Zbocze Kruszyńskie
| ||
 | ||
| Prowincja | Niż Środkowoeuropejski | |
| Podprowincja | Pojezierza Południowobałtyckie | |
| Makroregion | Pojezierze Południowopomorskie | |
| Mezoregion | Dolina Brdy | |
| Mikroregion(y) | Zbocze Kruszyńskie | |
| Zajmowane jednostki administracyjne | Polska: woj. kujawsko-pomorskie | |
Zbocze Kruszyńskie (314.723) – mikroregion fizycznogeograficzny, stanowiący południową część mezoregionu Doliny Brdy[1].
Położenie
Mikroregion obejmuje strefę zboczową sandru Brdy i pradoliny Noteci-Warty w rejonie Osowej Góry w Bydgoszczy i na zachód od miasta (rejon Pawłówka).
Charakterystyka
Wysokości względne w obrębie Zbocza Kruszyńskiego osiągają 50 m, a przeciętnie wynoszą 20–30 m. Istotnym elementom rzeźby tego mikroregionu są dolinki o różnej długości, niektóre o charakterze wąwozów, o skomplikowanym rozwoju. Zwracają uwagę dwie dolinki (uchodzące do pradoliny w okolicach Pawłówka i Zielonczyna), które powstały prawdopodobnie w późnym glacjale z założeń rynnowych. Cechują się szerokim, płaskim zatorfionym dnem i dużą długością (ok. 3 km). Pozostałe dolinki powstały w holocenie i mają mniejszą długość[1].
Zbocze Kruszyńskie obejmuje zróżnicowany morfologicznie obszar. W większości są to zbocza wysokich teras erozyjnych (okolice Osowej Góry i Pawłówka), ale w strefie tej znajdowały się również fragmenty wysp morenowych (okolice Kruszyna, Zielonczyna). Tam właśnie deniwelacje dochodzą do 50 m. W rejonie wysp morenowych miąższość czwartorzędu dochodzi do 53 m, w tym glin morenowych zalegających na powierzchni do 16 m. Podłożem czwartorzędu są pstre iły plioceńskie[1].
Mikroregion jest dosyć silnie przekształcony przez użytkowanie rolnicze oraz zabudowę, głównie wiejską. W części wschodniej rozwinęła się zabudowa miejska Osowej Góry – osiedla w Bydgoszczy. Duże fragmenty strefy zboczowej są zalesione. Są to żyzne siedliska grądowe, o dużej wartości przyrodniczej. Fragment grądu objęty jest ochroną w leśnym rezerwacie przyrody „Kruszyn”. Duży udział mają również siedliska boru mieszanego. W dolinie koło Zielonczyna występują również na właściwych sobie siedliskach olsy. Południową granicą mikroregionu i zarazem mezoregionu Doliny Brdy jest podnóże zbocza, którym prowadzi trasa kolejowa Bydgoszcz – Nakło[1].
Zagrożenie ruchami masowymi
Na podstawie „Mapy Zagrożeń Ruchami Masowymi Miasta Bydgoszczy” można stwierdzić, że Zbocze Kruszyńskie jest w średnim stopniu zagrożone ruchami masowymi[2]. Skarpy wykształcone są przeważnie w glinach zwałowych z piaskami. Jedynie fragmenty wykształcone w iłach serii poznańskiej (na Osowej Górze) posiadają wysoki stopień zagrożenia obrywami, bądź osuwiskami[2]. W związku z tym w pobliżu Zbocza może być prowadzona tylko ograniczona zabudowa, w bezpiecznej odległości od skarpy.
Galeria
Widok ze Zbocza na dolny taras osiedla Osowa Góra
Widok ze Zbocza na Dolinę Kanału Bydgoskiego
Przypisy
- ↑ a b c d Banaszak Józef red.: Środowisko przyrodnicze Bydgoszczy. Wydawnictwo Tannan. Bydgoszcz 1996
- ↑ a b Program Ochrony Środowiska dla miasta Bydgoszczy na lata 2013-2016 z perspektywą do 2020 roku. Uchwała nr XXXV/721/12 Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 28 listopada 2012 r. Bydgoszcz. czerwiec 2012
Zobacz też
Bibliografia
- Banaszak Józef red.: Środowisko przyrodnicze Bydgoszczy. Wydawnictwo Tannan. Bydgoszcz 1996
| ||||||||||||||||
Media użyte na tej stronie
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Regionalizacja fizycznogeograficzna Bydgoszczy - makro-, mezo- i mikroregiony I i II stopnia na podstawie "Środowisko przyrodnicze Bydgoszczy, red. J. Banaszak, 1996"
Zbocze Kruszyńskie na Osowej Górze w Bydgoszczy
Osowa Góra w Bydgoszczy. Widok ze Zbocza Kruszyńskiego
Zbocze Kruszyńskie na Osowej Górze w Bydgoszczy
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Schemat głównych zboczy teras i wysoczyzn w Bydgoszczy - na podstawie "Środowisko przyrodnicze Bydgoszczy, red. J. Banaszak, 1996"
Widok ze Zbocza Kruszyńskiego w Bydgoszczy (Osowa Góra) na Dolinę Kanału Bydgoskiego