Zawiązek

Zawiązek, łac. primordium – w biologii część organizmu będąca we wczesnej fazie rozwoju. Zwykle kilka komórek z których rozwinie się narząd. Termin pojawia się w różnych dziedzinach biologii (np. zawiązki zębów[1], zawiązki owocników grzybów[2]), jednak najczęściej stosowany jest w botanice jako określenie pierwszej fazy rozwojowej organów roślin takich zawiązki liści, owoców, korzeni, kwiatów, pędu[3][4][5].

U roślin primordia liści i kwiatów powstają z komórek merystemu wierzchołkowego pędu. Proces powstawania zawiązków jest regulowany przez zestaw genów oraz hormony roślinne. Najważniejszym fitohormonem wpływającym na wykształcenie się primordiów jest auksyna[6].

Przypisy

  1. Adrianna Mostowska, Wiesław Henryk Trzeciak. Molekularne podłoże wrodzonego braku zawiązków zębów stałych – na podstawie piśmiennictwa. „Czas. Stomat.”. 2 (LIX), 2006. 
  2. Marek Siwulski, Krzysztof Sobieralski, Romuald Górski, Jolanta Lisiecka, Iwona Sas-Golak. Wpływ wybranych olejków eterycznych na wzrost grzybni i wiązanie owocników pieczarki Agaricus bisporus (Lange) Imbach. „Progress in plant protection/Postępy w ochronie roślin”. 52 (4), 2012. 
  3. ZQ. Xu, X. Huang, C. Feng, N. Tian i inni. Multicellular genesis of leaf primordium was demonstrated via chimaeric transgenic plant of maize (Zea mays L.) regenerated from Type II calli.. „Mol Biol Rep”. 37 (7), s. 3525-31, Oct 2010. DOI: 10.1007/s11033-009-9946-z. PMID: 20039139. 
  4. V. Herrbach, C. Remblière, C. Gough, S. Bensmihen. Lateral root formation and patterning in Medicago truncatula.. „J Plant Physiol”, Oct 2013. DOI: 10.1016/j.jplph.2013.09.006. PMID: 24148318. 
  5. T. Abe, Y. Futsuhara. Genotypic variability for callus formation and plant regeneration in rice (Oryza sativa L.).. „Theor Appl Genet”. 72 (1), s. 3-10, Apr 1986. DOI: 10.1007/BF00261446. PMID: 24247763. 
  6. MG. Heisler, C. Ohno, P. Das, P. Sieber i inni. Patterns of auxin transport and gene expression during primordium development revealed by live imaging of the Arabidopsis inflorescence meristem.. „Curr Biol”. 15 (21), s. 1899-911, Nov 2005. DOI: 10.1016/j.cub.2005.09.052. PMID: 16271866.