Zdolność bojowa

Zdolność bojowa (zdolność operacyjna) – właściwości struktur wojskowych przejawiające się w ich możliwościach bojowych do wykonywania określonych zadań niezależnie od pory roku, doby, warunków atmosferycznych i właściwości terenu[1].

Zdolność operacyjna (bojowa) określa stan możliwości danej jednostki do podjęcia określonych działań, na obszarze kraju lub poza jego granicami, samodzielnie lub we współdziałaniu z innymi wojskami, w określonym czasie i przestrzeni, w określonych warunkach, zgodnie z operacyjnym przeznaczeniem[2]. Na stan zdolności operacyjnej ma wpływ między innymi struktura organizacyjna, potencjał sił i środków, stopień wyszkolenia, ukompletowania w sprzęt wojskowy oraz odpowiedni stan zapasów materiałowych.

Wyznaczniki zdolności bojowej (operacyjnej)

Do wyznaczników zdolności bojowej zalicza się[a][4] :

  • sprawnie funkcjonujący system dowodzenia
  • zorganizowany system rozpoznania
  • skuteczny i żywotny system rażenia i zabezpieczenia działań
  • możliwości do prowadzenia działań manewrowych w tym zdolność do przegrupowania na duże odległości
  • odpowiedni poziom wyszkolenia i zgrania poszczególnych elementów struktury organizacyjnej
  • sprawnie funkcjonujący system zasilania logistycznego
  • zdolność do działania w różnorodnym środowisku operacji
  • zdolność działania w układzie wielonarodowym (interoperacyjność)

Zachowanie zdolności bojowej wojsk

Zachowanie zdolności bojowej wojsk to jedna z zasad sztuki wojennej. Wymaga ona takiego postępowania podczas przygotowania i prowadzenia walki oraz po walce, które umożliwiałoby osiągnięcie celu z jak najmniejszymi stratami własnymi i zapewniało ciągłą gotowość wojsk do wykonywania kolejnych zadań bojowych. Wymusza na dowódcach taką organizację działań, aby możliwe było sukcesywne zamienianie walczących oddziałów, a po wyprowadzeniu ich z walki zapewnienie szybkiego odtworzenia zdolności bojowej. Oddziały mogą posiadać pełną zdolność bojową oraz ograniczoną, czyli taką, która pozwala na wykonanie tylko niektórych zadań bojowych. O zdolności bojowej wojsk w walce decydują także: umiejętność uchylania się od uderzeń; szybkie odtwarzanie potencjału bojowego oddziałów oraz sprawności bojowej środków walki i dowodzenia. Istotnym warunkiem sprawnego osiągania i odtwarzania zdolności bojowej jest nagromadzenie i odpowiednie rozmieszczenie zapasów materiałowych oraz zapewnienie zdatności technicznej uzbrojenia i sprzętu wojskowego a także terminowe udzielenie pomocy medycznej rannym i chorym[5].

Uwagi

  1. Wyznaczniki zdolności bojowej autor podaje za dokumentem normatywnym: Doktryna szkolenia Sił Zbrojnych RP DD/7(A), Sztab Gen. WP, Warszawa 2010. Odnosi się jednak krytycznie do takiego ich sprecyzowania. Jego zdaniem wiele z nich posiada wartości „rozmyte” poprzez modyfikatory „sprawnie” „odpowiedni” „zdolność”, „zorganizowany”, a przedstawiona struktura wynika z kompilacji ujęcia systemowego i funkcjonalnego jednocześnie[3].

Przypisy

Bibliografia

  • Marian Laprus (red.): Leksykon wiedzy wojskowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979. ISBN 83-11-06229-3.
  • Zbigniew Ściborek (red.): Działania taktyczne wojsk lądowych. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, 1995.
  • Jarosław Wołejszo (red.): System dowodzenia. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, 2013. ISBN 978-83-7523-228-8.