Zdobycie twierdzy Izmaił

Zdobycie twierdzy Izmaił
przez Rosjan

Wojna rosyjsko-turecka (1787–1792)
Rosyjski szturm na Izmaił (rycina S. Sziflara)
Czas	listopad – grudzień 1790
Miejsce	Izmaił
Terytorium	Imperium Osmańskie
Wynik	zwycięstwo Rosji
Strony konfliktu
Imperium Rosyjskie Imperium Osmańskie
Dowódcy
Aleksandr Suworow Aydoslu Mehmed Paşa
Siły
31 tysięcy, 500 dział 35 tysięcy, 265 dział
Straty
4 tysiące zabitych, 6 tysięcy rannych 26 tysięcy zabitych, 9 tysięcy jeńców
Położenie na mapie Ukrainy miejsce bitwy
45°21′00″N 28°50′00″E/45,350000 28,833333

Zdobycie twierdzy Izmaił – działania zbrojne w trakcie oblężenia w roku 1790 podczas wojny rosyjsko-tureckiej (1787–1792) dokonywane przez wojska rosyjskie dowodzone przez generała głównodowodzącego (général en chef) Aleksandra Suworowa.

W listopadzie 1790 Rosjanie oblegli położoną nad Kilią, głównym ramieniem delty Dunaju, potężną turecką twierdzę Izmaił, której załoga liczyła 35 tysięcy ludzi i 265 dział. Siłami obrońców dowodził serasker Aydoslu Mehmed Paşa. Siły rosyjskie liczyły 31 tysięcy żołnierzy oraz 500 dział, a także 206 okrętów z flotylli rzecznej. Ataki wojsk rosyjskich dowodzonych przez Suworowa trwały do 22 grudnia. Nocą nastąpił decydujący szturm, który zakończył się powodzeniem.

Po zaciętych walkach o niemal każdy budynek twierdza padła. Straty tureckie wyniosły 26 tysięcy zabitych oraz 9 tysięcy jeńców. Zginęła cała załoga twierdzy poza znaczną częścią ludności cywilnej. Po stronie rosyjskiej poległo 4 tysiące żołnierzy, a 6 tysięcy odniosło rany.

Liczbę ofiar rzezi ludności cywilnej po zdobyciu Izmaiła (w tym kobiet i dzieci) szacuje się na około 10 tysięcy. Odpowiedzialność za masakrę – jeden z pierwszych przypadków ludobójstwa w czasach nowożytnych, przypisuje się Aleksandrowi Suworowowi^[1]. Do podobnej celowej rzezi pod jego dowództwem doszło cztery lata później, podczas obrony warszawskiej Pragi w listopadzie 1794 w czasie insurekcji kościuszkowskiej.

W historiograficznej tradycji rosyjskiej zdobycie Izmaiła upamiętniono pieśnią Niech rozgrzmiewa pieśń zwycięstwa autorstwa polskiego kompozytora Józefa Kozłowskiego, która stanowiła nieoficjalny pierwszy hymn Imperium Rosyjskiego.

O wydarzeniu tym wspomniano również w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza^[2] opisuje je też poemat Don Juan George’a Byrona^[3].

Przypisy

Bibliografia

• Zygmunt Ryniewicz: Leksykon bitew świata. Warszawa: Almapress, 2004