Zbigniew Babiński

Zbigniew Babiński
Ilustracja
kapitan pilot kapitan pilot
Data i miejsce urodzenia

13 maja 1896
Sosnowiec

Data i miejsce śmierci

kwiecień 1940
Katyń

Przebieg służby
Siły zbrojne

Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Roundel of Poland (1921-1993).svg Lotnictwo Wojska Polskiego

Jednostki

1 eskadra wywiadowcza
1 pułk lotniczy
Centrum Wyszkolenia Podoficerów Lotnictwa

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Polowa Odznaka Pilota
Srebrny Krzyż Zasługi Kawaler Orderu Gwiazdy Rumunii Order Lwa Białego V Klasy (Czechy)
Samolot JD-2 należący do kpt. Babińskiego, widoczna lista odwiedzonych miejscowości

Zbigniew Juliusz Babiński (ur. 13 maja 1896 w Sosnowcu, zm. w kwietniu 1940 w Katyniu) – kapitan pilot Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Stanisława i Heleny z Borkowskich. Jako uczeń gimnazjum zbudował w 1912 w Milanówku szybowiec dwupłatowy, który rozbił się podczas prób bez pilota (lecąc jako latawiec). W 1913 zbudował drugi dwupłatowy szybowiec, na którym wykonywał krótkie loty[1].

W listopadzie 1918 Zbigniew Babiński uczestniczył w akcji rozbrajania Niemców. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę wstąpił do polskiego lotnictwa wojskowego. Służył jako podporucznik pilot w 1 eskadrze wywiadowczej podczas wojny polsko-radzieckiej. Zajmował się m.in. opracowywaniem techniki ataków lotniczych z lotu koszącego przeciw kawalerii radzieckiej. Szczególnie wyróżnił się 14 sierpnia 1920 atakując i rozpraszając baterię artylerii pod Pułtuskiem[2].

W okresie międzywojennym służył w jednostkach lotniczych we Lwowie, Bydgoszczy, Dęblinie i Warszawie. Od 1921 w 1 pułku lotniczym, później w Centrum Wyszkolenia Podoficerów Lotnictwa. 3 maja 1926 został mianowany kapitanem ze starszeństwem z 1 lipca 1925 i 23. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych[3]. W 1937, w związku utworzeniem korpusu oficerów lotnictwa, został zaliczony do grupy technicznej[4]. W marcu 1939 pełnił służbę w 1 pułku lotniczym na stanowisku I oficera nadzoru technicznego parku Bazy Lotniczej[5].

W 1922 wziął udział w pierwszych w Polsce zawodach lotniczych – I Krajowym Locie Okrężnym zajmując 3. miejsce[6].

Jako członek Aeroklubu Warszawskiego szczególnie aktywnie zajmował się rozwojem polskiej turystyki lotniczej. Oblatał samoloty amatorskie D-1 Cykacz (1925) i WZ-XI Kogutek (1927)[7]. W 1928 odbył na Kogutku I pierwszy turystyczny rajd po Polsce długości ponad 600 km[7]. Samolotem tym wziął udział w II Krajowym Konkursie Awionetek w 1928 (9. miejsce), a także w III konkursie w 1930, z którego jednak został wycofany[7]. Nabył rozbity w 1929, a następnie wyremontowany samolot JD-2 (SP-ACA), którym wykonał wiele lotów turystycznych. Badając możliwości rozwoju lekkiego lotnictwa, lądował tym samolotem w 225 miejscowościach w Polsce (według innych źródeł – 330), których nazwy zostały wypisane na burcie samolotu[8]. W 1936 kupił do celów turystycznych kolejny samolot, RWD-7, używany do 1938[9]. Do jego dyspozycji następnie oddano prototyp samolotu RWD-16[10]. Do samego tylko 1937 roku Zbigniew Babiński wylądował w ok. 400 przygodnych miejscach w Polsce[11].

W lipcu 1930 Zbigniew Babiński na samolocie PWS-50 wziął udział w międzynarodowych zawodach Challenge 1930, nie ukończył jednak lotu okrężnego wokół Europy (według różnych informacji, został zdyskwalifikowany za przekroczenie czasu, aczkolwiek ukończył lot poza konkursem[12] lub wycofał się z powodu choroby[13] lub uszkodzenia podwozia samolotu[14]).

