Zegar słoneczny w Ogrodzie Saskim

Zegar słoneczny w Ogrodzie Saskim
	nr rej. B-252 z 1.07.1965
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miejscowość	Warszawa
Adres	Ogród Saski,
Rozpoczęcie budowy	1863
Ukończenie budowy	1863
Zniszczono	podczas II wojny światowej
Odbudowano	1969
	Położenie na mapie Warszawy (c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5 Zegar słoneczny w Ogrodzie Saskim
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Zegar słoneczny w Ogrodzie Saskim
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Zegar słoneczny w Ogrodzie Saskim
	52°14′26,8440″N 21°00′36,8640″E/52,240790 21,010240

Zegar słoneczny w Ogrodzie Saskim – zegar słoneczny znajdujący się w pobliżu fontanny w Ogrodzie Saskim w Warszawie.

Historia

Fundatorem czasomierza, zgodnie z napisem widniejącym na tarczy (ERECTUM EX LEGATO ANTONI MAGIER. A.D. MDCCCLXIII), był Antoni Szeliga Magier. Zegar ustawiono w parku w 1863, tj. 26 lat po śmierci fundatora, dzięki jego zapisowi testamentowemu^[1].

Zegar słoneczny, z dawna nazywany kompasem, częściowo zniszczony podczas II wojny światowej, został odrestaurowany w roku 1969 przez Tadeusza Łopieńskiego (rekonstrukcja gnomonu – igły kompasu oraz wypełnienie ubytków marmuru w tarczy).

Opis

Zegar słoneczny usytuowany jest, patrząc od strony Grobu Nieznanego Żołnierza, obok fontanny, w alei Głównej Ogrodu, będąc zarazem częścią klasycystycznej osi parku (pozostałe ścieżki są względem niej symetrycznie rozłożone). Kompas, wraz z całym Parkiem Saskim, wchodzi w skład tzw. Osi Saskiej, kompleksu rezydencji i ogrodów królewskich powstałych w Warszawie w pierwszej połowie XVIII w.

Zegar odznacza się precyzyjnością w podawaniu czasu; na marmurowej tarczy wyryto siatkę linii wskazujących nie tylko godziny, lecz również kwadranse i pięciominutowe odstępy czasu. W jej centrum umieszczono półksiężyc, który nawiązuje do podobnego zegara słonecznego w Łazienkach Królewskich (elementy osi saskiej). Na kompasie znajduje się także nazwisko prawdopodobnego wykonawcy zegara. Napis, niewielki i niekompletny, głosi: A. SIKORSKI W WAR. Tarcza zegara, o średnicy ok. 80 cm, wyeksponowana jest na żłobionej kolumnie otoczonej ozdobnym ogrodzeniem.