Zbigniew Pawlicki
 | Ten artykuł od 2011-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Zbigniew Pawlicki (ur. 17 grudnia 1929 w Poznaniu; zm. 25 lutego 2017 w Warszawie) – polski muzykolog, publicysta, popularyzator muzyki i organizator życia muzycznego; powstaniec warszawski.
Życiorys
Urodził się i wczesne dzieciństwo spędził w Poznaniu, jego ojciec i stryj byli uczestnikami powstania wielkopolskiego. Okupację spędził w Warszawie, gdzie jako członek Szarych Szeregów (pseudonim Żbik) zrzeszony w organizacji „Zawisza” brał udział w powstaniu warszawskim jako posłaniec Harcerskiej Poczty Polowej[1]. Po powstaniu przeszedł przez Pruszków i trafił do niewielkiej miejscowości pod Częstochową w Generalnym Gubernatorstwie, gdzie odnalazła go szczęśliwie ocalała z zagłady Warszawy rodzina, wywieziona na roboty w Schulmöbel Fabrik i ściągnęła do niewielkiego miasteczka Öhringen w Szwabii.
Po wojnie powrócił do Poznania, gdzie studiował muzykologię na Uniwersytecie Poznańskim u prof. Adolfa Chybińskiego i ks. prof. Hieronima Feichta oraz fortepian w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej u prof. Gertrudy Konatkowskiej. Dyplom poświęcony największym dziełom fortepianowym, m.in. koncertowi fortepianowemu i „Fantazji polskiej”, Ignacego Jana Paderewskiego, napisany pod kierunkiem prof. Hieronima Feichta, obronił w 1954 r. W latach 1955–1975 był kierownikiem Redakcji Muzycznej Polskiego Radia w Szczecinie. Inicjator życia muzycznego na Pomorzu Zachodnim. Był współzałożycielem szczecińskiego oddziału Towarzystwa Muzycznego im. H. Wieniawskiego z siedzibą w Poznaniu i organizatorem licznych festiwali w tym regionie, których część – jak Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej w Kamieniu Pomorskim i Międzynarodowy Festiwal Pieśni Chóralnej w Międzyzdrojach – jest stale kontynuowana.
W 1975 r. został powołany przez ministra kultury i sztuki do zorganizowania Krajowego Biura Koncertowego w Warszawie i do 1992 r. był jego dyrektorem naczelnym i artystycznym. Instytucja ta była kontynuatorką najlepszych tradycji działającej w Polsce przed wojną Organizacji Ruchu Muzycznego Ormuz oraz powojennej Agencji Artystycznej Artos. W latach 1975–1992 Biuro pod jego kierownictwem zorganizowało i zrealizowało przeszło 17 000 koncertów z udziałem najwybitniejszych polskich solistów, znanych zespołów kameralnych oraz najzdolniejszych młodych muzyków kilku pokoleń. Od 1993 roku jest dyrektorem Biura Koncertowego Towarzystwa Śpiewaczego „Harfa” w Warszawie.
W latach 60. i pierwszej połowie lat 70. pełnił w Szczecinie funkcję prezesa Towarzystwa Ognisk Muzycznych oraz wiceprezesa Towarzystwa Muzycznego im. Henryka Wieniawskiego, a w drugiej połowie lat 70. – wiceprezesa Zarządu Głównego Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków. Jako publicysta był stałym recenzentem dzienników (m.in. „Głos Szczeciński”, „Głos Koszaliński”, „Ziemia i Morze”) i czasopism muzycznych („Ruch Muzyczny”).
_01.jpg)
Był organizatorem około dwudziestu tysięcy koncertów, odbywających się często w ramach inicjowanych przez niego festiwali muzycznych. Jako współorganizator i prelegent uczestniczył również w wielu znaczących festiwalach, jak Festiwal Muzyczny w Łańcucie, Festiwal Wiolinistyczny im. Grażyny Bacewicz (obecnie im. Bronisława Hubermana) w Częstochowie, Festiwal Pianistyki Polskiej w Słupsku i innych. Wielokrotnie występował w roli recenzeta-sprawozdawcy na Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu, a także na Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina. Był ekspertem tematów muzyki poważnej w teleturnieju Wielka gra od połowy lat 90. do 2006 r., kiedy zdjęto ten program z anteny. Laureat licznych odznaczeń zarówno jako organizator życia muzycznego, jak i członek AK. Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera Q-kolumb. 5-2-17)[2].
