Zawartość alkoholu we krwi

Zawartość alkoholu we krwi – ilość alkoholu etylowego we krwi, określana najczęściej w promilach (1 promil oznacza 100 mg alkoholu w 1 dl (decylitrze) krwi).

Najbardziej wiarygodne wyniki w zakresie zawartości alkoholu we krwi daje laboratoryjne badanie krwi. W następnej kolejności są to wyniki alkomatu, który jednak określa zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu.

Zawartość alkoholu we krwi wykorzystywana jest przez policję w sposób określony przez prawo karne.

Zawartość alkoholu we krwi a zachowanie

Zawartość alkoholuTypowy objaw
0,3‰rozproszona uwaga
0,8‰pobudliwość, upośledzenie koordynacji ruchowo-wzrokowej, obniżony krytycyzm
1,5‰zaburzenia równowagi, błędy w logicznym myśleniu, opóźnienie czasu reakcji, agresywność, brawura
2‰zaburzenia mowy, senność, obniżenie kontroli zachowania i poruszania się
4‰senność, możliwość zapadnięcia w śpiączkę
4–5‰zatrucie, śmierć (dawka śmiertelna ma charakter orientacyjny, znane są przypadki przeżycia przy o wiele większych dawkach)

Powyższa tabela ma jedynie orientacyjny i uogólniony charakter, ze względu na wielorakość zmiennych w przypadku konkretnej jednostki.

W 1995 kierujący samochodem Tadeusz S. pod wpływem alkoholu spowodował wypadek mając we krwi 14,8 promila alkoholu. Mężczyzna zmarł kilkanaście dni później na skutek odniesionych w wypadku obrażeń[1].

Jedna z najwyższych odnotowanych zawartości alkoholu we krwi dotyczy 45-letniego mężczyzny z Makowa-Kolonii, który w 2009 przeżył przy 12,3 promila[2].

22,3 promila alkoholu we krwi zmierzono u kierowcy, który pod koniec maja 2012 w Dobrołęce (gmina Olszewo-Borki) doprowadził do śmiertelnego wypadku drogowego prowadząc samochód osobowy. Wynik badania potwierdził rzecznik prasowy Komendy Miejskiej Policji w Ostrołęce. Istnieje jednak duże prawdopodobieństwo, że próbka krwi została zanieczyszczona, gdyż nie została pobrana z żyły, a z rany poszkodowanego. Mężczyzna zmarł w wyniku obrażeń odniesionych w wypadku[1].

W lipcu 2013 30-letni mężczyzna z Alfredówki (woj. podkarpackie) przeżył mając 13,74 promila we krwi[3][4].

Historia

Badanie zawartości alkoholu we krwi upowszechniło się w krajach rozwiniętych już w pierwszych dekadach XX wieku. Używano wówczas skali podobnej do dzisiejszej, z tym, że powszechnie za stan wpływający niekorzystnie na prowadzenie pojazdów lub na inne czynności motoryczne uznawano dopiero zawartość alkoholu we krwi na poziomie 1 promila.

Szacowanie zawartości alkoholu we krwi

Podjęto wiele prób oszacowania zawartości alkoholu we krwi. Nie są one dokładne, ponieważ zbyt wiele czynników wpływa na tę zawartość. Przydatne mogą być jednak w samookreśleniu.

Spożywanie pokarmów przed, w trakcie, lub po piciu alkoholu opóźnia wchłanianie: szczytowe stężenie alkoholu u osoby pijącej na czczo pojawia się po 0,5–1 godzinie, u pijącej „na pełny żołądek” – po 1,5–3 godzinach. Przeciętnie człowiek spala w ciągu godziny od 0,12 do 0,15 promila alkoholu zawartego we krwi.

Wzór Erika Widmarka

Najpopularniejszy wzór stworzył Erik Widmark:

gdzie:

  • P – zawartość alkoholu we krwi w promilach,
  • A – ilość wypitego czystego alkoholu w gramach (pamiętać należy, że zawartość alkoholu w napojach podaje się zazwyczaj w procentach objętościowych, dlatego 500 ml wódki o zawartości 40% alkoholu zawiera 200 ml, czyli 160 g alkoholu),
  • K – współczynnik wynoszący (w przybliżeniu) 0,7 dla mężczyzn i 0,6 dla kobiet (związany z zawartością wody w organizmie),
  • W – masa ciała w kilogramach.

Metoda porcji standardowych

Bardzo przybliżona metoda samookreślenia momentu w którym można zasiąść za kierownicą. Opiera się na liczeniu porcji standardowych[5], czyli ilości napojów alkoholowych, które zawierają 10 g czystego alkoholu. Np:

  • 250 ml piwa 5% to 10 g alkoholu etylowego,
  • 100 ml wina 12% to 10 g alkoholu etylowego,
  • 30 ml wódki 40% to 10 g alkoholu etylowego.

