Zbigniew Walczyk (polityk)
Zbigniew Walczyk (ur. 16 czerwca 1960 w Ostrowcu Świętokrzyskim) – polski polityk, związkowiec, działacz opozycji w PRL.
Początki działalności
Zbigniew Walczyk urodził się 16 czerwca 1960 r. w Ostrowcu Świętokrzyskim. W 1980 r., po ukończeniu szkoły zawodowej, rozpoczął naukę w technikum. Jednocześnie, w 1981 r. podjął pracę na stanowisku ślusarza w Hucie im. M. Nowotki w Ostrowcu Świętokrzyskim. Od 1980 r. był szeregowym członkiem NSZZ „Solidarność”. W 1981 r. wstąpił do Konfederacji Polski Niepodległej[1].
W dniach 13–15 grudnia 1981 r. wziął czynny udział w strajku w Hucie im. M. Nowotki. Po zakończeniu strajku nie był represjonowany[2].
Działalność w opozycji
Komitet Ocalenia Związku i pobyt w więzieniu
Wczesną wiosną 1982 r. Zbigniew Walczyk, Leszek Olszewski, Jarosław Salita, Andrzej Żółciński, Krzysztof Partyka oraz Ryszard Sobala podjęli konspiracyjną działalność, polegającą na produkcji i kolportażu ulotek o treści antykomunistycznej oraz wydawaniu podziemnego pisma „Biuletyn Wojenny”. Grupa na spotkaniu 10 kwietnia 1982 r. sformalizowała się, przyjmując nazwę Komitet Ocalenia Związku.
5 maja 1982 r. Zbigniew Walczyk został wraz z pozostałymi członkami Komitetu aresztowany, a następnie skazany wyrokiem Sądu Warszawskiego Okręgu Wojskowego na 3,5 roku pozbawienia wolności[3]. Osadzony w Zakładzie Karnym w Hrubieszowie, wziął udział kilku głodówkach i akcjach protestacyjnych. Z więzienia został zwolniony na mocy amnestii w sierpniu 1983 r[4].
Po wyjściu z więzienia Zbigniew Walczyk ponownie podjął pracę w Hucie im. M. Nowotki. Jednocześnie wznowił działalność konspiracyjną, nawiązując kontakt z pozostającymi na wolności działaczami podziemnej „Solidarności”.
Grupa „Reduty”
W 1985 r. Zbigniew Walczyk zawiązał wraz z Danutą Wilczyńską, Ludwikiem Kropielnickim, Danutą Stec oraz Anną Chadałą (późniejszą żoną) grupę konspiracyjną, wydającą (lata 1985-1987) podziemne czasopismo „Reduta”[5]. Równocześnie stanął na czele kadrowej Tymczasowej Komisji Miejskiej NSZZ „Solidarność”, zostając jednym z przywódców podziemnej „Solidarności” w Ostrowcu Świętokrzyskim[6]. W okresie działalności podziemnej wpółorganizował sieć kolportażu „bibuły” na terenie Ostrowca Świętokrzyskiego, nawiązując kontakty m.in. z działaczami z Ursusa, Skarżyska Kamiennej, Radomia oraz Warszawy. Był lokalnym koordynatorem ogólnopolskiej akcji bojkotu wyborów do Sejmu PRL 13 października 1985 r. Współpracował z opozycyjnie nastawionym duchowieństwem katolickim (m.in. ks. Wacław Mazur, ks. Marian Misiak), współinicjując Msze Święte za Ojczyznę w kościele pw. św. Michała Archanioła w Ostrowcu Świętokrzyskim oraz zakładając przykościelny Ruch Trzeźwościowy[7].
Hutnicza „Solidarność”
W 1986 r. Zbigniew Walczyk wraz z grupą byłych działaczy „Solidarności” (Andrzej Kozieł, Ludwik Kropielnicki, Włodzimierz Sajda) powołał Tymczasową Komisję Zakładową NSZZ „Solidarność” Huty „Ostrowiec”, zostając jej przewodniczącym[8]. Z ramienia podziemnej „Solidarności” w Ostrowcu Świętokrzyskim wszedł, wraz z Ludwikiem Kropielnickim, w skład Tymczasowej Rady „Solidarności” Regionu Świętokrzyskiego[9].
W 1987 r., po konflikcie z Danutą Wilczyńską (która zaangażowała się w działalność KPN), doprowadził do rozpadu grupy „Reduty” i rozpoczął wydawanie podziemnego pisma „Solidarność”. Gazeta ukazywała się do momentu legalizacji związku w 1989 r[10].
Na fali przemian politycznych w PRL, latem 1988 r. Zbigniew Walczyk przekształcił Tymczasową Komisję Zakładową NSZZ „Solidarność” Huty „Ostrowiec” w Komisję Organizacyjną. We wrześniu 1988 r. podjął pierwszą w województwie kieleckim, nieudaną próbę rejestracji Komisji i budowy legalnych struktur związkowych, spotykając się z represjami ze strony SB[11].
