Zbigniew Kowal

Zbigniew Kowal

Data i miejsce urodzenia	10 września 1928 Równe, Wołyń
Data i miejsce śmierci	6 maja 2022 Wrocław
Tytuł naukowy	profesor nauk technicznych
Alma Mater	Politechnika Wrocławska
Uczelnia	Politechnika Świętokrzyska Politechnika Częstochowska

Zbigniew Kowal (ur. 10 września 1928 w Równem na Wołyniu, zm. 6 maja 2022 we Wrocławiu) – polski profesor nauk technicznych, specjalizujący się w konstrukcjach metalowych, bezpieczeństwie i niezawodności oraz teorii konstrukcji, były rektor Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach.

Życiorys

W 1950 r. ukończył studia na Wydziale Inżynierii Lądowo-Wodnej Politechniki Wrocławskiej.

W latach 1950-1962 pracował w Centralnym Biurze Studiów i Projektów Przemysłu Węglowego we Wrocławiu jako projektant, kierownik pracowni, a od 1 kwietnia 1954 roku jako główny inżynier specjalista. W tym czasie projektował, nadzorował i konsultował kilkaset projektów nośnych konstrukcji budowlanych oraz wielkich maszyn urabiających i zwałujących. Od 1954 r. pracował w Katedrze Budownictwa Stalowego Politechniki Wrocławskiej.

W 1961 r. obronił pracę doktorską na Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki Wrocławskiej. W roku 1964 uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk technicznych na Wydziale Inżynierii Budowlanej Politechniki Warszawskiej. 12 stycznia 1972 r. uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a 10 lutego 1978 r. profesora zwyczajnego. W Politechnice Wrocławskiej zorganizował Laboratorium Badań Modelowych Konstrukcji Przestrzennych i sprawował opiekę nad stażystami z Białegostoku, Szczecina, Drezna, Weimaru i Lipska. Był wieloletnim konsultantem Fabryki Kotłów w Raciborzu oraz Instytutu Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa w Warszawie. Był współorganizatorem szeregu konferencji naukowych.

W latach 1969-1980 był przewodniczącym Komisji Konstrukcji Metalowych Oddziału PZITB we Wrocławiu, członkiem założycielem Komitetu Konstrukcji Metalowych ZG PZITB. W latach 1974-1979 był sekretarzem Komisji Budownictwa i Mechaniki Wrocławskiego Oddziału PAN. Od 1972 roku jest członkiem Sekcji Konstrukcji Metalowych ZG PZITB. Od 1982 roku był członkiem Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN. Od 1996 roku był członkiem Komisji Budownictwa Śląskiego Oddziału PAN.

Od 1981 r. pracuje w Politechnice Świętokrzyskiej. W 1984 r. zorganizował Katedrę Budownictwa Metalowego i Teorii Konstrukcji (aktualnie Katedra Mechaniki, Konstrukcji Metalowych i Metod Komputerowych), w której doprowadził do zbudowania największej w Polsce kolekcji modeli dydaktycznych konstrukcji metalowych.

W latach 1990-1996 był członkiem Centralnej Komisji do spraw Tytułu i Stopni Naukowych, a w latach 1982-1984 Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego. W kadencji 1981-1984 oraz 1990-1993 pełnił funkcję dziekana Wydziału Budownictwa Lądowego Politechniki Świętokrzyskiej.

W latach 1984-1990, przez dwie kadencje, pełnił z wyboru funkcję rektora Politechniki Świętokrzyskiej. W tym czasie powołał: Szkołę Nauki Języka Polskiego dla Obcokrajowców, kierunek Inżynieria Środowiska oraz specjalność Informatyka. Umiejscowił z inicjatywy prof. H. Frąckiewicza w Politechnice Świętokrzyskiej filię ośrodka Rozwoju Techniki IPPT PAN. Umocnił kadrową obsadę Uczelni i przeprowadził komputeryzację za dewizy uzyskane ze szkolenia obcokrajowców. Efektywność ekonomiczna i jakość zakupionych na zachodzie komputerów umożliwiły uzyskanie licencji handlu zagranicznego.

W latach 1994-1999 pracował również w Politechnice Częstochowskiej, w której w latach 1997-1999 był dziekanem Wydziału Budownictwa. Za wybitne osiągnięcia naukowe, dydaktyczne i projektowe prof. Zbigniew Kowal był wielokrotnie wyróżniany wysokimi odznaczeniami państwowymi, resortowymi, stowarzyszeniowymi i regionalnymi.

Do końca 2012 roku opublikował 15 skryptów i prac monograficznych oraz 340 artykułów naukowych i naukowo-technicznych m.in. na temat: zginania, skręcania i stateczności konstrukcji cienkościennych, niezawodności i bezpieczeństwa systemów konstrukcyjnych, nośności granicznej konstrukcji, dynamiki i wyboczenia pełzającego konstrukcji, systemów struktur przestrzennych, losowych właściwości struktur przestrzennych, interakcji obciążeń złożonych, stochastycznej mechaniki konstrukcji, konstrukcji energoaktywnych, stateczności włóknistych prętów kompozytowych. Uzyskał 24 patenty i 9 wzorów użytkowych. Był promotorem 22 obronionych prac doktorskich (w tym 11 wyróżnionych). Opracował około 50 recenzji prac doktorskich, kilkanaście recenzji prac habilitacyjnych oraz kilkanaście recenzji kandydatów do tytułu profesora.

Nagrody i wyróżnienia

Odznaczenia, które zdobył to:

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Medal Komisji Edukacji Narodowej
• Złote Odznaki PZITB, w tym Złota Odznaka Honorowa
• Wyróżnienie Medalem Politechniki Częstochowskiej "Bene Merentibus"
• I i II stopień inżyniera górniczego
• 2000 r. – nominacja i wpis do Złotej Księgi Nauki Polskiej 2000 – Naukowcy Przełomu Wieków
• 2006 r. – REMO 2006 – Statuetka Sokratesa
• 2008 r. – Wyróżnienie Medalem za Wybitne Zasługi dla Politechniki Wrocławskiej
• 2008 r. – Wyróżnienie na tablicy kamiennej w holu głównym Politechniki Wrocławskiej
• 2008 r. – Wyróżnienie PZITB Medalem im. prof. Stefana Kaufmana (Medal nr 31)
• 2009 r. – Wyróżnienie SIPH Statuetką Novator 2009 w kategorii Lider Innowacyjności
• 2009 r. – Nagroda główna Marszałka Województwa Świętokrzyskiego – Świętokrzyski Racjonalizator
• 2010 r. – Wyróżnienie Kapituły Medalu Politechniki Świętokrzyskiej (Medal nr 8)
• 2011 r. – Statuetka Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska
• 2013 r. – Nagroda Marszałka Województwa Świętokrzyskiego za zgłoszenie wynalazku – Świętokrzyski Racjonalizator

Bibliografia

• Prof. zw. dr hab. in Zbigniew Kowal, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2012-11-27] .