Odznaczenia
| Rok | Odznaka |
|---|---|
| 1965 | Odznaka Honorowa Gryfa Pomorskiego (przyznana przez Radę Wojewódzką m. Szczecina) |
| 1967 | Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (przyznana przez Min. Kultury i Sztuki) |
| 1969 | Srebrny Krzyż Zasługi (przyznana przez Radę Państwa) |
| 1972 | Honorowa Złota Odznaka „Zasłużony Pracownik Łączności” za udział w Harcerskiej Poczcie Polowej Powstania Warszawskiego (przyznana przez Min. Komunikacji) |
| 1975 | Honorowa Odznaka Komitetu do spraw Radia i TV (przyznana przez Komitet PRiTV) |
| 1976 | Medal „Za zasługi dla m. Słupska” (przyznana przez Prezydenta Miasta) |
| 1981 | Medal „Za zasługi dla m. Świnoujście” (przyznana przez Prezydenta Miasta) |
| Odznaka honorowa „Za zasługi dla województwa słupskiego” (przyznana przez Wojewodę Słupskiego) | |
| Krzyż „Za Zasługi dla ZHP” (przyznana przez Komendę ZHP) | |
| 1982 | Odznaka „Za Zasługi dla Województwa Suwalskiego” (przyznana przez Wojewodę Suwalskiego) |
| 1983 | Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (przyznany przez Radę Państwa) |
| 1982 | Warszawski Krzyż Powstańczy (przyznany przez Radę Państwa) |
| 1984 | Medal im. J. Prądzyńskiego „Za odwagę w myśleniu i działaniu” (przyznany przez Wojewodę Suwalskiegi) |
| 1985 | Medal zasługi dla m. Tarnowa (przyznany przez Prezydenta Miasta) |
| Odznaka Honorowa Złota Polskiego Związku Chórów i Orkiestr (przyznana przez Zarząd Główny PZChiO) | |
| 1987 | Złota Odznaka Honorowa Tow. „Polonia” (przyznana przez Zarząd „Polonia”) |
| Rozeta z mieczami do Krzyża „Za Zasługi dla ZHP” (przyznana przez Główną Kwaterę ZHP) | |
| 1988 | Odznaka „Za zasługi dla województwa tarnowskiego” (przyznana przez Wojewodę Tarnowskiego) |
| Złota Odznaka „Za zasługi w rozwoju województwa pilskiego” (przyznana przez Przew. Woj. Rady Narodowej) | |
| 1989 | Odznaka Honorowa Gryfa Pomorskiego (przyznana przez Urząd Woj. Szczecin) |
| 1993 | Krzyż Armii Krajowej (przyznany przez Prezydenta RP) |
| Krzyż Partyzancki (przyznany przez Prezydenta RP) | |
| Medal za Warszawę 1939–1945 (przyznany przez Prezydenta m.st. Warszawy) | |
| 2002 | Tytuł „Honorowy Obywatel Miasta i Gminy Głogówek” (przyznany przez Radę m. Głogówek) |
| 2007 | Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (przyznany przez Min. Kultury i Dziedzictwa Narodowego) |
| 2008 | Honorowa Złota Odznaka honorowa „Zasłużony dla Łączności” za działanie w Harcerskiej Poczcie Polowej (powtórnie) (przyznana przez Min. Łączności) |
| 2010 | Odznaka „Zasłużony dla województwa opolskiego” (przyznana przez Marszałka województwa opolskiego) |
Działalność artystyczna
Zbigniew Pawlicki jest twórcą, współtwórcą, inicjatorem i kierownikiem muzycznym wielu festiwali i imprez muzycznych, jakie w ostatnim półwieczu odbywały się w cyklu rocznym na terenie całego kraju. Z reguły był również ich prelegentem oraz autorem towarzyszących tym wydarzeniom programów.
