Zdzisław Peszke

Zdzisław Józef Jan Peszke

Zdzisław Warecki

Kaszmir, Winien, Sęp

podporucznik
Data i miejsce urodzenia	24 października 1918 Lwów
Data śmierci	koniec października 1943
Przebieg służby
Lata służby	1941–1943
Siły zbrojne	Armia Czerwona Polskie Siły Zbrojne w ZSRR Polskie Siły Zbrojne Armia Krajowa
Jednostki	55 Pułk Piechoty Armii Czerwonej, 24 Pułk Piechoty (PSZ), Oddział V Łączności sztabu KG AK (kompania „Orbis” batalionu „Iskry”)
Stanowiska	radiotelegrafista
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Odznaczenia

Tablica w kościele św. Jacka w Warszawie, upamiętniająca poległych cichociemnych, w tym Zdzisława Peszkego

Zdzisław Józef Jan Peszke vel Zdzisław Warecki, pseud.: „Kaszmir”, „Winien”, „Sęp” (ur. 24 października 1918 we Lwowie, zm. koniec października 1943) – podporucznik łączności Polskich Sił Zbrojnych i Armii Krajowej, cichociemny.

Życiorys

Był synem Józefa i Marii z domu Bembrowicz. Po ukończeniu 7 klas gimnazjum starego typu pracował jako buchalter we Lwowie.

We wrześniu 1939 roku nie został zmobilizowany. 22 kwietnia 1941 roku został wcielony do 55 pułku piechoty zmotoryzowanej Armii Czerwonej. Pracował w batalionie roboczym w Swierdłowsku. 15 marca 1942 roku wstąpił do Armii Andersa, przydzielono go do 2. kompanii 24 pułku piechoty 8 Dywizji Piechoty. Jednocześnie, od 22 maja uczył się w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty. Został ewakuowany do Palestyny i Afryki Południowej.

Zgłosił się do służby w kraju. Po przewiezieniu do Wielkiej Brytanii 5 października 1942 roku został przydzielony do Sekcji Dyspozycyjnej Naczelnego Wodza. Do 17 kwietnia 1943 został przeszkolony w Szkole Podchorążych Łączności. 10 lipca tego roku został zaprzysiężony w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza. Zrzutu dokonano w nocy z 14 na 15 września 1943 roku w ramach operacji „Neon 6” dowodzonej przez kpt. naw. Wincentego Wasilewskiego (zrzut na placówkę odbiorczą „Koc 1” 9 km na północny zachód od Radzymina).

W październiku 1943 roku dostał przydział do Oddziału V Łączności sztabu Komendy Głównej AK. Służył w 1 plutonie kompanii „Orbis” Batalionu „Iskry”.

Został aresztowany w czasie pracy z radiostacją w Milanówku pod koniec października 1943 roku. Otruł się. Według innej wersji^[1] został zatrzymany w Błoniu albo podczas łapanki w Milanówku.

Odznaczenia

• Krzyż Walecznych – czterokrotnie, w tym trzykrotnie pośmiertnie.

Upamiętnienie

W lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto w 1980 roku tablicę Pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych – spadochroniarzy z Anglii i Włoch, poległych za niepodległość Polski. Wśród wymienionych 110 poległych cichociemnych jest Zdzisław Peszke.

Przypisy

Bibliografia

• Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 382. ISBN 83-211-0537-8.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, 1984, s. 167–168.
• Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 2. Rzeszów: Wydawnictwo Abres, 1996, s. 129–130. ISBN 83-902499-5-2.

Linki zewnętrzne

• Biogram. elitadywersji.org