Zbigniew Karpiński

Ten artykuł od 2012-09 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do wiarygodnych źródeł. (Dodanie listy źródeł bibliograficznych lub linków zewnętrznych nie jest wystarczające). Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Zbigniew Karpiński

Data i miejsce urodzenia	17 kwietnia 1906 Sankt Petersburg
Data i miejsce śmierci	29 marca 1983 Warszawa
Uczelnia	Politechnika Warszawska
Praca
Biuro	Biuro Odbudowy Stolicy, Centralne Biuro Projektów Architektonicznych i Budowlanych
Budynki	Gmach Sądu Rejonowego w Gdyni Ściana Wschodnia w Warszawie
Odznaczenia

Grób architekta Zbigniewa Karpińskiego na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Zbigniew Karpiński (ur. 17 kwietnia 1906 w Sankt Petersburgu, zm. 29 marca 1983 w Warszawie) – polski architekt.

Życiorys

W 1937 ukończył studia na Politechnice Warszawskiej na Wydziale Architektury. Jeszcze w czasie studiów pracował dwa lata w pracowni Bohdana Pniewskiego. Przed wojną wziął udział w wielu konkursach architektonicznych, uzyskując nagrody i wyróżnienia za:

• Sądy w Gdyni (z T. Sieczkowskim, R. Sołtyńskim, 1934, I nagroda)
• Ośrodek Wychowania Fizycznego Klubu Sportowego „Orzeł“ w Warszawie (z Maciejem Nowickim, 1938–1939)^[1]
• Ratusz w Bydgoszczy
• Port Lotniczy na warszawskim lotnisku Gocław i inne.

Do wybuchu wojny pracował jako asystent na Wydziale Architektury.

W 1945 rozpoczął pracę w Biurze Odbudowy Stolicy. Zaprojektował blok Marszałkowska-Wilcza-Krucza oraz wiele budynków biur i urzędów państwowych, szczególnie w rejonie tzw. dzielnicy ministerstw (ul. Krucza), m.in.:

• Metalexport, ul. Mokotowska, współautor: Tadeusz Zieliński
• Polimexu i Elektrimu, ul. Czackiego.

W 1955 wraz z J. Kowarskim wygrał konkurs na Ambasadę Polską w Pekinie. W 1958 uzyskał I nagrodę ex aequo w konkursie na zabudowę Ściany Wschodniej w Warszawie, tj. zabudowy wschodniej strony ulicy Marszałkowskiej, pomiędzy Alejami Jerozolimskimi a ulicą Świętokrzyską. Od 1960 był generalnym projektantem i wraz z zespołem w latach 1962-1969 zrealizował nową wersję tego projektu. Za projekt i realizację Ściany Wschodniej w 1971 otrzymał Nagrodę Ministra Budownictwa, a w 1972 indywidualną Nagrodę Państwową I stopnia w dziedzinie techniki.

Od 1938 Zbigniew Karpiński prowadził zajęcia z projektowania na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej i w 1966 został profesorem, a w latach 1971-1973 – dziekanem. W latach 1963-1965 był prezesem Oddziału Warszawskiego SARP i członkiem Rady SARP, przewodniczącym Kolegium Sędziów i delegatem SARP do Komisji Konkursów Międzynarodowej Unii Architektów UIA.

W 1972 został wyróżniony Honorową Nagrodą SARP za wybitne osiągnięcia dla rozwoju architektury^[2]. Został również odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotą Odznaką SARP (1965), Medalem XXX-lecia Polski Ludowej (1974) i Odznaką „Milionera” (1974)^[3].

Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 170-1-16)^[4].

Życie prywatne

Był bratem Światopełka Karpińskiego - poety i ojcem: działacza opozycji antykomunistycznej Jakuba Karpińskiego, historyka idei, eseisty Wojciecha Karpińskiego i historyka literatury, działacza opozycji demokratycznej - Marka Karpińskiego.

