Zbigniew Kulesza

Zbigniew Kulesza
Młot, Grawicz, Oleśnicki
kapitan NZW kapitan NZW
Data i miejsce urodzenia11 lipca 1917
Długosiodło
Data śmierci16 września 2003
Przebieg służby
Lata służby1939–1947
Siły zbrojneOrzełek II RP.svg Wojsko Polskie,
Narodowe Siły Zbrojne,
Narodowe Zjednoczenie Wojskowe
Jednostki33 Pułk Piechoty, „XVI” Okręg NZW
Stanowiskakomendant „XVI” Okręgu NZW
Główne wojny i bitwyII wojna światowa,
działania zbrojne podziemia antykomunistycznego w Polsce
Odznaczenia
Krzyż Narodowego Czynu Zbrojnego

Zbigniew Kulesza, ps. „Młot”, „Grawicz”, „Oleśnicki” (ur. 11 lipca 1917 w Długosiodle, zm. 16 września 2003) – polski żołnierz, uczestnik konspiracji narodowej w okresie II wojny światowej i pierwszych latach powojennych na Mazowszu i Kurpiowszczyźnie.

Życiorys

W wojnie obronnej 1939 walczył w 33 pułku piechoty w ramach SGO „Narew”, następnie był członkiem konspiracyjnej organizacji „Wilki”[1]. Od 1944 był członkiem Narodowych Sił Zbrojnych, kierował wydziałem propagandy Okręgu Białystok, w stopniu podporucznika, następnie porucznika[2], wydawał czasopismo „Głos znad Narwi”. W 1945 został członkiem Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, kierował „kurpiowskim” Obwodem NZW na pograniczu powiatów łomżyńskiego i ostrołeckiego[3]. W grudniu 1945 został wysłany do powiatu ostrołęckiego, gdzie objął funkcję komendanta Komendy Powiatowej NZW w Ostrołęce „Orawa”. Został wówczas awansowany do stopnia kapitana. Intensywnie prowadził działalność konspiracyjną także w okolicach Makowa Mazowieckiego, Przasnysza, Ciechanowa, częściowo Pułtuska, Mławy i Sierpca, a także dawnego pogranicza pruskiego – Pisza, Białej Piskiej i Olsztyna. Doprowadził do powstania nowej jednostki organizacyjnej NZW – Inspektoratu „Orawa”, przekształconego następnie w Okręg XVI „Mazowsze”[4][5]. W czerwcu 1946 został pierwszym komendantem tego Okręgu i dowodził nim do ujawnienia się w wyniku amnestii w kwietniu 1947[4]. Dowodził zakończoną powodzeniem wspólną akcją 4 oddziałów podziemia w Krasnem (13 września 1946)[6]. Przed ujawnieniem wyjechał na Śląsk. Został aresztowany w listopadzie 1947 i skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności. W 1949 roku osadzony został w Rawiczu. Od sierpnia 1951 do początku 1952 więziony w Warszawie, następnie ponownie w Rawiczu, a od 1953 we Wronkach. Został zwolniony 19 grudnia 1956[7].

W 1992 został odznaczony Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego[8].

Opublikowano jego zbeletryzowane wspomnienia „Śledztwo wyklętych” (1995), „Resocjalizacja wyklętych” (2004).

Jego postać została przedstawiona w filmie „Historia Roja[9].

Zobacz też

Przypisy

  1. Zawołać po imieniu: księga kobiet-więźniów politycznych 1944-1958, Tom 2, opracowanie Barbara Otwinowska, Teresa Drzal, wyd. 2003.
  2. Lucyna Kulińska Narodowcy: z dziejów obozu narodowego w Polsce w latach 1944–1947, wyd. 1999.
  3. Kazimierz Krajewski, Tomasz Łabuszewski Ziemia ostrołęcka w walce z komunizmem 1944-1954.
  4. a b Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944-1956. Warszawa-Lublin: Instytut Pamięci Narodowej, 2007, s. 230. ISBN 978-83-60464-45-8.
  5. Kazimierz Krajewski, Tomasz Łabuszewski Wolności za darmo nikt nikomu nie da, Biuletyn IPN, nr 8-9, 2007.
  6. Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944-1956. Warszawa-Lublin: Instytut Pamięci Narodowej, 2007, s. 252. ISBN 978-83-60464-45-8.
  7. Zbigniew Kulesza „Śledztwo wyklętych”, wyd. Alfa, Warszawa 1995 (tam nota wydawcy).
  8. Odznaczeni Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego. [dostęp 2012-04-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-08)].
  9. Historia Roja, Filmweb [dostęp 2016-03-05].

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
PL Epolet kpt.svg
Naramiennik kapitana Wojska Polskiego (1919-39).
POL Krzyz Narodowego Czynu Zbrojnego BAR.svg
Baretka Krzyża Narodowego Czynu Zbrojnego.