W 1988 r. zainicjował powołanie Okręgowego Komitetu Robotniczego Polskiej Partii Socjalistycznej w Ostrowcu Świętokrzyskim, oddelegowując do działalności partyjnej swego najbliższego współpracownika Zdzisława Zugaja[12]. Zadaniem PPS, zdominowanej przez działaczy NSZZ „Solidarność”, miało być osłabienie skali poparcia dla PZPR wśród osób o lewicowych przekonaniach[13].
Na przestrzeni lat 1984-1986 Zbigniew Walczyk był inwigilowany i wielokrotnie zatrzymany przez MO i SB. Do 31 sierpnia 1989 r. był rozpracowywany przez Rejonowy Urząd Spraw Wewnętrznych w Ostrowcu Świętokrzyskim w ramach sprawy operacyjnego rozpoznania[1].
Wybory „czerwcowe”
W 1989 r. Zbigniew Walczyk został przewodniczącym jawnie funkcjonującej Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” Huty Ostrowiec (dawna Huta im. M. Nowotki) – jednej z najliczniejszych struktur związkowych w skali kraju.
Pomimo niechętnego stosunku do Okrągłego Stołu, wiosną 1989 r. Walczyk uczestniczył w tworzeniu Miejskiego Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” w Ostrowcu Świętokrzyskim. Stojąc na czele NSZZ „Solidarność” w Hucie Ostrowiec, wziął aktywny udział w kampanii wyborczej, popierając kandydata Komitetu Obywatelskiego Adama Miturę[14].
W III RP
Polityk
We wrześniu 1989 r., po konflikcie wewnątrzzwiązkowym, Zbigniew Walczyk zrezygnował z przewodniczenia Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” Huty Ostrowiec[15]. W 1990 r. podjął własną działalność gospodarczą. W latach 1991–1993 był przewodniczącym Porozumienia Centrum w Ostrowcu Świętokrzyskim[16]. W tym okresie zaangażował się w kampanię polityczną przeciw części byłych działaczy opozycji na czele z Prezydentem Miasta Ostrowca Świętokrzyskiego Lechem Janiszewskim; krytykował ich ugodową - jego zdaniem - postawę względem środowisk postkomunistycznych[17]. Po wystąpieniu z PC (po konflikcie z Jarosławem Kaczyńskim) został członkiem Forum Patriotycznego Polski Walczącej, a następnie Ruchu Odbudowy Polski. Pod koniec lat 90. zrezygnował z działalności politycznej.
Działacz społeczno-kulturalny
Od 2006 r. Zbigniew Walczyk jest członkiem Stowarzyszenia Wolnego Słowa[18]. W latach 2006-2010 był prezesem Stowarzyszenia Działaczy NSZZ „Solidarność” 1980–1989 w Ostrowcu Świętokrzyskim[19]. W 2009 r. był członkiem założycielem Ostrowieckiego Stowarzyszenia Historycznego „Solidarność i Pamięć”[20]. Pozostaje jednym z animatorów aktywności społeczno-kulturalnej byłych członków „Solidarności”, inicjatorem działalności oświatowej[21], wystąpił jako prelegent na kilku konferencjach naukowych[22].
W 2006 r. Zbigniew Walczyk został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, przyznanym za działalność opozycyjną w latach 1981-1989[23].
Życie prywatne
Żonaty z Anną (z domu Chadała). Ma córkę Magdalenę – studentkę italianistyki.
Przypisy
- ↑ a b Zbigniew Walczyk, W: Encyklopedia Solidarności (wersja internetowa). [dostęp 2011-10-04].
- ↑ por. Paweł Gotowiecki. Strajk w Hucie im. Marcelego Nowotki w Ostrowcu Świętokrzyskim 13-15 grudnia 1981 r.. „Studia Muzealno - Historyczne”. tom 1, r. 2009. ISSN 2080-2420.
- ↑ Jarosław Salita został aresztowany podczas odbywania służby wojskowej
- ↑ Ryszard Śmietanka - Kruszelnicki: Region Świetokrzyski. W: NSZZ „Solidarność” 1980–1989. T. 6. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2010, s. 782. ISBN 978-83-7629-175-8.
- ↑ „Reduta”, W: Encyklopedia Solidarności (wersja internetowa). [dostęp 2011-10-04].
- ↑ Ryszard Śmietanka - Kruszelnicki: Region Świetokrzyski. W: NSZZ „Solidarność” 1980–1989. T. 6. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2010, s. 808. ISBN 978-83-7629-175-8.
