Zespół Korsakowa

Organiczny zespół amnestyczny
ilustracja
ICD-10F04
Organiczny zespół amnestyczny nie wywołany alkoholem i innymi substancjami psychoaktywnymi
ICD-10F10.6
Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane użyciem alkoholu (zespół amnestyczny)
ICD-10F11.6
... używaniem opiatów (zespół amnestyczny)
ICD-10F12.6
... używaniem kanabinoli (zespół amnestyczny)
ICD-10F13.6
... przyjmowaniem substancji nasennych i uspokajających (zespół amnestyczny)
ICD-10F14.6
... używaniem kokainy (zespół amnestyczny)
ICD-10F15.6
... używaniem innych niż kokaina środków pobudzających, w tym kofeiny (zespół amnestyczny)
ICD-10F16.6
... używaniem halucynogenów (zespół amnestyczny)
ICD-10F17.6
... paleniem tytoniu (zespół amnestyczny)
ICD-10F18.6
... odurzaniem się lotnymi rozpuszczalnikami organicznymi (zespół amnestyczny)
ICD-10F19.6
... naprzemiennym przyjmowaniem środków wyżej wymienionych (F10-F18) i innych środków psychoaktywnych (zespół amnestyczny)
DiseasesDB14107
MeSHD020915

Zespół Korsakowa, organiczny zespół Korsakowa, psychoza Korsakowa lub zespół amnestyczny Korsakowa – neuropsychiatryczne zaburzenie na podłożu organicznym o różnej etiologii. Jego nazwa pochodzi od rosyjskiego psychiatry Siergieja Korsakowa.

Bywa również stosowana nazwa zespół Wernickego-Korsakowa, ponieważ jest związany z encefalopatią Wernickego (często poprzedzającą wystąpienie zespołu Korsakowa[a]). W obu przypadkach chorobowe zmiany wywołuje niedobór witaminy B1 (tiaminy). Są też obserwowane podobne uszkodzenia tkanki mózgu oraz podobne objawy, np. utrata pamięci świeżej lub niepohamowane konfabulacje[1].

Etiopatogeneza

Patogeneza zespołu związana jest z niedoborem witamin z grupy B, przede wszystkim tiaminy. Zespół Korsakowa bardzo często występuje u alkoholików (etanol upośledza wchłanianie tiaminy w jelitach). Pojawia się także w następstwie urazów, powikłań kiły, zatrucia tlenkiem węgla. Zespół Korsakowa występuje również w przypadkach dwustronnego uszkodzenia środkowych części płatów skroniowych, górnej części pnia mózgu, ciał suteczkowatych, hipokampa i niektórych jąder wzgórza.

Objawy

Występują ostre zaburzenia pamięci świeżej i niedawnych zdarzeń (przy zachowaniu wspomnień sprzed choroby), luki pamięciowe wypełniane konfabulacjami zwykle o treści wielkościowej, pojawia się apatia, chory ma również problemy z jasnym i logicznym rozumowaniem. Nie występują za to objawy charakterystyczne dla otępienia, takie jak zaburzenie myślenia abstrakcyjnego, upośledzenie sądzenia czy inne zaburzenia wyższych czynności korowych.

Leczenie

Poza suplementacją witamin B w leczeniu stosuje się klonidynę i propranolol.

Uwagi

  1. ↑ Często obserwowano przypadki występowania encefalopatii Wernickego po chorobie beri-beri.

Przypisy

  1. ↑ Uczciwe kłamstwa. W: Sam Kean (przekł. Adam Wawrzyński): Dziwne przypadki ludzkiego mózgu. Historie szaleństw i powrotów do zdrowia z neurochirurgami w roli głównej. Łódź: Wydawnictwo JK (oryg. Feeria Science), 2017, s. 329–366. ISBN 978-83-7229-647-4.

Bibliografia

  • Adam Bilikiewicz, Włodzimierz Strzyżewski: Psychiatria: podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1992. ISBN 83-200-1688-6.
  • Bilikiewicz A: 2.2. Organiczny zespół amnestyczny (zespół lub psychoza Korsakowa). W: Psychiatria. Tom II. Psychiatria kliniczna. Bilikiewicz A., Pużyński S., Rybakowski J., Wciórka J. (red.). Wrocław: Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, 2002, s. 100–105. ISBN 83-87944-72-6.

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.