Szybkość rozkładu alkoholu u mężczyzn wynosi 10–12 g/h, u kobiet 8–10 g/h. Przyjmując wartość średnią, czyli 10 g, można założyć, że w ciągu jednej godziny wątroba spala jedną porcję standardową.

Dopuszczalna zawartość alkoholu we krwi

Dopuszczalna zawartość alkoholu we krwi w niektórych krajach pozwalająca prowadzić pojazdy mechaniczne.

Dopuszczalna zawartość alkoholu we krwi w krajach europejskich w g/dl[6]
KrajPromile
Albania0,1‰
Andora0,5‰
Austria0,5‰
Belgia0,5‰
Białoruś0,3‰
Bośnia i Hercegowina0,5‰
Bułgaria0,5‰
Chorwacja0,5‰ (u kierowców w wieku 16–24 lata oraz kierowców zawodowych, wykonujących pracę – 0,0‰)[7]
Cypr0,5‰
Czechy0,0‰
Dania0,5‰
Estonia0,2‰[8]
Finlandia0,5‰
Francja0,5‰
Grecja0,5‰
Hiszpania0,5‰
Holandia0,5‰
Irlandia0,5‰ (0,2‰ dla kierowców posiadając prawo jazdy mniej niż 2 lata)
Islandia0,5‰
Izrael0,5‰
Liechtenstein0,8‰[9]
Litwa0,4‰[10]
Luksemburg0,5‰ (Dla kierowców zawodowych oraz kierowców początkujących – 0,2‰)
Łotwa0,5‰
Macedonia Północna0,5‰
Malta0,8‰
Niemcy0,5‰ (u kierowców mających prawo jazdy krócej niż 2 lata i/lub wiek poniżej 25 lat – 0,0‰)
Norwegia0,2‰
Polska0,2‰
Portugalia0,5‰
Rosja0,3‰
Rumunia0,0‰
Słowacja0,0‰
Słowenia0,5‰
Stany Zjednoczone0,8‰[11]
Szwajcaria0,5‰
Szwecja0,2‰
Turcja0,5‰
Ukraina0,2‰
Węgry0,0‰
Wielka Brytania0,8‰ (Szkocja od 15 grudnia 2014 – 0,5‰)
Włochy0,5‰

W Polsce prawo o ruchu drogowym zabrania[12]:

kierowania pojazdem, prowadzenia kolumny pieszych, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt osobie w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu.

Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi definiuje[13]

Przypisy

  1. a b Śmiertelny rekord: Kierowca z powiatu ostrołęckiego miał 22 promile alkoholu! Zginął w wypadku.
  2. 12 promili we krwi. Rekord!. Gazeta.pl Wiadomości, 2009-03-17. [dostęp 2012-12-31].
  3. Miał 13,74 promila alkoholu we krwi. I przeżył. Rekord świata?. Gazeta.pl Wiadomości, 2013-08-07. [dostęp 2013-08-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-11)].
  4. Mężczyzna miał 13,74 promila alkoholu i przeżył. onet.pl, 2013-08-08. [dostęp 2013-08-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  5. Alkohol i kierowca, s. 3. alkomaty.biz. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-04-05)]., oprac. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
  6. European status report on road safety. WHO Europe, 2009. [dostęp 2012-04-01]. (ang.).
  7. Informacje dla kierowców.
  8. Liiklusseadus. Riigi Teataja. (est.).
  9. Liechtenstein travel advice. Foreign and Commonwealth Office. [dostęp 2018-08-24]. (ang.).
  10. Litwa. Przepisy drogowe.
  11. Drunken / Impaired Driving. [w:] NCSL [on-line]. National Conference of State Legislatures. [dostęp 2017-10-30]. (ang.).
  12. Art. 45 ustawy z dn. 20.06.1997 roku (Dz.U. z 2022 r. poz. 988, ze zm.).
  13. Art. 46 ust. 2 i 3 ustawy z dn. 26.10.1982 roku (Dz.U. z 2021 r. poz. 1119, ze zm.).

Scale of justice gold.png Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć prawnych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Map of European countries by maximum blood alcohol level.svg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 2.5

Map of Europe showing countries' blood alcohol limits (the "drink-drive" limit) as defined in g/dl (grams per decilitre). A decilitre is 100 millilitres, or one tenth of a litre. 10 mg/100ml is 0.1g/l is 0.01 g/dl. Figures for a fully qualified driver – some countries enforce lower limits for newly qualified and/or professional drivers.

Note: Status of Kosovo and North Cyprus unclear in source; no figures for Denmark and Luxembourg included in source; Israel forms part of EURO, the Regional Office for Europe of the WHO.

Information taken from European status report on road safety (PDF). Regional Office for Europe (World Health Organization) (2008). Retrieved on 12 February 2012.