- ↑ Z. Walczyk, Działalność podziemnej „Solidarności” w Ostrowcu Świętokrzyskim 1982 - 1989. Referat wygłoszony na konferencji „Ziemia Świętokrzyska i jej drogi do niepodległości 1939-1989 w dniu 26 kwietnia 2008 r. w Ostrowcu Świętokrzyskim (mps), W: Archiwum Ostrowieckiego Stowarzyszenia Historycznego „Solidarność i Pamięć”
- ↑ Z. Walczyk, NSZZ „Solidarność” Huty Ostrowiec 1986-1989. Referat wygłoszony na konferencji „Lata nadziei, lata walki. NSZZ „Solidarność” Regionu Świętokrzyskiego 1980–1989” w dniu 6 października 2008 w Ostrowcu Świętokrzyskim (mps), W: Archiwum Ostrowieckiego Stowarzyszenia Historycznego „Solidarność i Pamięć”
- ↑ Ryszard Śmietanka - Kruszelnicki: „Solidarność”, opozycja i opór społeczny w regionie świętokrzyskim 1980–1989”. Kielce: Instytut Pamięci Narodowej, 2010, s. 17. ISBN 978-83-929900-8-6.
- ↑ Z. Walczyk, NSZZ „Solidarność” Huty Ostrowiec 1986-1989. Referat wygłoszony na konferencji „Lata nadziei, lata walki. NSZZ „Solidarność” Regionu Świętokrzyskiego 1980 - 1989” w dniu 6 października 2008 w Ostrowcu Świętokrzyskim (mps), W: Archiwum Ostrowieckiego Stowarzyszenia Historycznego „Solidarność i Pamięć”
- ↑ Ryszard Śmietanka - Kruszelnicki: Region Świetokrzyski. W: NSZZ „Solidarność” 1980–1989. T. 6. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2010, s. 814. ISBN 978-83-7629-175-8.
- ↑ Dariusz Kisiel. Jak w Ostrowcu tworzono PPS. „Gazeta Ostrowiecka”. nr 12, 2009-03-23.
- ↑ szerzej na ten temat: Rafał Chwedoruk: Socjaliści z Solidarności w latach 1989-1993. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2004. ISBN 83-7059668-1.
- ↑ por. Obywatelski Komitet Wyborczy w Ostrowcu Świętokrzyskim. „Walczymy o Stal”. nr 19, 1989-05-05.
- ↑ A. Kozieł przewodniczącym. „Walczymy o stal”, 1989-11-03.
- ↑ Porozumienie Centrum partią chrześcijańsko - demokratyczną. „Gazeta Ostrowiecka”. nr 14, 1991-04-14.
- ↑ Politycy u Prezydenta. „Gazeta Ostrowiecka”. nr 3, 1992-01-03. PC do Prezydenta Miasta. List otwarty. „Gazeta Ostrowiecka”. nr 7, 1992-02-17.
- ↑ Lista członków Stowarzyszenia Wolnego Słowa. [dostęp 2011-10-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-15)].
- ↑ Pierwsi działacze chcą mówić. Prawda o „Solidarności” W: „Wiadomości Świętokrzyskie” (wersja internetowa). [dostęp 2011-10-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-27)].
- ↑ Powstało Ostrowieckie Stowarzyszenie Historyczne „solidarność i Pamięć”, W: „Gazeta Ostrowiecka” (wersja internetowa). [dostęp 2011-10-04].
- ↑ Anna Walentynowicz w Ostrowcu Świętokrzyskim (konferencja prasowa, Z. Walczyk pierwszy z lewej). [dostęp 2011-10-04].
- ↑ Konferencja Ziemia Świętokrzyska i jej drogi do niepodległości 1939-1989, W: „Gazeta Ostrowiecka” (wersja internetowa). [dostęp [2011-10-04]].zły zapis daty dostępu
- ↑ Monitor Polski 2007, nr 12, poz. 118. [dostęp 2011-10-04]].zły zapis daty dostępu
Bibliografia
- Paweł Gotowiecki. Strajk w Hucie im. Marcelego Nowotki w Ostrowcu Świętokrzyskim 13-15 grudnia 1981 r.. „Studia Muzealno - Historyczne”. tom 1, r. 2009. ISSN 2080-2420.
- Ryszard Śmietanka - Kruszelnicki: Region Świetokrzyski. W: NSZZ „Solidarność” 1980–1989. T. 6. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2010. ISBN 978-83-7629-175-8.
- Ryszard Śmietanka - Kruszelnicki: „Solidarność”, opozycja i opór społeczny w regionie świętokrzyskim 1980–1989”. Kielce: Instytut Pamięci Narodowej, 2010, s. 17. ISBN 978-83-929900-8-6.
- Zbigniew Walczyk, W: Encyklopedia Solidarności (wersja internetowa). [dostęp 2011-10-04].
Linki zewnętrzne
Paweł Gotowiecki, Żołnierz niedokończonej rewolucji, "Gazeta Polska" nr 47 z 19 listopada 2008