Zrealizowane projekty

• Gmach Sądów w Gdyni, Plac Konstytucji, 1934-1936 r., współautorzy: Tadeusz Sieczkowski, Roman Sołtyński
• Willa w Kębinach pod Łodzią, ul. Leśnych Duszków 2, 1936-1938 r., zleceniodawca: Robert Biederman
• Dom mieszkalny w Łodzi, Al. Kościuszki 45, 1937-1939 r., zleceniodawca: Eisertowie współautor: inż. Franciszek Brunon Haessner
• Willa w Warszawie, ul. Sułkowskiego, 1938 r., zleceniodawca: Czernichowski
• Ośrodek Wychowania Fizycznego w Warszawie, ul. Podskarbińska 11, współautor: Maciej Nowicki
• Dworek w Czerniakowie (przebudowa), Warszawa, ul. Bernardyńska 1, 1940 r., zleceniodawca: Wojciech Zatwarnicki
• Biurowiec Polimex w Warszawie, ul. Czackiego 7/9/11, 1946-1948 r., zleceniodawca: Polimex, współautor: Tadeusz Zieliński
• Dom mieszkalny w Warszawie, ul. Szczęśliwicka, 1947 r., zleceniodawca: Państwowy Bank Rolny
• Stoisko Państwowego Banku Rolnego na Ogólnokrajowej Wystawie Rolniczej w Poznaniu, 1947 r., zleceniodawca: Państwowy Bank Rolny, nagroda: srebrny medal
• Polskie Stoisko na Międzynarodowej Wystawie Urbanistyki i Mieszkalnictwa w Paryżu, 1947 r., zleceniodawca: Ministerstwo Odbudowy, współautor: Jerzy Sołtan, nagroda: Grand Prix
• Budynek mieszkalny w Warszawie, ul. Radomska 10/12, 1948 r., zleceniodawca: Państwowy Bank Rolny, współautor: Hieronim Karpowicz
• Budynek biurowy Varimex w Warszawie, ul. Krucza 20/22, 1948 r., zleceniodawca: Varimex, współautor: Tadeusz Zieliński
• Gmach Towarzystwa Kredytowego Miejskiego w Warszawie (odbudowa), ul. Czackiego 21, 1949 r., zleceniodawca: Państwowy Bank Rolny, współautor: Tadeusz Zieliński
• Biurowiec Metalexportu w Warszawie, ul. Piękna róg Mokotowskiej, 1950 r., zleceniodawca: Metalexport, współautor: Tadeusz Zieliński, nagroda: II stopnia Komitetu Urbanistyki i Architektury
• Budynek Państwowych Wydawnictw Technicznych w Warszawie, ul. Mazowiecka 2/4, 1950 r., realizacja: 1951 r., zleceniodawca: Państwowe Wydawnictwa Techniczne, współautor: Tadeusz Zieliński
• Budynek biurowy NOT w Warszawie, ul. Świętokrzyska 14, 1950-1952 r., realizacja: 1956 r., zleceniodawca: NOT
• Budynek biurowy Polimex/Elektrim w Warszawie, ul. Czackiego 15/17, 1954 r., zleceniodawca: Polimex, współautor: Tadeusz Zieliński
• Budynek mieszkalny z salonem Motozbytu w Warszawie, ul. Świętokrzyska 16/18, 1952-1955 r.
• Budynek mieszkalny w Warszawie, ul. Mazowiecka 3/5, 1953-1955 r., współautor: Halina Woźniak
• Osiedle mieszkaniowe w Warszawie, Krucza/Wilcza/Hoża/Marszałkowska, 1956 r., realizacja: 1958-1959 r., zleceniodawca: Dyrekcja Budowy Osiedli Robotniczych Południe

1. Budynek mieszkalny z salonem Air France, ul. Krucza 21 i ul. Hoża 19, współautor: Halina Zielenicka
2. Budynek mieszkalny z przedszkolem, ul. Krucza 19, współautor: Tadeusz Niezabitowski
3. Budynek mieszkalny, ul. Krucza 17, współautor: Tadeusz Niezabitowski
4. Domy mieszkalne, ul. Marszałkowska 74 i 68/70, współautor: Halina Woźniak

• Ambasada Polska w Chinach, Pekin, 1956-1960 r., współautorzy: Jerzy Kowarski, Zofia Kowalska, Alina Scholtz, Krystyna Dobrowska, Jacek i Hanna Żuławscy, nagroda: I stopnia Komitetu Urbanistyki i Architektury
• Strona Wschodnia ulicy Marszałkowskiej w Warszawie (Ściana Wschodnia), ul. Marszałkowska 100-122, 1958-1969 r., nagrody: Nagroda Państwowa Indywidualna I Stopnia 1972, Nagroda Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych 1972

1. Dwa wieżowce mieszkalne, ul. Chmielna 35 i Zgoda 13, współautor: Zbigniew Wacławek, konstrukcja: Włodzimierz Wojnowski
2. Wieżowiec mieszkalny, ul. Świętokrzyska 35, współautorzy: Jan Klewin, Marcin Bogusławski, konstrukcja: Włodzimierz Wojnowski
3. Dwa domy towarowe „Wars” i „Sawa”, współautorzy: Jerzy Jakubowicz, Piotr Zajlich, Ludwik Borawski, konstrukcja: Stanisław Więcek
4. Dom towarowy i młodzieżowy „Junior”, współautor: Zbigniew Wacławek, konstrukcja: Stanisław Więcek
5. Dom towarowy „Sezam”, współautor: Andrzej Sierakowski, konstrukcja: Jan Kopciowski
6. Rotunda PKO, współautor: Jerzy Jakubowicz
7. Biurowiec Universal, współautorzy: Jerzy Jakubowicz, Jerzy Kowarski
8. Dwa budynki mieszkalne i dom mody, ul. Chmielna 34 i Chmielna 36, współautor: Jerzy Kowarski
9. Budynek mieszkalny z barem i sklepami, ul. Widok 24 i Widok 26, współautorzy: Jan Bogusławski, Bohdan Gniewiewski
10. Budynki mieszkalne, ul. Złota 6 i Złota 11, współautorzy: Zbigniew Wacławek, Romuald Widera
11. Budynki mieszkalne, ul. Moniuszki 10 i Zgoda 12, współautor: Jan Klewin
12. Odbudowa budynku z kawiarnią „Adria”, ul. Moniuszki 8, współautorzy: M. Koczow, Jerzy Wasilewski^[5]

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Galeria fotografii i kalendarium życia i twórczości Zbigniewa Karpińskiego
• Przewodnik po wystawie Ściana Wschodnia. Architektura Zbigniewa Karpińskiego, Zodiak Warszawski Pawilon Architektury 2020