Zbrodnia w Dermance (powiat kostopolski)

Zbrodnia w Dermance
Ilustracja
Tablica Pomnika ofiar zbrodni dokonanej na obywatelach polskich przez OUN-UPA wymieniająca Dermankę
PaństwoPolska (okupowana przez III Rzeszę)
MiejsceDermanka
Data16 czerwca 1943
Liczba zabitychokoło 100
Typ atakuludobójstwo
SprawcaUkraińska Powstańcza Armia
Położenie na mapie Polski w 1939 r.
Ziemia50°46′56″N 27°09′48″E/50,782222 27,163333

Zbrodnia w Dermance – zbrodnia dokonana 16 czerwca 1943 roku na ludności polskiej przez bojówkę UPA. Miejscem zbrodni była wieś Dermanka położona w powiecie kostopolskim województwa wołyńskiego. W jej wyniku zginęło około 100 Polaków.

Okoliczności zbrodni

Pod wpływem doniesień o atakach UPA na polskie wsie na Wołyniu, polscy mieszkańcy Dermanki, wsi o mieszanym składzie narodowościowym (40-50 rodzin polskich i 30 ukraińskich) począwszy od 22 kwietnia 1943 (Wielki Czwartek) unikali nocowania w swoich domach. Spodziewając się ataku w nocy, spali w lesie, a w późniejszym czasie w zbożu. Krótko przed napadem część ludności przeniosła się do Budek Ujściańskich, jednak gdy atak nie następował, powrócono do Dermanki[1].

16 czerwca 1943 roku oddział UPA zaatakował Dermankę od strony Marenina. Napastnicy podszywali się pod partyzantkę sowiecką, nosząc czerwone kokardki. Początkowo zamordowano 12 osób z dwóch rodzin mieszkających na skraju wsi. We wsi wszczęto alarm. Polacy rzucili się do ucieczki na wschód, w stronę dawnej granicy polsko-sowieckiej. Dopadniętych Polaków zabijano głównie za pomocą broni białej, strzelano do uciekających[1]. Zabito około 100 osób[2]; 75 z nich zostało pochowanych później w zbiorowej mogile, pozostałych grzebano na miejscu zbrodni[1].

Uciekinierzy z Dermanki znaleźli schronienie w Korcu i Janówce, a później w Hucie Starej[1].

Podczas tego napadu napastnicy nie dokonywali podpaleń. Kościół parafialny pw. św. Izydora Rolnika w Dermance UPA spaliła dopiero w lipcu 1943[3]. Dermanka uległa spaleniu w styczniu 1944 podczas przejścia frontu[1].

Przypisy

  1. a b c d e Władysław Siemaszko, Ewa Siemaszko, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945, Warszawa: „von borowiecky”, 2000, s. 249-250, ISBN 83-87689-34-3, OCLC 749680885.
  2. Grzegorz Motyka, Ukraińska partyzantka 1942-1960, Warszawa 2006, s. 321.
  3. Czesław Piotrowski, „Zniszczone ślady polskości na Wołyniu”, „Na Rubieży” nr 19, s. 8.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Poland (1939) location map.png
(c) Lukasb1992 z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
Mapa lokalizacyjna Polski — 1939 (marzec – wrzesień).
Pow.kostopol.jpg
Autor: Glaube, Licencja: CC BY-SA 4.0
tablica powiat Kostopol