Zdobycie Rzymu przez Wandalów

Zdobycie Rzymu przez Wandalów
— Wielka wędrówka ludów —
Złupienie Rzymu przez Genzeryka (mal. Karł Briułłow, 1833/1836)
Czas	2 czerwca 455
Miejsce	Rzym
Terytorium	Italia
Wynik	zdobycie i splądrowanie miasta
Strony konfliktu
Cesarstwo zachodniorzymskie Wandalowie
Dowódcy
Leon I Genzeryk
Położenie na mapie Rzymu miejsce bitwy
Położenie na mapie Włoch miejsce bitwy
Położenie na mapie Lacjum miejsce bitwy
41°54′00″N 12°30′00″E/41,900000 12,500000

Zdobycie Rzymu przez Wandalów (wł. Sacco di Roma) – zajęcie miasta przez Wandalów w roku 455, w okresie wielkiej wędrówki ludów.

Geneza

W marcu 455 roku cesarzem rzymskim został Petroniusz Maksymus, który wydał Eudokię (córkę zamordowanego cesarza Walentyniana III) za swojego syna, Palladiusza, co wzburzyło króla Wandalów Genzeryka, gdyż Eudokia była obiecana jego synowi Hunerykowi. Decyzja ta wywołała niezadowolenie ludności cesarstwa, a dla Genzeryka stała się pretekstem do wypowiedzenia wojny.

Przebieg

Pod koniec maja Genzeryk zebrał znaczne siły i przeprawił się do Italii. Po wylądowaniu u ujścia Tybru przez nikogo niepokojeni Wandalowie ruszyli na Rzym, w którym doszło do wybuchu paniki. Uchodzącego z miasta Petroniusza pochwycił wrogi mu tłum, który obwiniając go o sprowokowanie barbarzyńskiego najazdu zmasakrował cesarza, wyrzucając jego szczątki do Tybru.

2 czerwca Wandalowie wkroczyli do Rzymu nie napotykając oporu, co było zaskakujące biorąc pod uwagę obronny mur Aureliana wzniesiony wokół miasta i niezbędną do obrony ilość broni. Po spotkaniu z papieżem Leonem I Genzeryk zgodził się na oszczędzenie miejscowej ludności i nieobrócenie budynków w ruiny^[1]. Podczas dwutygodniowego pobytu w mieście Wandalowie systematycznie i całkowicie ograbili stolicę upadającego cesarstwa. M.in. złupili pałac cesarski, z którego zabrali menorę (wywiezioną przez Rzymian z Jerozolimy po zdobyciu obleganego miasta), a także Świątynię Jowisza Kapitolińskiego. Uprowadzili też licznych jeńców, w tym kobiety z rodziny cesarskiej (Licynię Eudoksję, Eudokię i Placydię), jak również wykwalifikowanych metalurgów, inżynierów, budowniczych i urzędników, których Genzeryk zamierzał zatrudnić w swych afrykańskich posiadłościach. Zgromadzone łupy załadował na okręty, wywożąc do stolicy swego państwa – Kartaginy^[1].

Skutki

Ogołocony z bogactw przez Wandalów (stąd wandalizm) Rzym zaczął podupadać stając się wkrótce prowincjonalnym miastem, a życie w Italii zostało zdezorganizowane. W roku 476, czyli dwadzieścia jeden lat po zdobyciu i splądrowaniu Rzymu przez Wandalów, cesarstwo zachodniorzymskie przestało istnieć^[2].

Przypisy

Bibliografia

• Tadeusz Manteuffel: Historia powszechna: Średniowiecze. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1978.
• Joseph Vogt: Upadek Rzymu. Przełożył: Adam Łukaszewicz. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1993. ISBN 83-06-02312-9.