Zbigniew Stolarek

Zbigniew Stolarek (pseud. Zbigniew Szary, Jan Krępień, St. Regue, ur. 20 marca 1920 r. w Łodzi, zm. 6 kwietnia 1988 r. w Warszawie) – polski reportażysta, tłumacz literatury pięknej, poeta, redaktor książek.

Syn Jana Stolarka i Marii Skórzewskiej. Uczył się w szkołach w Łodzi, Łukowie, Sokołowie, Radzyniu i Warszawie. Podczas II wojny światowej przebywał w Warszawie, gdzie studiował na tajnym Uniwersytecie Ziem Zachodnich (Uniwersytet Poznański działający w stolicy). Debiutował na łamach konspiracyjnego czasopisma "Kuźnia" (1943 r., wiersz pt. Fragment). Należał do grupy literackiej "Dźwigary", publikując w związanym z nią miesięczniku „Dźwigary”. Po powstaniu warszawskim, gdzie walczył w batalionie "Bełt", przebywał w niewoli (lazaret dla jeńców wojennych w Gross-Lübers i Lubece). Następnie we Francji, gdzie pracował jako dziennikarz tamtejszej "Gazety Polskiej". Podjął studia na paryskiej Sorbonie i École Supérieure de Journalisme. W latach 1946-1947 był korespondentem tygodnika "Pokolenie". W 1948 r. wrócił na krótko do Warszawy, gdzie pracował w Domu Wojska Polskiego (dział literacki). W 1949 r. powrócił do Paryża, gdzie nadal był członkiem redakcji "Gazety Polskiej" (w tym w latach 1951-1952 redaktor naczelny). W 1952 został wydalony z Francji (m.in. za przynależność do Francuskiej Partii Komunistycznej). Od 1952 r. w Warszawie. Wieloletni pracownik wydawnictwa "Iskry", gdzie zorganizował, przy współpracy z Krystyną Goldbergową, redakcję literatury reportażowej (m.in. wydawaną przez wiele lat serię reportażu podróżniczego "Naokoło świata").

Swoje teksty reportażowe, przekłady literackie i wiersze drukował m.in. w "Trybunie Wolności" (członek redakcji w 1956 r.), "Kraju" (członek redakcji w 1957 r.), tygodniku "Świat" (stała współpraca w 1953 r., sporadyczna w latach 1955-1956 i 1966 r.), "Dialogu" (lata 1957-1958, 1962-1963, 1968-1970), "Kulturze" (m.in. członek redakcji w latach 1968-1970).

Tłumaczył dramaty Michela de Ghelderode'a, oraz reportaże autorów zagranicznych, publikowane w serii "Naokoło świata".

Członek Związku Zawodowego Literatów Polskich (od 1947 r., od 1949 r. Związek Literatów Polskich), działacz Klubu Literatury Faktu przy ZLP.

Odznaczenia, wyróżnienia i nagrody: "Zasłużony Działacz Kultury" (1967), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1976), Nagroda miesięcznika "Literatura na świecie" za przekład (1976, za tłumaczenie książki Ahmadou Korouma Fama Dumbuya, najprawdziwszy Dumbuya na białym koniu, Państwowy Instytut Wydawniczy 1975).

Twórczość

  • Po trzykroć ziemia (poezje; wstęp: Roman Bratny; Rada Narodowa Polaków we Francji 1946)
  • Chińska ojczyzna (poemat; Prasa Wojskowa 1949)
  • Od nitki do kłębka. Z podróży reporterskich po Francji. Kierunek: bawełna, wełna, len (reportaże; Iskry 1954)
  • Byłem w Lourdes. Miasto cudów widziane własnymi i cudzymi oczami (publicystyka; Iskry 1959; wydanie II rozszerzone: 1963; wydanie III: 1966)
  • Podróż do wielkiego patata (reportaże; Iskry 1961, wydanie II rozszerzone: 1966; seria: "Naokoło świata")
  • Jak jelenie bawiły się z wilkami (opowiadania dla dzieci; Ruch 1966)
  • Sygnet. Pieśń o wierności (dramat; "Teatr Polskiej Telewizji" nr 3/1969)
  • Znajomi spod Perpignan (sztuka telewizyjna; "Dialog" nr 10/1968)
  • Kraj jak wielkie "S" (Krajowa Agencja Wydawnicza 1978)

Przekłady literackie

Prace redakcyjne