Zbigniew Galperyn

Zbigniew Galperyn

Antek

Zbigniew Galperyn podczas uroczystości pod pomnikiem I Dywizji Pancernej w Warszawie (2016)
podpułkownik
Data i miejsce urodzenia	18 maja 1929 Warszawa
Data śmierci	23 września 2021
Przebieg służby
Lata służby	1942–1944
Siły zbrojne	Szare Szeregi Armia Krajowa
Jednostki	batalion Chrobry I
Główne wojny i bitwy	powstanie warszawskie
Późniejsza praca	ekonomista
Odznaczenia

Eugeniusz Tyrajski, Leszek Żukowski i Zbigniew Galperyn przy pomniku Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego w Warszawie podczas obchodów 73. rocznicy powstania warszawskiego (2017)

Nagrobek Zbigniewa Galperyna na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Tablica pamiątkowa na budynku przy ul. Długiej 22

Zbigniew Feliks Galperyn, ps. „Antek” (ur. 18 maja 1929 w Warszawie^[1], zm. 23 września 2021^[2]) – polski ekonomista i działacz kombatancki, podpułkownik Wojska Polskiego, żołnierz Szarych Szeregów i Armii Krajowej, powstaniec warszawski. Prezes Związku Powstańców Warszawskich.

Życiorys

Syn Józefa i Heleny^[3]. Urodził się w Warszawie. Jego starszy brat, Zdzisław Józef Galperyn (1927–2004), również był członkiem Armii Krajowej i powstańcem warszawskim^[4].

Od grudnia 1942 był członkiem Szarych Szeregów. W drugiej połowie 1943 wstąpił do Armii Krajowej^[5]. Na początku 1944 przeszedł przeszkolenie wojskowe i złożył przysięgę wojskową^[1]. Brał udział w powstaniu warszawskim jako strzelec w batalionie Chrobry I. Za żołnierskie dokonania otrzymał Krzyż Walecznych jako jeden z najmłodszych żołnierzy AK wyróżnionych tym odznaczeniem^[1]. Uczestniczył w walkach na Woli, w Śródmieściu i na Starym Mieście^[1]. 24 sierpnia został ciężko ranny w Pasażu Simonsa^[6]. Przebywał w szpitalu wojskowym; Warszawę opuścił wraz z rannymi na początku września. Dotarł do szpitala w Milanówku, następnie przebywał w Krakowie.

Po wojnie początkowo pracował w zakładzie rzemieślniczym w Skolimowie. W 1950 zdał egzamin maturalny, po czym studiował na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego^[5]. Pracował jako ekonomista, był zatrudniony m.in. przy odbudowywaniu Skopje po trzęsieniu ziemi w 1963^[7]. Był sekretarzem i wiceprezesem Towarzystwa Urbanistów Polskich^[8].

W latach 1982–1989 był pracownikiem Ministerstwa Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych. W tych latach, według informacji mediów, był zarejestrowany przez Departament VI MSW jako tajny współpracownik Służby Bezpieczeństwa o pseudonimie „Adam” w charakterze konsultanta^[9]. Zaangażował się również w działalność społeczną i kombatancką, był pierwszym wiceprezesem oraz sekretarzem Związku Powstańców Warszawskich^[10]. Następnie objął funkcję prezesa związku^[11], którą sprawował do śmierci w 2021^[2].

29 września 2021 został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie^[12] (kwatera D22/12/2).

Odznaczenia i wyróżnienia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2014)^[13]
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2006)^[14]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski^[15]
• Krzyż Walecznych (1944)^[1]
• Medal „Pro Patria” (2012)^[16]
• Nagroda Miasta Stołecznego Warszawy^[15]
• Odznaka „Weteran Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny”
• Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (2015)^[17]
• Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości (2019)^[18][19]

Upamiętnienie

W 2022 odsłonięto tablicę pamiątkową na budynku przy ul. Długiej 22, będącym siedzibą Związku Powstańców Warszawskich^[20].

Przypisy