Zdzisław Starostecki
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby | od 1939 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Późniejsza praca | konstruktor |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() |
Zdzisław Julian Starostecki (ur. 8 lutego 1919 roku w Łodzi, zm. 31 grudnia 2010 roku w Sarasocie) – generał brygady Wojska Polskiego, inżynier, jeden z twórców rakiet systemu Patriot.
Życiorys
Starostecki urodził się w Łodzi, jego sąsiadem był Jan Karski, późniejszy kurier polskiego państwa podziemnego. Przed wybuchem II wojny światowej służył w korpusie kadetów w Chełmnie, w czasie kampanii wrześniowej walczył pod Kockiem, po kapitulacji zaangażował się w warszawskie struktury podziemia; konspirował w Służbie Zwycięstwu Polski. Podczas próby wydostania się przez Rumunię na zachód został aresztowany przez NKWD i skazany na osiem lat pobytu w łagrze na Kołymie. Pracował w kopalni złota, gdzie zaprzyjaźnił się z Aleksandrem Swanidze, również zesłańcem, szwagrem Józefa Stalina.
Dwa razy próbował uciec z zesłania, ale łagier opuścił dopiero wtedy, gdy zgłosił się do Armii Andersa. Pod Monte Cassino zdobył ze szwadronem czołgów kluczową pozycję na wzgórzu „Widmo”. W czasie walk o Bolonię podczas kampanii włoskiej został ranny, groziła mu amputacja nogi. Wojnę zakończył w randze porucznika. Pozostał na emigracji, zamieszkał w Londynie, a w 1952 roku przeniósł się do Stanów Zjednoczonych. Tam studiował na Stevens Institute of Technology, następnie w 1960 roku, zatrudniono go w Centrum Badań Obronnych US Army (Defense Department Research and Development Center).
W latach osiemdziasiątych XX wieku był szefem zespołu pracującego nad systemem rakietowym Patriot, osobiście jest autorem konstrukcji głowicy rakiety. System wszedł na wyposażenie armii amerykańskiej w 1989 roku. Po zdobyciu informacji o tej broni przez wywiadowcę PRL był podejrzewany o udział w przecieku. Zdobycie planów systemu przeciwlotniczego Patriot przypisywano błędnie Marianowi Zacharskiemu, tymczasem zdobył je wywiadowca ppłk SB Zdzisław Przychodzień[1]. Starosteckiego ostatecznie oczyszczono z zarzutów.
11 listopada 2009 roku został z okazji rocznicy urodzin mianowany na stopień generała brygady przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego[2].
Został członkiem komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed przyspieszonymi wyborami prezydenckimi 2010[3].
4 października 2010 r. Rada Miasta Chełm nadała mu tytuł honorowego obywatela miasta.
Zmarł 31 grudnia 2010 roku w swoim domu na Florydzie[4].
Ordery i odznaczenia
- Order Virtuti Militari
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (2007)[5]
- Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (1996)[6]
- Krzyż Walecznych
Przypisy
- ↑ Kto naprawdę ukradł plany pocisku „Patriot” – opowiada jego polski konstruktor, Tygodnik Powszechny, 26 sierpnia 2008 [zarchiwizowane z adresu 2010-06-19] .
- ↑ M.P. z 2009 r. nr 74, poz. 923
- ↑ Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego, onet.pl, 16 maja 2010 [dostęp 2014-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-05] .
- ↑ Jędrzej Kołtunowicz , Zmarł współtwórca rakiety Patriot, rp.pl, 4 stycznia 2011 [dostęp 2011-01-04] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-02] .
- ↑ M.P. z 2007 r. nr 76, poz. 807
- ↑ M.P. z 1996 r. nr 60, poz. 526
Bibliografia
- Kopał złoto na Syberii, zostanie generałem
- Aleksandra Ziółkowska-Boehm, Conversation with Zdzisław Julian Storostecki, From Monte Cassino to „Patriot” Warheads, z The Roots Are Polish (ang.)
- Aleksandra Ziółkowska-Boehm, Druga bitwa o Monte Cassino i inne opowiesci (Warszawa, 2014), ISBN 978-83-244-0363-9
- Dziennik Wschodni
- Zdzisław J. Starostecki , Waldemar Piasecki , Spowiedź patrioty, Tygodnik Powszechny, 26 sierpnia 2008 [zarchiwizowane z adresu 2009-12-28] .
- artykuł na stronie Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
- rozdział poświęcony Z. Starosteckiemu pt.„Sekret pułku” [w:] Aleksandra Ziółkowska-Boehm, Amerykanie z wyboru i inni, Warszawa 1998, ISBN 83-900358-7-1, powtórzony w Na tropach Wańkowicza po latach, Warszawa 2009; ISBN 978-83-7648-261-3.
Media użyte na tej stronie
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Baretka: Krzyż Walecznych (1941).
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Krzyża Oficerskiego Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej