Zdobycie Rzymu (472)
Wojna domowa o władzę w Cesarstwie zachodniorzymskim w 472 r. | |||
![]() Plan starożytnego Rzymu z zaznaczonym miejscem klęski Gotów | |||
Czas | kwiecień – początek lipca 472 | ||
---|---|---|---|
Miejsce | Rzym | ||
Terytorium | Italia | ||
Przyczyna | spory wewnętrzne | ||
Wynik | kapitulacja miasta | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
|
Zdobycie Rzymu – atak i oblężenie miasta przeprowadzone wiosną i latem 472 przez wojska Rycymera i sprzymierzonych z nim Burgundów. Starcie zakończyło się upadkiem i grabieżą Rzymu przez napastników.
Sytuacja ogólna
W Cesarstwie zachodniorzymskim faktyczną władzę od lat sprawował, tzw. magister militum, najwyższy dowódca wojskowy, którym był Rycymer. Kolejni cesarze – z wyjątkiem Majoriana – byli niezwykle słabi i stanowili jedynie zabawkę w rękach najwyższego wodza. Od roku 467 władzę cesarską sprawował Antemiusz. Jego aktywność polityczna (próby sojuszu z Bizancjum) i wojskowa (walki w Galii i z Wandalamii), choć były nieskuteczne to jednak zraziły Rycymera, który chciał sprawować niepodzielne rządy.
Pierwsze konflikty zdołał załagodzić biskup Pawii, Epifaniusz. Ostatecznie doszło jednak do wojny domowej w latach 471-472. Rycymer zebrał ok. 6000 ludzi i ruszył na Rzym. Wysłany z Konstantynopola mediator cesarza Leona I, Olibriusz sam stanął po stronie Rycymera i został cesarzem. Jednak Antemiusz, mimo szczupłości swoich sił, zdecydował się bronić miasta. Oblężenie rozpoczęło się w kwietniu 472, a magister militum wezwał na pomoc Burgundów, którymi rządził Gundobad, spokrewniony z Rycymerem i dotąd pełniący analogiczne obowiązki ja Rycymer, ale ograniczone do Galii.
Oblężenie
Potężne, lecz słabo obsadzone mury Rzymu, stanowiły trudną przeszkodę w atakach. W mieście brakowało jednak jedzenia, wybuchła też epidemia. Część miasta opanowali żołnierze Rycymera. Cesarz Antemiusz starał się mimo to wykorzystać posiadany czas i wysyłał poselstwa z prośbą o pomoc. Ostatecznie, z polecenia Leona I, do Rzymu dotarły późną wiosną połączone wojska Wizygotów i odłamu Ostrogotów, pod naczelną komendą Widymera. Armia Gocka stanowiła od tego momentu główną część składową wojsk broniących miasta. Niestety Widymer został wkrótce pokonany przez przeważające liczebnie siły Rycymera w okolicy mauzoleum Hadriana i musiał się wycofać. Resztki oddziałów cesarskich wraz z samym Antemiuszem stworzyły ostatni punkt oporu na Palatynie.
Skutki
Na początku lipca, po 3 miesiącach oblężenia, miasto ostatecznie wpadło w ręce Rycymera i Gundobada. Wojska na Palatynie zostały niemal doszczętnie wymordowane, a cesarza schwytano wkrótce po tym jak próbował uciec przebrany za żebraka. 11 lipca Antemiusz został zamordowany przez Rycymera lub Gundobada. Rzym został z kolei doszczętnie splądrowany przez Burgundów.
Rycymer nie cieszył się jednak długo swoim sukcesem, gdyż zmarł na apopleksję już 18 sierpnia.
Bibliografia
- Gazda Daniel, Pola Katalaunijskie 451, Warszawa 2005.
- Peter Heather Upadek Cesarstwa Rzymskiego
Media użyte na tej stronie
Map of Ancient Rome, location of Hadrian Mausoleum, in red near Tiber river. Personnal work.
Carte de la Rome antique, en rouge localisation du Mausolée d'Hadrien, près du Tibre.(c) Classical Numismatic Group, Inc. http://www.cngcoins.com, CC-BY-SA-3.0