Zegrze
| wieś | |
 (c) Mzacha, CC-BY-SA-3.0 Pałac w Zegrzu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2020) | 935[1] |
| Strefa numeracyjna | 22 |
| Kod pocztowy | 05-131[2] |
| SIMC | 0008467[3] |
Położenie na mapie gminy Serock _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Serock") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu legionowskiego  | |
 52°27′43″N 21°02′04″E/52,461944 21,034444 | |
Zegrze – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie legionowskim, w gminie Serock położona nad Jeziorem Zegrzyńskim[3][4] 27 km od centrum Warszawy i 16 km od jej granic.
Zegrze uzyskało lokację miejską przed 1400 rokiem, zdegradowane przed 1540 rokiem[5]. Do 1954 istniała gmina Zegrze. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego. Z Zegrzem sąsiadują Nieporęt, Jadwisin oraz Zegrze Południowe.
Przez Zegrze przebiega droga krajowa nr 61, na całym odcinku, w granicach miejscowości, dwujezdniowa.
W Zegrzu funkcjonuje Centrum Szkolenia Łączności i Informatyki.
Historia
Wieś targowa położona nad Narwią (w wyniku budowy w 1963 r. zapory w Dębem istnieje obecnie Jezioro Zegrzyńskie), istniejąca już w XII wieku, a wzmiankowana na piśmie w XIV w. Do XVII w. nazywana Zgierz, co było staropolskim określeniem brodu. Początkowo własność Strumiłło-Zgierskich, od połowy XVII wieku należała do rodu Krasińskich, w 1862 przeszła na rzecz Radziwiłłów. Później odkupiona przez rząd rosyjski celem wzniesienia twierdzy uzupełniającej od północy umocnienia Warszawskiego Rejonu Fortecznego: Twierdzy Modlin i Twierdzy Warszawa.
W czasie II wojny światowej w ramach prowadzonej przez okupanta niemieckiego akcji zagłady Żydów mieszkańców pochodzenia żydowskiego deportowano do getta w Legionowie[6].
Po wojnie 13 czerwca 1963 roku oficjalnie otwarto plażę w Zegrzu i stał się to punkt docelowy weekendowych wyjazdów warszawiaków. W miejscowości znajduje się pałac myśliwski z XIX wieku (obecnie Hotel Pałac Zegrzyński) oraz kasyno. Cennym, acz niewykorzystanym turystycznie zabytkiem są forty twierdzy: Umocnienie Duże oraz Umocnienie Małe, zwane także fortami "Ordon" i "Karlinek".
Obecnie Umocnienie Duże zostało przejęte przez Narodowy Bank Polski jako miejsce pod budowę skarbca, gdzie złożone mają być rezerwy NBP oraz zlokalizowany Centralny Ośrodek Komputerowy.
W Zegrzu znajduje się Parafia wojskowa św. Gabriela Archanioła w Zegrzu.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Strona gminy. Statystyka ludności na dzień 2020-12-31
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1602 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 86-87.
- ↑ Getto w Legionowie. sztetl.org.pl. [dostęp 2022-08-03].
Linki zewnętrzne
- Twierdza Zegrze - fortyfikacje
- Zegrze, dawniej Zegrz, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 562.
- Zegrze 1, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 718.
- Siedziba gminy: Serock
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Autor:
Mapa gminy Serock, Polska
Autor:
Mapa powiatu legionowskiego, Polska