 posługiwało się językiem niemieckim, 860 językiem polskim, 31 innym językiem, a 16 było dwujęzycznych[9].

Mieszkańcy

Miejscowość zamieszkiwana jest przez mniejszość niemiecką oraz Ślązaków. Mieszkańcy wsi posługują się gwarą prudnicką, będącą odmianą dialektu śląskiego. Należą do podgrupy gwarowej nazywanej Klocołrzy[10].

Liczba mieszkańców wsi

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[14]:

  • dzwonnica-kaplica, z XVIII w., wypisana z księgi rejestru.

Sport

Boisko LZS Zawada
2011-09 Zawada 02.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
2011-09 Zawada 03.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0

We wsi funkcjonuje klub piłkarski LZS Zawada, który obecnie gra w klasie B, w grupie Opole X[15].

Przypisy

  1. a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1589 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  4. a b GUS. Rejestr TERYT.
  5. Mapa interaktywna, emapy.com [dostęp 2020-06-09].
  6. Klimat: Zawada: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org, pl.climate-data.org [dostęp 2020-06-09].
  7. a b Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 26, OCLC 456751858 (niem.).
  8. Felix Triest 1865 ↓, s. 1084.
  9. Kazimierz Nabzdyk, Rezultaty wyborów w powiecie prudnickim na początku XX wieku – szkic demograficzny, „Ziemia Prudnicka”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2007, s. 75.
  10. Robert Hellfeier, Chrzelicka mowa? cz. I, „Panorama Bialska”, Rafał Magosz – redaktor naczelny, 6 (279), Biała: Gminne Centrum Kultury, czerwiec 2018, s. 8, ISSN 1232-7352.
  11. Willkommen bei Gemeindeverzeichnis.de, www.gemeindeverzeichnis.de [dostęp 2020-06-09].
  12. a b Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Neustadt, treemagic.org [dostęp 2020-06-09].
  13. a b c d Wieś Zawada w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-06-09] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  14. Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 108. [dostęp 2013-01-09].
  15. Skarb – LZS Zawada (k. Prudnika), www.90minut.pl [dostęp 2020-06-09].

Bibliografia

  • Felix Triest: Topographisches handbuch von Oberschliesen. Breslau: Verlag von Wilh. Gottl. Korn, 1865.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Głogówek (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of gmina Głogówek, Poland.
Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Prudnik County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Prudnik County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.56 N
  • S: 50.25 N
  • W: 17.43 E
  • E: 18.06 E
2011-09 Zawada 06.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Zawada (dodatkowa nazwa w j. niem. Zowade) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Głogówek.
2011-09 Zawada 02.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Zawada (dodatkowa nazwa w j. niem. Zowade) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Głogówek.
2011-09 Zawada 10 Dzwonnica-kaplica.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Zawada (dodatkowa nazwa w j. niem. Zowade) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Głogówek – Barokowa kapliczka-dzwonnica pod wezwaniem św. Józefa wybudowana w II połowie XVIII wieku na skraju wsi.
2011-09 Zawada 03.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Zawada (dodatkowa nazwa w j. niem. Zowade) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Głogówek.