Zdzisław Henneberg

Zdzisław Karol Henneberg
8 1/2 zwycięstw
Ilustracja
kapitan pilot oraz Squadron Leader kapitan pilot
oraz
UK-Air-OF3 infobox.svg Squadron Leader
Data i miejsce urodzenia

11 maja 1911
Warszawa, Polska

Data i miejsce śmierci

12 kwietnia 1941
kanał La Manche (w pobliżu Dungeness), Wielka Brytania

Przebieg służby
Lata służby

od 1931 do 1941

Siły zbrojne

Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Poland badge.jpg Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Roundel of Poland (1921–1993).svg Lotnictwo Wojska Polskiego
Roundel of France.svg Armée de l’air
RAF roundel.svg RAF

Jednostki

1 pułk lotniczy,
dywizjon 303

Stanowiska

dowódca eskadry: dywizjon 303
dowódca: dywizjon 303

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa,
kampania wrześniowa,
kampania francuska 1940,
bitwa o Anglię

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari Krzyż Walecznych (trzykrotnie) Croix de guerre (Francja) Distinguished Flying Cross (Wielka Brytania)
Zdzisław Henneberg (trzeci z prawej)

Zdzisław Karol Henneberg (ur. 11 maja 1911 w Warszawie, zm. 12 kwietnia 1941) – kapitan pilot Wojska Polskiego II RP, major (ang. Squadron Leader) Królewskich Sił Powietrznych, as myśliwski II wojny światowej, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Życiorys

Ukończył w Warszawie szkołę powszechną i gimnazjum im. Jana Zamoyskiego. Maturę uzyskał w 1930 roku. Rok później wstąpił do dęblińskiej Szkoły Podchorążych Lotnictwa, kończąc ją ze stopniem podporucznika obserwatora i 3. lokatą. Odbył kurs pilotażu w Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 1 w Dęblinie (CWL-1) i ukończył Wyższą Szkołę Pilotażu w Grudziądzu. W sierpniu 1934 r., otrzymawszy awans do stopnia podporucznika, został przydzielony do 1 pułku lotniczego w Warszawie. Służąc tam, kontynuował edukację w zakresie pilotażu, a także latał sportowo na szybowcach. Na stopień porucznika został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 22. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa, grupa liniowa[1]. W marcu 1939 pełnił służbę w Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 1 w Dęblinie na stanowisku dowódcy IV plutonu 2. eskadry 1. dywizjonu Szkoły Podchorążych Lotnictwa–Grupa Taktyczna (Liniowa)[2].

Tuż po wybuchu II wojny światowej, będąc już porucznikiem i instruktorem w Dęblinie, zgłosił się ochotniczo do roli pilota bojowego – walczył w ramach tzw. grupy dęblińskiej – jednostki sformowanej doraźnie z instruktorów CWL-1. Po agresji ZSRR ewakuował się do Rumunii, a następnie przedostał do Francji. Tam przeszedł szkolenie w zakresie pilotowania myśliwca MS.406. Następnie, już po napaści niemieckiej na Francję, powierzono mu sformowanie klucza myśliwskiego (IV Klucz Kominowy „He” w Chateauroux (ELD/Chateauroux)) na maszynach MB.152 z zadaniem ochrony zakładów lotniczych Bloch. Na tych właśnie myśliwcach Henneberg, wspólnie z por. Arsenem Cebrzyńskim, zaliczył swoje pierwsze zestrzelenie. „Ofiarą” polskich pilotów padł bombowiec He 111.

17 czerwca francuski personel lotniska odjechał, pozostawiając Polaków bez rozkazów i zaopatrzenia. W tej sytuacji Henneberg zdecydował się na ewakuację do Anglii. Dotarł tam wraz z trzema innymi pilotami po międzylądowaniu w Bordeaux. Była to jedyna ewakuacja Polaków z Francji do Anglii na pokładzie samolotu. W RAF otrzymał numer służbowy P1393.

