Zbigniew Czeski

Zbigniew Czeski (ur. 22 kwietnia 1935 w Dubnie na Wołyniu, zm. 19 sierpnia 2013 w Warszawie) — polski aktor, choreograf i reżyser teatralny.

Kariera sceniczna

Początki

Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach był miejscem jego oficjalnego debiutu. 30 czerwca 1957 r., w podwójnej roli (Baron II i Frazyn), pojawił się w sztuce Dzieje Tristana i Izoldy, której autorem jest Joseph Bédier, a reżyserem Irena Byrska^[1].

• 8 X 1958: Kot w butach Zenon Laurentowski, reż. Lidia Rybotycka-Zaremba — jako Janek (Teatr im. Stefana Żeromskiego, Kielce-Radom).

lata 60.

• 24 VIII 1960: Baśń o zaklętym kaczorze Maria Kann, reż. Lidia Rybotycka-Zaremba — układ tańca (Teatr im. Stefana Żeromskiego, Kielce-Radom)^[2]
• 19 X 1960: Sułkowski Stefan Żeromski, reż. Jerzy Rakowiecki — jako Oficer (Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin)
• 15 III 1961: Archaniołowie nie grają w bilard Dario Fo, reż. Jan Biczycki — jako Giulio (Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin)
• 1 VII 1961: Romeo i Julia William Shakespeare, reż. Jerzy Zegalski — jako Parys (Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin)
• 29 I 1962: Opera za trzy grosze Bertolt Brecht, reż. Jerzy Goliński — jako Kuba (Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin)
• 4 III 1962: Montserrat Emmanuel Robles, reż. Lech Komarnicki — jako Antonanzas (Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin)
• 13 IV 1963: Królowa przedmieścia (wodewil) Konstanty Krumłowski, reż. Jerzy Ukleja — jako Stefan (Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin)
• 3 V 1963: Wielki Bobby Krzysztof Gruszczyński, reż. Jan Machulski — jako Peter (Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin)
• 20 XI 1963: Fizycy Friedrich Dürrenmatt, reż. Jerzy Ukleja — jako Jan Wilhelm Mobius (Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin)
• 12 IV 1964: Makbet William Shakespeare, reż. Jerzy Ukleja — jako Donalbein (Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin)
• 5 XI 1964
  • Czarowna noc Sławomir Mrożek — reżyseria (Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin)
  • Karol Sławomir Mrożek — reżyseria (Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin)
• 28 XI 1964: Wesele (dramat) Stanisław Wyspiański, reż. Zofia Modrzewska — jako Wojtek (Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin)
• 27 III 1965: Aktor Cyprian Kamil Norwid, reż. Kazimierz Braun — jako Chłopiec z kawiarni (Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin)
• 21 X 1965: Niech no tylko zakwitną jabłonie (widowisko muzyczne) Agnieszka Osiecka — reżyseria oraz w poczwórnej roli m.in. jako: Ubogi Zakochany, Pan z towarzystwa, Inteligent II (Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin)
• 20 XI 1965: Śmierć Gubernatora Leon Kruczkowski, reż. Stanisław Milski — asystent reżysera oraz jako Manuel (Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin)
• 19 II 1966: Horsztyński Juliusz Słowacki, reż. Józef Gruda — asystent reżysera oraz jako Skowicz (Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin)
• 25 XI 1966: Happy End Bertolt Brecht, Dorothy Lane i Kurt Weill — reżyseria oraz jako Bob "Profesor" (Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin).

lata 70.