Po wybuchu II wojny światowej 1939 podczas kampanii wrześniowej służył wykonując loty zwiadowcze na samolocie RWD-14 Czapla (ostatni 16 września). Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez sowietów w nocy z 17 na 18 września. Był przetrzymywany w obozie w Kozielsku. Wiosną 1940 został przetransportowany do Katynia i rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Został pochowany na terenie otwartego 28 lipca 2000 Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu, gdzie w 1943 jego ciało zidentyfikowano podczas ekshumacji prowadzonych przez Niemców pod numerem 1958[15]. Przy zwłokach Zbigniewa Babińskiego zostały odnalezione: karta szczepień, rozkaz wyjazdów, zaświadczenie[16].

5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[17]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Jego żoną była Henryka, z którą miał dwóch synów.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. A. Glass, op.cit., s. 344.
  2. Krzysztof Tarkowski, Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką 1919–1920, Warszawa 1991, ISBN 83-206-0985-2, s. 96.
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 3 maja 1926 roku, s. 131.
  4. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 225.
  5. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 776.
  6. Tadeusz Malinowski: Pierwsze zawody. „Skrzydlata Polska”. 45/1989, s. 7, 5 listopada 1989. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783. 
  7. a b c A. Glass, op.cit., s. 105, 120.
  8. A. Glass, op.cit., s. 282. W tekście mowa jest o 225 miejscowościach w latach 1927–1931 (a więc także przed zakupem), natomiast w podpisie pod zdjęciem – o 330 odwiedzonych przez Babińskiego.
  9. A. Glass, op.cit., s. 298.
  10. A. Glass, op.cit., s. 322.
  11. Marian Romeyko (red), Polska lotnicza, Warszawa 1937, s. 206.
  12. Marian Krzyżan, Międzynarodowe turnieje lotnicze 1929–1934, Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1988, s. 45, ISBN 83-206-0637-3, OCLC 69292164.
  13. Marian Krzyżan, op.cit., s. 232 i A. Glass, op.cit. s. 186.
  14. Edwin P.A. Heinze, International Touring Competition. flightglobal.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-26)]. (ang.) w: Flight nr 1131, 29 sierpnia 1930, s. 968 (bez bliższych szczegółów).
  15. Katyń według źródeł niemieckich – 1943 r.. stankiewicze.com. [dostęp 2015-03-04].
  16. Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 21. ISBN 83-7001-294-9.
  17. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  18. M.P. z 1933 r. nr 110, poz. 142 „za zasługi na polu obrony powietrznej i przeciwgazowej”.
  19. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928 roku, s. 436.
  20. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 11 listopada 1937 roku, s. 55.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Roundel of Poland (1921-1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of Poland (1921–1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
ROM Order of the Star of Romania 1877 Knight BAR.svg
Baretka: Order Gwiazdy Rumunii (model 1877) – Kawaler – Księstwo i Królestwo Rumunii.
CZE Rad Bileho Lva 5 tridy BAR.svg
Baretka:
  • Order Białego Lwa V Klasy – Republika Czeska (od 1994);
  • Order Białego Lwa V Klasy – Czeska i Słowacka Republika Federalna (1990-1992);
  • Order Białego Lwa V Klasy – Czechosłowacja (1922-1961).
PilotPolowy.jpg
Autor: Pablo000, Licencja: CC BY-SA 4.0
Polowa Odznaka Pilota 1928.
Samolot JD-2.jpg
Awionetka J.D.-2 zbudowana w 1927r. przez sekcję samolotową Politechniki Warszawskiej, własność kpt. Babińskiego - grupa awionetek podczas przeglądu samolotów polskiej konstrukcji dokonanej przez min. Butkiewicza.
Zbigniew Babiński 1.JPG
Zbigniew Babiński
Naramiennik Porucznik lotn.svg
Naramiennik porucznika Sił Powietrznych RP (obecnie).
Naramiennik kapitana polskiego lotnictwa wojskowego (II Wojna Światowa).