2 sierpnia 1940 r. został pilotem i dowódcą eskadry dywizjonu 303. Pierwsze zestrzelenie w Anglii uzyskał 31 sierpnia, podczas pierwszej misji operacyjnej dywizjonu. 21 października tymczasowo objął dowództwo dywizjonu w miejsce Witolda Urbanowicza. Zdał je kpt. Adamowi Kowalczykowi 7 listopada tego samego roku. Odzyskał je, już na stałe, 20 lutego 1941 roku.

12 kwietnia 1941 roku prowadził sześć Spitfire'ów nad Francję dla atakowania lotnisk w Le Touquet i Crecy. W czasie ataku maszyna Henneberga została uszkodzona przez artylerię przeciwlotniczą. Pilotowi udało się „wyciągnąć” maszynę poza okupowaną Francję, ale musiał ją posadzić na wodach kanału La Manche w odległości ok. 20 km od Dungeness. Towarzyszący Hennebergowi por. Zbigniew Kustrzyński widział dowódcę unoszącego się w kapoku, wobec czego zameldował jego pozycję przez radio i wrócił do Anglii. Trwające dwa dni poszukiwania nie przyniosły jednak skutku. Ciała Henneberga nigdy nie odnaleziono.

Wizerunek pilota został umieszczony na samolocie myśliwskim MiG-29 nr 59 z 23 Bazy Lotnictwa Taktycznego[3].

Zestrzelenia

Na liście Bajana sklasyfikowany został na 16. pozycji z 8 i 1/2 pewnymi zestrzeleniami samolotów Luftwaffe, 1 prawdopodobnie i 1 uszkodzeniem.

Zestrzelenia pewne[4]

  • 1/2 He 111 – 5 czerwca 1940 (wspólnie z por. Arsenem Cebrzyńskim)
  • Bf 109 – 31 sierpnia 1940 (zestrzelił Bf 109E-1 nr 3175 z 4/JG3)
  • Bf 109 – 7 września 1940 (pilotował Hurricane'a nr V6605)
  • He 111 i Bf 109 – 11 września 1940
  • Bf 109 i Do 215 – 15 września 1940 (pilotował Hurricane'a nr P3120)
  • Bf 109 – 27 września 1940 (pilotował Hurricane'a nr V7246, zestrzelił Bf 109E-4 nr 5333 z 3/JG27)
  • Bf 110 – 5 października 1940 (pilotował Hurricane'a nr V6644, zestrzelił Bf-110D/0 nr 3598 z 1/Erprgr.210)

Zestrzelenia prawdopodobne

  • Bf 109 – 7 września 1940 (pilotował Hurricane'a nr V6605)

Uszkodzenia

  • Bf 109 – 2 września 1940 (pilotował Hurricane'a nr V7246, uszkodził Bf 109E-4 nr 1469 z 6/JG3)

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 217.
  2. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 474.
  3. Myśliwce z portretami wybitnych pilotów. polska-zbrojna.pl, 1 marca 2015. [dostęp 2016-01-31]. (pol.).
  4. R. King Dzwizjon 303, str 411-417
  5. R. King Dywizjon 303, str 386 - wymienia tylko jedną datę

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Naramiennik Porucznik lotn.svg
Naramiennik porucznika Sił Powietrznych RP (obecnie).
Naramiennik kapitana polskiego lotnictwa wojskowego (II Wojna Światowa).
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Poland badge.jpg
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Roundel of Poland (1921-1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of Poland (1921–1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of France.svg
Roundel of the French Air Force.
RAF roundel.svg
Royal Air Force Roundel
Croix de Guerre 1939-1945 ribbon.svg
Autor: Borodun, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar: Croix de Guerre 1939-1945 (France)
Zdzisław Henneberg.jpg
Zdzisław Henneberg
UK-Air-OF3 infobox.svg
Insygnia stopnia Squadron Leader (Royal Air Force).
United Kingdom Distinguished Flying Cross ribbon.svg
Autor: F l a n k e r, Licencja: CC BY 3.0
United Kingdom Distinguished Flying Cross ribbon
Piloci 303.jpg
1940: Piloci Dywizjonu 303. Od lewej P/O Ferić, F/Lt Kent, F/O Grzeszczak, P/O Radomski, P/O Zumbach, P/O Łukuciewski, F/O Henneberg, Sgt. Rogowski, Sgt. Szaposznikow