• 6 III 1970: Gościnny występ (program składany/kabaretowy/rewiowy) — reżyseria (Teatr Satyryków STS, Warszawa)^[3]
• 19 VI 1970: Apetyt na czereśnie Agnieszka Osiecka — reżyseria (Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin)
• 16 I 1971: Boso, ale w ostrogach Jan Tomaszewski — choreografia, reżyseria oraz jako Lolek (Teatr Komedia, Warszawa)
• 12 VI 1971: Rachunek nieprawdopodobieństwa Jerzy Jurandot, reż. Bohdan Czechak — opracowanie choreograficzne (Teatr Polski, Bydgoszcz)
• 4 XII 1971: Perła Marc Camoletti — reżyseria (Teatr Powszechny w Łodzi)
• 4 III 1972: Romans z wodewilu Władysław Krzemiński, reż. Bohdan Czechak — układ choreograficzny (Teatr Polski, Bydgoszcz)
• 22 IV 1972: Diabeł nie śpi Ryszard Sielicki — choreografia i inscenizacja, reżyseria (Operetka, Łódź)
• 30 VI 1972: Boso, ale w ostrogach Jan Tomaszewski — choreografia, reżyseria (Teatr Zagłębia, Sosnowiec)
• 18 XI 1972: Parady Jan Potocki, reż. Lech Wojciechowski — choreografia (Teatr Polski, Warszawa)
• 3 III 1973: Ferdynand Wspaniały Ludwik Jerzy Kern — choreografia, reżyseria oraz w roli drugoplanowej (Teatr Komedia, Warszawa)
• 14 IV 1973: Romans z wodewilu Władysław Krzemiński, reż. Przemysław Zieliński — choreografia oraz jako Literat (Teatr Komedia, Warszawa)
• 3 XI 1973: Opera za trzy grosze Bertolt Brecht, reż. Stanisław Bieliński — choreografia (Lubuski Teatr im. Leona Kruczkowskiego, Zielona Góra)
• 26 I 1974: Co tu jest grane? Jan Pietrzak — choreografia, reżyseria (Teatr Komedia, Warszawa)
• 23 II 1974: Wodewil warszawski Zdzisław Gozdawa i Wacław Stępień — choreografia, reżyseria (Teatr Syrena, Warszawa)
• 20 VII 1974: Oby nam się (program składany/kabaretowy/rewiowy) — choreografia, reżyseria (Teatr Syrena, Warszawa)
• 14 XII 1975: Kabaretro czyli salon.... (widowisko kabaretowe), reż. Lech Wojciechowski — inscenizacja (Teatr Syrena, Warszawa)
• 19 XI 1977: Bardzo przyjemny wieczór (program składany/kabaretowy/rewiowy) — reżyseria (Estrada, Zielona Góra).

lata 80.

• 1 V 1981: Wiosno, bądź nam siostrą (program składany/kabaretowy/rewiowy) — reżyseria („Music Hall” przy Oddziale TVP w Katowicach, Chorzów)^[4]
• 5 II 1983: Ach, ten Paryż!...czyli sceny z życia cyganerii Henri Murger — choreografia, reżyseria (Teatr im. Aleksandra Fredry, Gniezno)
• 17 III 1984: Arlekin czyli przedziwne, zabawne i straszliwe przygody w zamorskich krajach Franciszek Zabłocki — choreografia, reżyseria (Lubuski Teatr im. Leona Kruczkowskiego, Zielona Góra)
• 22 IX 1984
  • Niedźwiedź Anton Czechow — reżyseria (Lubuski Teatr im. Leona Kruczkowskiego, Zielona Góra)
  • Oświadczyny Anton Czechow — reżyseria (Lubuski Teatr im. Leona Kruczkowskiego, Zielona Góra)
• 16 XI 1984: Boso, ale w ostrogach Jan Tomaszewski — choreografia, reżyseria (Operetka Warszawska)
• 16 XII 1984: Rozkosze życia Tadeusz Boy-Żeleński — scenariusz, reżyseria (Lubuski Teatr im. Leona Kruczkowskiego, Zielona Góra)
• 27 II 1985: Czarodziejski pierścień Lucjan Kaszycki — choreografia, reżyseria (Teatr Muzyczny, Lublin)
• 1 VI 1985: Pierścień i róża William Makepeace Thackeray — choreografia, reżyseria (Lubuski Teatr im. Leona Kruczkowskiego, Zielona Góra)
• 9 XI 1985: Dwanaście krzeseł Ilja Ilf i Eugeniusz Pietrow — choreografia, reżyseria (Teatr Syrena, Warszawa)
• 6 III 1986: Czarodziejski pierścień Lucjan Kaszycki — choreografia, reżyseria (Teatr Muzyczny, Poznań)
• 5 IV 1986: Czarujący łajdak Pierre Chesnot — reżyseria (Teatr Powszechny w Łodzi)
• 20 IV 1986: Moralność pani Dulskiej Zapolska Gabriela, reż. Jowita Pieńkiewicz — opracowanie choreograficzne (Lubuski Teatr im. Leona Kruczkowskiego, Zielona Góra)
• 27 IX 1986: Wodewil warszawski Zdzisław Gozdawa i Wacław Stępień — reżyseria (Lubuski Teatr im. Leona Kruczkowskiego, Zielona Góra)
• 28 III 1987: Boso, ale w ostrogach Jan Tomaszewski — choreografia, reżyseria (Teatr Muzyczny, Poznań)
• 6 VI 1987: Fanfan Tulipan Zdenek Masek — choreografia, reżyseria (Teatr Powszechny w Łodzi)
• 29 XI 1987: Pierścień i róża, czyli historia Lulejki i Bulby William Makepeace Thackeray — choreografia, reżyseria (Teatr Powszechny w Łodzi)
• 16 IV 1988: Me and My Girl Noel Gay — inscenizacja, reżyseria (Teatr Muzyczny, Łódź).

