Zdzisław Józef Czendefu
| ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia | 15 maja 1892 Dalian, Chiny | |
Data i miejsce śmierci | połowa lat 50 XX w. PRL | |
Przebieg służby | ||
Lata służby | 1905, 1919-1921 | |
Siły zbrojne | Armia Imperium Rosyjskiego Armia Hallera | |
Główne wojny i bitwy | Wojna rosyjsko-japońska Powstanie wielkopolskie Wojna polsko-bolszewicka | |
Późniejsza praca | stolarz | |
Odznaczenia | ||
![]() |
Zdzisław Józef Czendefu urodzony jako Chen Defu (chiń. 陳德福; pinyin Chén Défú), używał także nazwiska Bazyli Jan Charczeńko (ur. 15 maja 1892 w Dalian w Mandżurii, zm. w połowie lat 50 XX w. w Polsce) – polski powstaniec i żołnierz pochodzenia chińskiego. Szeregowy Wojska Polskiego[1]. Uczestnik wojny rosyjsko-japońskiej, powstania wielkopolskiego i wojny polsko-bolszewickiej. Członek Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.
Życiorys
W trakcie wojny rosyjsko-japońskiej w 1905 był początkowo żołnierzem carskiej armii, później został ordynansem kapitana Kazimierza Skorotkiewicza, z którego rozkazu został wysłany do Warszawy, gdy Skorotkiewicz trafił do japońskiej niewoli[2][3][4].
W Warszawie nauczył się stolarstwa i podjął pracę w tym zawodzie w fabryce mebli Chojnackiego. Używał wówczas nazwiska Bazyli Jan Charczeńko. Po pewnym czasie Chojnacki odesłał go do rodziny w Wielkopolsce[3]. Osiedlił się w Barcinie i pracował jako stolarz. Spolonizował się, przeszedł na katolicyzm i przyjął polskie imiona Zdzisław Józef. Działał w Sokole[2][3].
W styczniu 1919 przyłączył się do walk powstania wielkopolskiego jako naczelnik drużyny skautowej. Brał udział w wyzwalaniu powiatów jarocińskiego i pleszewskiego. Od 1924 starał się o polskie obywatelstwo, które otrzymał dopiero w 1933[2][3][5].
Uchwałą Rady Państwa nr 11.10-0.909 z 10 listopada 1958 nadano mu Wielkopolski Krzyż Powstańczy[6].
Zdzisław Czendefu brał udział w Kompanii Barcińskiej od 04.01.1919 w walkach na odcinku frontu Szubin – Barcin – Łabiszyn. Po zorganizowaniu w Wielkopolsce regularnej armii wcielony został do 4 Kompanii 4 pułku Wlkp. Z urodzenia Chińczyk, przyjmuje w okresie międzywojennym obywatelstwo polskie. Pracując jako stolarz w Spółdzielni Przemysłu Ludowego i Artystycznego „Rzut” w Toruniu dokonał kilku pracowniczych usprawnień, za co otrzymał z Urzędu Patentowego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej urzędowe zaświadczenia[7].
Rodzina
Żonaty z Weroniką Pilachowską (ur. 1895), która jako pielęgniarka również wzięła udział w powstaniu wielkopolskim[8]. Małżeństwo było bezdzietne[9].
Przypisy
- ↑ Czendefu Zdzisław, stolarz, szeregowy [dostęp z dnia: 2016-01-03].
- ↑ a b c Chiny – Polska historie prawie zupełnie nieznane (pol.). [dostęp 2016-01-03].
- ↑ a b c d Cudzoziemskie epizody (pol.). W: Tygodnik Powszechny [on-line]. Grupa Onet.pl SA, 2008-12-16. [dostęp 2015-01-07].
- ↑ Krótki życiorys Zdzisława Czendefu [dostęp z dnia: 2016-01-03].
- ↑ Chińczyk, który walczył o wyzwolenie Wielkopolski – artykuł z Orędownika (1936.01.01 R.66 Nr1) [dostęp z dnia: 2016-01-03].
- ↑ Czendefu, Zdzisław Józef – Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym [dostęp z dnia: 2016-01-03].
- ↑ Opis Zdzisława Józefa Czendefu we wniosku o przyznanie Wielkopolskiego Krzyża Powstańczego [dostęp z dnia: 2016-01-03]
- ↑ Weronika Czendefu z domu Pilachowska – Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym [dostęp z dnia: 2016-01-03].
- ↑ Urodził się w Mandżurii, wybrał Polskę. Czen De Fu walczył w Powstaniu Wielkopolskim [dostęp z dnia: 2016-01-03].
Media użyte na tej stronie
Naramiennik szeregowca Wojska Polskiego (1919-39).
Baretka: Wielkopolski Krzyż Powstańczy