Zdzisław Cackowski

Zdzisław Cackowski
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

1 stycznia 1930
Warząchewka Królewska

Data i miejsce śmierci

21 czerwca 2016
Lublin

profesor nauk humanistycznych
Alma Mater

Uniwersytet Moskiewski

Doktorat

1960
UMCS

Habilitacja

1962

Profesura

1972

Rektor
Uczelnia

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

Okres spraw.

1987–1990

Poprzednik

Stanisław Uziak

Następca

Eugeniusz Gąsior

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal Komisji Edukacji Narodowej

Zdzisław Cackowski (ur. 1 stycznia 1930 w Warząchewce Królewskiej koło Włocławka, zm. 21 czerwca 2016[1] w Lublinie) – polski filozof, nauczyciel akademicki, profesor nauk filozoficznych, działacz komunistyczny, w latach 1987–1990 rektor Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Życiorys

Wykształcenie i działalność naukowa

W latach 1946–1950 uczęszczał do szkoły średniej we Włocławku. Studia filozoficzne odbył w latach 1950–1955 na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Łomonosowa w Moskwie, które ukończył pracą dyplomową o pojęciu prawa w filozofii Hegla. Od 1955 wykładał w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, gdzie doktoryzował się w 1960 na Wydziale Humanistycznym (rozprawa pt. Treść poznawcza wrażeń zmysłowych. Spór o jakości zmysłowe w filozofii marksistowskiej). Habilitację uzyskał w 1962 roku na podstawie rozprawy pt. Problemy i pseudoproblemy, której recenzentami byli profesorowie Narcyz Łubnicki, Adam Schaff, Władysław Krajewski. Tytuł profesora nadzwyczajnego uzyskał w 1972, a profesora zwyczajnego w 1976.

Na UMCS był m.in. kierownikiem Zakładu Teorii Poznania i Metodologii Nauk oraz Zakładu Filozofii Marksistowskiej[2]. Od 1963 do 1965 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Humanistycznego, a od 1970 do 1972 dyrektora Instytutu Nauk Pedagogicznych i Filozoficznych[2]. W latach 1987–1990 sprawował urząd rektora UMCS. Zasiadał w Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej ds. Kadr Naukowych przy Prezesie Rady Ministrów (1974–1990) i Centralnej Komisji ds. Stopni Naukowych i Tytułu Naukowego (1993–1996)[1]. W latach 80. był również profesorem i kierownikiem Zakładu Teorii Kultury w Instytucie Teorii Kultury i Polityki Kulturalnej Akademii Nauk Społecznych przy KC PZPR[2].

Działalność polityczna

Należał do Związku Walki Młodych i Związku Młodzieży Polskiej[2]. Od 1949 do 1950 wchodził w skład zarządu miejskiego ZMP we Włocławku[2]. Od 1950 należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[2]. Od 1956 do 1958 oraz od grudnia 1981 do października 1982 sprawował funkcję I sekretarza Komitetu Uczelnianego PZPR na UMCS[2]. Od 1986 do 1990 był członkiem Komitetu Centralnego PZPR[2]. W latach 80. wchodził również w skład Rady Redakcyjnej organu teoretycznego i politycznego KC PZPR Nowe Drogi[3]. W latach 1986–1989 był członkiem Rady Konsultacyjnej przy Przewodniczącym Rady Państwa PRL Wojciechu Jaruzelskim z ramienia PZPR[2].

Zainteresowania naukowe

Jego główne zainteresowania badawcze koncentrowały się na zagadnieniach związanych z problemami filozofii, ze szczególnym uwzględnieniem teorii poznania, filozoficznymi podstawami przekonań i poglądu na świat, zagadnieniami materializmu dialektycznego i historycznego.

Był autorem przeszło 400 publikacji naukowych – książek i artykułów opublikowanych w czasopismach specjalistycznych.

Najważniejsze publikacje

  • Treść poznawcza wrażeń zmysłowych (1962);
  • Problemy i pseudoproblemy (1964);
  • Główne zagadnienia i kierunki filozofii (1966, 6 wydań);
  • Główne pojęcia materializmu historycznego (1974);
  • Jedność i wielość. Działanie i poznawanie. Wykłady z materializmu dialektycznego (1975);
  • Człowiek jako podmiot działania praktycznego i poznawczego (1979);
  • Trud i sens ludzkiego życia (1981);
  • Ból, lęk, cierpienie (1997);
  • Rozum między chaosem a „Dniem Siódmym” porządku (1997);
  • Człowiek i świat człowieka. Warstwy „ludzkiego ciała” (2003).

Odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ a b c Zmarł prof. Cackowski. lublin.gosc.pl. [dostęp 2016-06-24]. (pol.).
  2. ↑ a b c d e f g h i Informacje w BIP IPN. [dostęp 2022-04-18].
  3. ↑ „Nowe Drogi” nr 4/1989, s. 2.

Bibliografia

  • Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, s. 155
  • Wincenty Okoń: Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, 2001, s. 52. ISBN 83-88149-41-5.

Linki zewnętrzne

Rektorzy Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Lublin UMCS Pomnik Marii Curie-Skłodowskiej.jpg

Media użyte na tej stronie