lata 90.

• 1 III 1990: Dziewczęta z Holandii Imre Kálmán — reżyseria (Teatr Muzyczny, Lublin)
• 27 VI 1992: Baron cygański Johann Strauss (syn) — reżyseria (Teatr Muzyczny, Łódź)^[5]
• 2 X 1993: Ziemia obiecana Piotr Marczewski — inscenizacja, reżyseria (Teatr Muzyczny, Łódź)
• 25 XI 1994: Skrzypek na dachu Jerry Bock — inscenizacja, reżyseria (Teatr Muzyczny, Lublin)
• 10 XI 1995: Broadway bez wizy (program składany/kabaretowy/rewiowy) — scenariusz, reżyseria (Teatr Muzyczny, Lublin)
• 14 XII 1996: Frasquita Franz Lehár — reżyseria (Teatr Muzyczny, Gliwice)
• 21 VI 1997: Wiedeńska krew Johann Strauss (syn) — reżyseria (Opera i Operetka, Kraków)
• 20 III 1999: Życie paryskie Jacques Offenbach — reżyseria (Teatr Muzyczny, Lublin)
• 25 VI 1999: Bo to jest miłość... (program składany/kabaretowy/rewiowy) — scenariusz, reżyseria (Teatr Muzyczny, Łódź).

wiek XXI

• 7 V 2000: Kuzynek z Księżyca Edward Kunneke — reżyseria (Opera i Operetka, Kraków)
• 15 IX 2000: Bo to jest miłość... (program składany/kabaretowy/rewiowy) — scenariusz, reżyseria (przedstawienie impresaryjne)^[6]
• 22 IV 2001: Ptasznik z Tyrolu Karl Zeller — reżyseria i choreografia z W. Staszewskim (Teatr Muzyczny-Operetka Wrocławska)
• 13 IV 2002: Wiedeń, Paryż i ...Broadway (koncert przebojów) — reżyseria z Przemysławem Śliwą (Teatr Muzyczny, Lublin)
• 1 XII 2002: Baron cygański Johann Strauss (syn) — reżyseria (Teatr Muzyczny, Lublin)
• 3 XII 2005: Wesoła wdówka Franz Lehár — reżyseria (Teatr Muzyczny, Lublin)
• 26 I 2008: Skrzypek na dachu Jerry Bock — inscenizacja, reżyseria (Teatr Muzyczny, Lublin).

