Zefiryn Machalla
 major | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  | |
Zefiryn Machalla (ur. 1 sierpnia 1915 we Wrześni[1], zm. 10 stycznia 1952 w Warszawie) – polski dowódca wojskowy, major dyplomowany Wojska Polskiego.
Życiorys
Urodził się 1 sierpnia 1915 we Wrześni, jako syn Ludwika i Zofii z Kozłowskich. Uczęszczał do Państwowego Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego, maturę zdał w 1934. Przeszedł kurs dla podchorążych rezerwy w 57. pp i ukończył go z pierwszą lokatą. Wojskową edukację kontynuował w Szkole Podchorążych Piechoty w Komorowie-Ostrowi Mazowieckiej.
Brał udział w kampanii wrześniowej, w której dowodził 7. kompanią 5. Pułku Strzelców Podhalańskich 22. DP Górskiej w Armii „Kraków”, następnie więzień NKWD[2], zesłany do Archangielska w ZSRR.
Po zesłaniu dołączył do 16. pp 2. Korpusu Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR, gdzie był zastępcą szefa sztabu. Był także w 14. pp 5. DP Armii Polskiej na Środkowym Wschodzie[3], a od 1947 w Sztabie Generalnym WP.
Po powrocie do kraju skazany 19 listopada 1951 r. przez NSW w Warszawie wyrokiem o sygn. Sn 13/51 na podst. art. 86 par. 1 i 2 KKWP oraz art. 7 w zw. z art. 15 § 1 i2 MKK na karę śmierci. Podczas śledztwa był torturowany m.in. przez płk. Władysława Kochana, w wyniku czego „przyznał się do winy”. Oskarżycielem w jego procesie był płk. Marian Frenkiel, a sędziami ppłk. Feliks Aspis, mjr Teofil Karczmarz oraz ppor. Stefan Michnik. Pozbawiony był obrońcy sądowego, a proces był niepubliczny. Po ogłoszeniu wyroku mjr Zefiryn Machalla odwołał swoje zeznania.
Wyrok został wykonany 10 stycznia 1952. Miejsce pochówku jest nieznane, choć istnieją sugestie wskazujące na pochówek na Cmentarzu w Trojanowie na przedmieściu Sochaczewa, obok płk. Zdzisława Barbasiewicza[4]. Grób symboliczny znajduje się w Kwaterze „na Łączce” Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie.
W 1956 r. Najwyższy Sąd Wojskowy uchylił wyrok skazujący na karę śmierci[5].
Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi i Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945[6].
Przypisy
- ↑ Dane za www.honor.pl
- ↑ W Przemyślu, a także w Starobielsku, gdzie uniknął losu innych pomordowanych oficerów polskich
- ↑ Zob. Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie
- ↑ Płk Ludwik Głowacki sugeruje kw. XII, rząd 285 grób 2, zob. M.Szejnert, „Śród żywych duchów”, ANEKS 1990, str. 179
- ↑ Jerzy Poksiński, Victis Honos. „Spisek w wojsku”, Warszawa: Wydawn. Bellona, 1994, s. 24, ISBN 83-11-08246-4, OCLC 32001978.
- ↑ Informacja Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu
Bibliografia
- Archiwum Antysocjalistycznego Mazowsza. mazowsze.kraj.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-09)].
- Częściowa lista straconych w PRL na www.videofact.com
- Raport komisji Mazura – Rozdział III
- Straceni w więzieniu Mokotowskim na www.honor.pl
- Numer w Katalogu IPN (tzw. Lista Wildsteina) – IPN BU 00244/68
Media użyte na tej stronie
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Baretka: Złoty Medal Zwycięstwa i Wolności
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).