Zdzisław Kieturakis
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie | lekarz chirurg |
| Odznaczenia | |
 | |
Zdzisław Aleksander Kieturakis (ur. 25 listopada 1904 w Mstowie, zm. 7 listopada 1971 w Gdańsku) – profesor zwyczajny, chirurg, nauczyciel akademicki i przedstawiciel tzw. "wileńsko-gdańskiej szkoły chirurgicznej".
Życiorys
Syn Stanisława. Został absolwentem wydziału lekarskiego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie w 1934. Pracę lekarską rozpoczął jako wolontariusz w Klinice Chirurgicznej prof. Kornela Michejdy[1]. Należał do medycznej Polskiej Korporacji Akademickiej Leonidania, w której w latach 1930-32 pełnił funkcję Oldermana (wychowawcy). Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 i 235. lokatą w korpusie oficerów rezerwy sanitarnych[2]. Tytuł doktora medycyny uzyskał w roku 1938, a w roku następnym – w wieku lat 35 – otrzymał nominację na stanowisko adiunkta uniwersyteckiej kliniki chirurgicznej.
W okresie kampanii wrześniowej został zmobilizowany i pełnił służbę w garnizonie wileńskim. Po krótkim okresie internowania został zwolniony z rozwiązanej tymczasem kliniki uniwersyteckiej. Okres II wojny światowej spędził w Wilnie, gdzie brał czynny udział w strukturach ruchu oporu Armii Krajowej organizując opiekę lekarską i operując żołnierzy AK.
Pod koniec roku 1945 Kieturakis opuścił Wilno i po krótkich pobytach w Łodzi i w Kaliszu objął stanowisko adiunkta kliniki chirurgicznej w nowo powstałej Akademii Lekarskiej w Gdańsku. W roku 1948 poprzez habilitację uzyskał tytuł docenta. W 1949 roku zorganizował III katedrę i klinikę chirurgiczną Akademii Lekarskiej, którą kierował aż do swojej śmierci w roku 1971.
Był prekursorem wielu nowych metod leczenia chorób wrzodowych i nowotworowych. Jego zainteresowania badawcze dotyczyły chirurgii wątroby i dróg żółciowych, przewodu pokarmowego i gruczołów wewnętrznych. Jako pierwszy w Polsce wszczepił elektryczny rozrusznik serca[1]. Wiele jego publikacji pozostaje do dnia dzisiejszego źródłem aktualnej wiedzy medycznej. Wykształcił grono doskonałych chirurgów, z których dziesięciu uzyskało stopień doktora habilitowanego, a wielu innych doktora medycyny. Zasługi profesora Kieturakisa dla gdańskiej medycyny i nauki zostały uhonorowane przyznaniem mu tytułu "Gdańszczanin XX–lecia". Był członkiem wielu towarzystw naukowych w kraju i zagranicą, kierował pracą Oddziału Pomorskiego Towarzystwa Chirurgów Polskich. Przewodniczący Miejskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu[1]. Został pochowany na Cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku. Na jego pomniku wyryto tekst przysięgi Hipokratesa[1].
Jego imieniem nazwano m.in. szkołę medyczną w Wejherowie. 15 października 2012 roku nazwano salę wykładową w Centrum Medycyny Inwazyjnej w Gdańsku jego imieniem.
W latach 60. kursowało po Gdańsku powiedzenie podkreślające wybitne zdolności chirurgiczne profesora Kieturakisa: Ciebie to już tylko Kieturakis może poskładać. W innej wersji brzmiało to tak: "Jak cię pobiję, to nawet Kieturakis cię nie poskłada."
Pochowany na Cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku (rejon IX, kwatera profesorów)[3].
Odznaczenie
- Złoty Krzyż Zasługi (1953)[4]
Przypisy
- ↑ a b c d Stanisław Gierszewski (red.), Pomorscy patroni ulic Trójmiasta, Wydanie I, Ossolineum, Wrocław 1977, brak nr ISBN
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 179.
- ↑ Zdzisław Kieturakis. cmentarze-gdanskie.pl. [dostęp 2019-05-22].
- ↑ Uchwała Rady Państwa z dnia 1 maja 1953 r. o nadaniu odznaczeń państwowych (M.P. z 1953 r. nr 54, poz. 660).
Bibliografia
- Rocznik Lekarski Rzeczypospolitej Polskiej na rok 1938, Warszawa 1938
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Biogram w Gedanopedii
Media użyte na tej stronie
Autor: Artur Andrzej, Licencja: CC BY-SA 3.0
Gdańsk Wrzeszcz Górny. Cmentarz Srebrzysko, grób Zdzisława Kieturakisa. Autorem nagrobka był rzeźbiarz Wiktor Tołkin.