Zdanów (wieś w województwie świętokrzyskim)

Zdanów

wieś
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	sandomierski
Gmina	Obrazów
Liczba ludności (2011)	249[1][2]
Strefa numeracyjna	15
Kod pocztowy	27-641[3]
Tablice rejestracyjne	TSA
SIMC	0801125[4]
Położenie na mapie gminy Obrazów Zdanów
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Zdanów
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Zdanów
Położenie na mapie powiatu sandomierskiego Zdanów
50°42′08″N 21°33′04″E/50,702222 21,551111

Zdanów – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, w gminie Obrazów^[4][5].

Zdanów był wsią klasztoru cystersów koprzywnickich w województwie sandomierskim w ostatniej ćwierci XVI wieku^[6].

Historia

Jest to jedna z najstarszych wsi ziemi sandomierskiej wymieniana w dokumentach źródłowych z XII wieku. W 1185 roku należała do dóbr Mikołaja Bogorii Skotnickiego, który przeznaczył ją na uposażenie Opactwa Cystersów w Koprzywnicy.

W XIII wieku wieś jako „Stanow” wymienił legat papieski biskup firmański Filip. W łacińskim dokumencie z lipca 1279 r. wystawionym w Budzie na Węgrzech, który potwierdza opatowi klasztoru Cystersów w Koprzywnicy prawo do pobierania dziesięciny z szeregu polskich wsi w tym między innymi ze Zdanowa^[7].

W roku 1346 król Kazimierz uwalnia Zdanów i inne wsi klasztoru od robocizn i ciężarów królewskich. (Kodeks Małopolski, t.III, s. 62). Według opisu Długosza w połowie XV wieku Zdanów był wsią w parafii Goźlice, stanowiąc własność klasztoru koprzywnickiego. Wieś miała łany kmiece, z których dziesięcinę oddawano klasztorowi. Był też folwark, 3 karczmy z rolą oraz zagrodnik i młyn (Długosz L.B. t. III, strony 93, 376, 377, 383, 396)^[8]. . Według spisu miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z roku 1827 (a więc już po supresji zakonu) była to wieś duchowna posiadająca 25 budynków zamieszkałych przez 135 mieszkańców. Następnie często zmieniał właścicieli: był sprzedawany, dziedziczony, dzierżawiony. Przez pewien czas należał do rodziny Roplewskich.

W okresie międzywojennym dwór zdanowski przeistoczył się w rolniczy zakład doświadczalny, który na około stu hektarach prowadził prace badawcze, mające na celu podniesienie poziomu sandomierskich upraw /od 1927 do 1970 r. filia Instytutu Upraw, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach. po 1970 r. Stacja Nasienno-Szkółkarska!. Działalność tej placówki musiała dać dobre rezultatu – miejscowi do dziś wspominają ją pozytywnie.

Na uwagę zasługuje 6–hektarowy park krajobrazowy z zachowanym układem i zespół dworski. Wieś zajmuje prawie 150 ha, natomiast użytki rolne stanowią 369 ha.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnobrzeskiego.

Przypisy

Bibliografia

• Franciszek Piekosiński: Monumenta Meadievii Historica. Codex diplomaticus Poloniae minoris, Volumes 9-10. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1886, s. 144.

Linki zewnętrzne

• Zdanów 1 (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 539 .