| Miejsce i nazwa festiwalu | Czas trwania | Charakter |
|---|---|---|
| Kamień Pomorski – Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej | 1964–2010 | organowy/kameralny |
| Międzyzdroje – Międzynarodowy Festiwal Pieśni Chóralnej | 1965–2010 | chóralny |
| Goleniów | 1966–1969 | kameralny |
| Szczawno – Festiwal im. H. Wieniawskiego | 1968–1990 | kameralny/symfoniczny |
| Słupsk – Festiwal Organowy | 1976–2009 | organowy/kameralny |
| Giżycko | 1976–1992 | organowy/kameralny |
| Zgorzelec | 1976–1979 | kameralny |
| Antonin | 1977–1992 | pianistyczny/kameralny |
| Krosno | 1978–1980 | kameralny |
| Suwałki | 1979–1992 | organowy/kameralny |
| Świdnica – Koncerty Pokoju w Kościołach Pokoju | 1979–1995 | kameralny |
| Pranie – Festiwal Muzyczny im. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego | 1980–1991 | kameralny |
| Tarnów – Tydzień Talentów | 1982–1992 | kameralny |
| Moszna – Muzyczne Święto Kwitnących Azalii | 1982–2010 | kameralny |
| Piła | 1982–1987 | kameralny |
| Jawor – Koncerty Pokoju w Kościołach Pokoju | 1983–1995 | kameralny |
| Puławy | 1983–1987 | kameralny |
| Kazimierz nad Wisłą | 1983–1987 | organowy/kameralny |
| Opole – Festiwal Młodych Talentów w Filharmonii Opolskiej | 1984–1987 | solistyczny |
| Karpacz – Koncerty w Wangu | 1987–1989 | organowy |
| Kąśna – Festiwal im. I.J. Paderewskiego | 1990–1992 | pianistyczny/wokalny |
| województwo opolskie Śląskie Dni Poezji i Muzyki („Eichendorff i... polscy poeci”) | 1993–1998 | kameralny |
| Warszawa, Muzeum Narodowe – Galeria Muzyczna Jednego Obrazu | 1993–2007 | kameralny |
| województwo mazowieckie – Mazowiecki Festiwal Muzyczny | 1993–1998 | kameralny/chóralny |
| Głogówek – Śląski Festiwal im. Ludwiga van Beethovena | 1991–2006 | kameralny |
| Warszawa – Festiwal im. Romana Padlewskiego | 1994–2006 | kameralny |
| Kamienna Góra – Koncerty w Muzeum | 1995–2002 | kameralny |
| Krzeszów – Koncerty organowe | 1995–2002 | organowy/kameralny |
| Warszawa Łazienki Królewskie – Mistrzowskie Spotkania | 1996–2000 | kameralny |
| Warszawa, Kościół św. Anny – Koncerty organowe | 1997–2007 | organowy/kameralny |
| kilkanaście miejscowości województwa opolskiego – Pojednanie | 1999–2001 | organowy/kameralny |
| Warszawa, Kościół św. Barbary – Koncert organowe | 2001–2003 | organowy/kameralny |
| Kielcza i 24 inne miejscowości województwa opolskiego – Gaude Mater Polonia. Wincenty z Kielczy in memoriam | 2004–2009 | kameralny |
| Warszawa – Muzyczne ulice Warszawy | 2004–2006 | kameralny |
| Warszawa Ursynów – Festiwal Kwartetów | 2005 | kameralny |
| Warszawa Mokotów Kościół św. Kazimierza – Osiem wieków muzyki | 2006–2009 | kameralny |
| Otwock Wielki – Muzyczne Lato w Otwocku Wielkim | 2006–2010 | kameralny |
| Prudnik – Śląski Festiwal Ziemi Prudnickiej | 2007–2010 | kameralny |
| Grodków – Chopin i Elsner i ich uczniowie i przyjaciele | 2007–2010 | kameralny |
| Grodków – Tryptyk im. Sylviusa Weissa | 2009–2010 | kameralny |
| cała Polska – Krajowe Biuro Koncertowe | 1975–1992 | 17 000 koncertów |
Przypisy
- ↑ Jerzy Kasprzak, Tropami powstańczej przesyłki, Czytelnik, Warszawa 1979.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
Media użyte na tej stronie
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób muzykologa Zbigniewa Pawlickiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie
Autor: Jacek Pawlicki, Licencja: CC BY 3.0
Zbigniew Pawlicki prowadzi koncert Lubelskiego Kwartetu Klarnetów w XVIII-wiecznym Pałacu Bielińskich w Otwocku Wielkim, 27 sierpnia 2006 r.