Zenit (aparat fotograficzny)

Zenit (ros. Зенит) – nazwa rosyjskich (a poprzednio radzieckich) aparatów fotograficznych produkowanego w latach 1952-2005.

Konstrukcyjnie Zenit wywodzi się z niemieckiego aparatu dalmierzowego Leica II. Pierwsze wersje aparatu były modyfikacją aparatu Zorkij, w którym zastąpiono górną jego część układem z lustrem i pryzmatem. Mocowanie Leica M39x1 przesunięto do przodu. Zenity są lustrzankami małoobrazkowymi.

Macierzystym zakładem produkującym te aparaty były Zakłady Mechaniczne (KMZ) w Krasnogorsku, obwód moskiewski, w Rosyjskiej SRR. Od 1973 (5?) roku aparat był produkowany także w uproszczonych wersjach w Zakładzie Optycznym i Mechanicznym w Wilejce Białoruskiego Stowarzyszenia Optyczno-Mechanicznego (BelOMO) w Białoruskiej SRR oraz w niektórych innych zakładach Rosji.

Stowarzyszenie optyczno-mechaniczne LOMO Leningrad wykorzystując znak towarowy KMZ wyprodukowało na eksport model Zenit 35F[1]. Bardzo rzadko zdarzają się także modele z napisem LOMO 35F.

Średnioformatowy aparat Salut-S (Салют-С) produkowany w fabryce Arsenal w Kijowie był eksportowany pod nazwą Zenit-80.

Modele produkowane w Krasnogorsku są najbardziej zaawansowane technicznie i według opinii wielu użytkowników najlepsze spośród oferowanych na rynku aparatów tej marki.

Podstawowe dane (z niewielkimi odchyleniami przy różnych modelach)

  • Migawka: płócienna o przebiegu horyzontalnym (poziomym), w modelach Zenit-18 i Zenit-19 metalowa (lamelkowa) o pionowym przebiegu.
  • Zakres czasów: 1/30, 1/60, 1/125, 1/250, 1/500s, B (czas wciśnięcia spustu), (w modelach Zenit-18 i Zenit-19 dodatkowo dostępne czasy 1s, 1/2s, 1/4s, 1/8s, 1/15s, 1/1000s ).
  • Samowyzwalacz: mechaniczny o czasie ok. 7s, jak podaje instrukcja.
  • Synchronizacja lampy błyskowej: 1/30s (w modelach Zenit-18 i Zenit-19 – 1/125s).
  • Wizjer: pryzmat pentagonalny - system luster pokazuje obraz rzeczywisty. W wypadku nowszych modeli dzięki soczewce Fresnela matówka jest równomiernie oświetlona na całej powierzchni, a raster z klinem ułatwia ręczne ustawianie ostrości. W wypadku starszych Zenitów (B, E, ET itp.) matówka była mniejsza, w efekcie pole widzenia wizjera ograniczone było do około 66%.
  • Pomiar światła:
    • w starszych modelach (E, ET, oraz 11) – zewnętrzny światłomierz selenowy.
    • układ pomiaru światła przez obiektyw (TTL) przez ogniwo CdS, wskaźnik: w modelu TTL – wskazówka (-0+), w modelu 12 XP i 122 – diody świecące widoczna w wizjerze.
  • Czułość filmu 16-500 GOST/13-28 DIN.
  • Licznik zdjęć: mechaniczny od 0 do 36, ręcznie zerowany.
  • Standardowy obiektyw: Helios (zwykle chronologicznie zgodnie z kolejnością ukazywania się aparatów i obiektywów – przy Zenicie E model 44-2, przy TTL model 44M-4), długość ogniskowej: 58 mm (w przypadku mocowania bagnetowego K jest to Helios 44K 58 mm lub Zenitar-K 50 mm), dystans 0,5 m do nieskończoności (dla standardowego obiektywu). Gwint obiektywu 42 mm, obiektywy (jeśli chodzi o przysłonę) początkowo manualne, następnie automatyczne (przysłona przymykana za pomocą pojedynczego pinu), ostatecznie z elektroniką. Ostrość tylko ręczna. Gwint filtra 52 mm (nie dotyczy modelu 44-2, gdzie jest to 49 mm). Starsze modele (niektóre wczesne wersje modelu E) – Industar 50, przysłona – wąski pierścień z przodu, ruchomy podczas nastawy na ostro, ogniskowa – 50 mm, jasność 3,5. Nieskomplikowane powłoki antyrefleksyjne.

Modele aparatu

Zenit-S (1955r.)
Zenit 3M (1962 r.)
Zenit-E
Zenit 122
Jeden z ostatnich modeli, Zenit 412

Wczesne modele

  • Zenit (1953 - 1956)
  • Zenit-S (S od "flash sync", 1955 - 1961)
  • Zenit-3 (1960 - 1962)
  • Kristall/Crystal (1961 - 1962)
  • Zenit-3m (1962 - 1970)

Zenit-4 seria aparatów półautomatycznych z migawką centralną i bagnetem «C» (Bessamatic)

  • Zenit-4
  • Zenit-5
  • Zenit-6

Zenit-E

modele bez pomiaru światła

  • Zenit-B (identyczny jak E, ale bez światłomierza)
  • Zenit-BM (identyczny jak EM, ale bez światłomierza)

modele ze światłomierzem selenowym

  • Zenit-E
  • Zenit-EM
  • Zenit-ET
  • Zenit-10
  • Zenit-11

modele z TTL i mocowaniem obiektywu z gwintem M42

  • Zenit-TTL
  • Zenit-12
  • Zenit-12m[2]
  • Zenit-12xp
  • Zenit-12S
  • Zenit-122
  • Zenit-122B
  • Zenit-312m
  • Zenit-412DX
  • Zenit-412LS

modele z TTL i mocowaniem bagnetowym Pentax, tzw. bagnet K

  • Zenit-122K
  • Zenit-212K

Modele z niestandardowym mocowaniem obiektywu

  • Start
  • Zenit-7
  • Zenit-D

M42 aparaty półautomatyczne

  • Zenit-14
  • Zenit-16
  • Zenit-19
  • Zenit-18
  • Zenit MT-1 Surpriz

Seria Zenit-Ax (bagnet K)

  • Zenit-Automat (lub Zenit-Auto)
  • Zenit-AM
  • Zenit-AM2
  • Zenit-APk
  • Zenit KM
  • Zenit-KM plus

Przypisy

  1. Soviet and Russian Cameras - Zenit-35F, sovietcams.com [dostęp 2020-02-16] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-05].
  2. фотоаппарат "Зенит-12М". ZENITcamera.com. [dostęp 2016-04-22]. (ros.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Zenit-s.jpg
Zenit-S camera (USSR, 1955) with Industar-50 3,5/50 lens
Zenit3m.jpg
A Zenit 3M camera produced by the former Soviet Union. Also pictured is an Industar 50/f3.5 (M39X1).
Zenit 412.jpg
(c) Marek Slusarczyk, CC BY 3.0
Aparat fotograficzny Zenit 412.
Zenit 122 camera.jpg
Cámara fotográfica marca Zenit, modelo 122. Hecha en la U.R.R.S.
Zenit TTL 02.jpg
(c) Andrew Butko, CC BY-SA 3.0
Zenit "TTL" SLR camera with "Jupiter" ("Юпитер") lens