Film

• 5 IV 1965: Wyspa złoczyńców przygodowy film dla młodzieży, reż. Stanisław Jędryka — jako milicjant Kowalski^[7]
• 23 XII 1973: Czarne chmury 10-odcinkowy serial historyczny, reż. Andrzej Konic — jako członek bandy Walerego (odc. 8 — Wilcze doły)
• 18 X 1976: Brunet wieczorową porą komedia satyryczna, reż. Stanisław Bareja — jako ekspert w telewizji wypowiadający się na temat westernów
• 25 XI 1976: 07 zgłoś się 21-odcinkowy serial kryminalny, reż. Krzysztof Szmagier (odc. 4 — 300 tysięcy w nowych banknotach; odc. 9 — Rozkład jazdy)
• 23 XI 1986: Przyłbice i kaptury 9-odcinkowy serial przygodowy, reż. Marek Piestrak (odc. 1 — Porwanie).

Telewizja

• 4 IX 1964: Zaczarowane koło Lucjan Rydel, reż. Kazimierz Braun^[8]
• 4 XII 1967: Nie igra się z miłością Alfred de Musset, reż. Maryna Broniewska — jako Wieśniak
• 6 IV 1970: Dziewczęta z Nowolipek Pola Gojawiczyńska, reż. Stanisław Wohl
• 4 X 1973: Wodewil warszawski Zdzisław Gozdawa i Wacław Stępień — reżyseria.

Przebieg pracy

W trakcie swej 52-letniej kariery scenicznej, wystąpił łącznie na deskach 21 polskich scen teatralnych i operowych^[9]:

• Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach: 1957-1960
• Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie: 1960-1970 jako aktor, asystent reżysera i reżyser
• Studencki Teatr Satyryków, Warszawa: 1970 jako reżyser
• Teatr Komedia w Warszawie: 1971-1976 jako aktor, choreograf i reżyser
• Teatr Polski w Bydgoszczy: 1971-1972 jako choreograf
• Teatr Powszechny w Łodzi: 1971, 1986-1987 jako choreograf i reżyser
• Operetka, Łódź: 1972 jako choreograf, inscenizator i reżyser
• Teatr Zagłębia, Sosnowiec: 1972 jako choreograf i reżyser
• Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana w Warszawie: 1972 jako choreograf
• Lubuski Teatr w Zielonej Górze: 1973, 1984-1986 jako choreograf i reżyser
• Teatr Syrena, Warszawa: 1974-1975, 1985 jako choreograf, inscenizator i reżyser
• Estrada, Zielona Góra: 1977 jako reżyser
• „Music Hall” przy Oddziale TVP w Katowicach, Chorzów: 1981 jako reżyser
• Teatr im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie: 1983 jako choreograf i reżyser
• Operetka Warszawska: 1984 jako choreograf i reżyser
• Teatr Muzyczny w Lublinie: 1985, 1990, 1994-1995, 1999, 2002-2005, 2008 jako choreograf, inscenizator i reżyser
• Teatr Muzyczny w Poznaniu: 1986-1987 jako choreograf i reżyser
• Teatr Muzyczny w Łodzi: 1988, 1990-1994, 1999 jako inscenizator, reżyser, dyrektor artystyczny i naczelny
• Teatr Muzyczny, Gliwice: 1996 jako reżyser
• Opera i Operetka, Kraków: 1997, 2000 jako reżyser
• Teatr Muzyczny-Operetka Wrocławska: 2001 jako choreograf i reżyser.

Śmierć

Zmarł w Warszawie w wieku 77 lat. Pochowany został w Giżycku (kwatera nr: 16–4–6)^[10].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Zbigniew Czeski w bazie Filmweb
• Zbigniew Czeski w bazie filmpolski.pl
• Zbigniew Czeski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2021-04-09] .
• Zbigniew Czeski w bazie IMDb (ang.)