Zdzisław Ruciński

Zdzisław Ruciński
Ruszczyc
Ilustracja
nadkomisarz Straży Granicznej
Data i miejsce urodzenia

13 lipca 1895
Zwierzyniec

Data i miejsce śmierci

1940
Charków

Przebieg służby
Formacja

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie
Straż Graniczna II RP Straż Graniczna II RP

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920-1941) Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi
Poświęcenie kamienia węgielnego pod budowę kościoła w Krempnej w 1939 r. Drugi z prawej nadkom. Ruciński
Nadkom. Ruciński odczytuje akt erekcyjny

Zdzisław Wincenty Ruciński, ps. „Ruszczyc”[1] (ur. 13 lipca 1895 w Zwierzyńcu, zm. 1940 w Charkowie) – rotmistrz Wojska Polskiego i nadkomisarz Straży Granicznej, działacz niepodległościowy.

Życiorys

Urodził się 13 lipca 1895 w Zwierzyńcu, w rodzinie Władysława, leśnika, i Ziemisławy z Tokarzewskich[2][3][1]. 26 lipca 1915 wstąpił do 1 pułku ułanów Legionów Polskich. Od 6 lutego do 4 kwietnia 1917 był słuchaczem kawaleryjskiego kursu podoficerskiego przy 1 pułku ułanów w Ostrołęce. Kurs ukończył z wynikiem bardzo dobrym. Posiadał wówczas stopień starszego ułana[4]. Później został mianowany kapralem. 21 lipca 1917, po kryzysie przysięgowym, został internowany w Szczypiornie, a następnie w Łomży[5].

Od 1918 ochotniczo w Wojsku Polskim. Uczestnik wojny z bolszewikami. Służył w 1 pułku szwoleżerów, a następnie jako podporucznik w 1 pułku strzelców konnych, w którym dowodził plutonem i był adiutantem I dywizjonu[5][6].

Następnie pełnił służbę w 3 pułku strzelców konnych w Wołkowysku[7][8][9]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 391. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 – kawalerii)[7]. 25 lutego 1925 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza[10]. W 1926 został przeniesiony z KOP do 23 pułku ułanów w Podbrodziu[11][12][13]. 27 stycznia 1930 prezydent RP nadał mu z dniem 1 stycznia 1930 stopień rotmistrza w korpusie oficerów kawalerii i 24. lokatą[14]. Z dniem 3 kwietnia 1932 został przydzielony na trzymiesięczny I kurs dowódców kompanii (szwadronów) karabinów maszynowych w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie[15]. Później został przydzielony do dyspozycji komendanta Straży Granicznej, do dnia 31 maja 1933[16]. Z dniem 31 maja 1933 został przeniesiony do rezerwy z równoczesnym przeniesieniem w rezerwie do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V („pełniący służbę w Straży Granicznej”)[17][18].

W późniejszym okresie nadkomisarz Straży Granicznej, od 27 maja 1933 kierownik Inspektoratu Granicznego „Jasło” w Jaśle.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 dostał się do sowieckiej niewoli. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

5 października 2007 Minister Obrony Narodowej pośmiertnie mianował Zdzisława Rucińskiego na stopień majora[19], a 26 października 2007 Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji awansował go pośmiertnie na stopień nadinspektora Straży Granicznej[20]. Awanse ogłoszono w dniu 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[21].

Ordery i odznaczenia

Upamiętnienie

15 września 2009 na ścianie budynku przy ul. St. Wyspiańskiego 4 w Jaśle (w latach 1938–1939 siedziba Komendy Obwodu Jasło Straży Granicznej) uroczyście odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą trzem ostatnim komendantom Straży Granicznej Obwodu Jasło, ofiarom zbrodni katyńskiej: nadkomisarzowi Zdzisławowi Rucińskiemu, nadkomisarzowi Edwardowi Okulskiemu i komisarzowi Józefowi Bocheńskiemu.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-07-31].
  2. a b Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 458.
  3. Żołnierze Niepodległości ↓, tu Zdzisława z Tokarzewskich.
  4. CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 7.
  5. a b Żołnierze Niepodległości ↓.
  6. Spis oficerów 1921 ↓, s. 269.
  7. a b Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 172.
  8. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 658, 685.
  9. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 587, 608.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 75 z 21 lipca 1925, s. 400.
  11. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 312, 354.
  12. Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 36, 87.
  13. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 153, 650.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 28 stycznia 1930, s. 27.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 444.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933, s. 146.
  17. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933, s. 125.
  18. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 919.
  19. Żołnierze Wojska Polskiego – Uroczysty Apel Pamięci 9 listopada 2007, plac marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie polskieradio.pl [dostęp 2012-03-26].
  20. Bożena Łojek: Pośmiertne awansowanie żołnierzy i funkcjonariuszy Rzeczypospolitej Polskiej zamordowanych w 1940 r. w ZSRR w wyniku zbrodni katyńskiej, [w:] Zeszyty Katyńskie (nr 23), Warszawa 2008, s. 215, 225.
  21. Funkcjonariusze Straży Granicznej – Uroczysty Apel Pamięci 9 listopada 2007, plac marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie polskieradio.pl [dostęp 2012-03-26].
  22. M.P. z 1931 r. nr 179, poz. 260 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości” - jako rtm. Ruciański Zdzisław Wincenty.
  23. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 368.
  24. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 312.
  25. a b Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 36.
  26. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 153.
  27. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Straż Graniczna.jpg
Autor: Gruzin, Licencja: CC BY-SA 4.0
Straż Graniczna II RP
Zdzisław Ruciński.png
Autor: Niszka, Licencja: CC BY-SA 3.0
Rotmistrz, Nadkomisarz KOP, Straży Granicznej II RP
Poświęcenie kamienia węgielnego pod budowę kościoła w Krempnej w 1939 r.jpg
Poświęcenie kamienia węgielnego pod budowę kościoła w Krempnej w 1939 r. Komendant Komisariatu Krempna podkomisarz Straży Granicznej Stanisław Dragan (2. z lewej), komendant Obwodu Jasło nadkomisarz Straży Granicznej Zdzisław Wincenty Ruciński (2. z prawej), za nim (widoczna twarz) komisarza Straży Granicznej Józefa Bocheńskiego.
Poświęcenie kamienia węgielnego pod budowę kościoła w Krempnej w 1939 r. 2.jpg
Poświęcenie kamienia węgielnego pod budowę kościoła w Krempnej w 1939 r. Widoczni m.in.: nadkomisarz Straży Granicznej Zdzisław Wincenty Ruciński (stoi bokiem, odczytuje treść aktu erekcyjnego), oficer wywiadowczy i pierwszy zastępca komendanta Obwodu Jasło komisarz Straży Granicznej Józef Bocheński (stoi na prawo za Z. Rucińskim), strażnik Straży Granicznej Stanisław Chojnacki (w głębi 2. z prawej).
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.