Zespół budynków V Oddziału Straży Ogniowej w Warszawie

Zespół budynków V Oddziału Straży Ogniowej w Warszawie
Symbol zabytku nr rej. A-704 z 12.05.2006[1]
Ilustracja
Zespół od strony ul. Zamoyskiego
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Warszawa

Adres

ul. Marcinkowskiego 2

Architekt

Józef Orłowski

Ukończenie budowy

1878

Pierwszy właściciel

Warszawska Straż Ogniowa

Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zespół budynków V Oddziału Straży Ogniowej w Warszawie”
Ziemia52°14′53,434″N 21°02′25,044″E/52,248176 21,040290

Zespół budynków V Oddziału Straży Ogniowej – zabytkowy kompleks budynków straży pożarnej znajdujących się przy ul. Marcinkowskiego 2 w warszawskiej dzielnicy Praga-Północ.

Historia

Od 1836 praski V Oddział Warszawskiej Straży Ogniowej wykorzystywał drewniane zabudowania przy ul. Petersbuskiej (współcześnie ul. Jagiellońska)[2]. Jego nowa, murowana siedziba została wzniesiona przy ul. Sprzecznej 2 w 1878 według projektu Józefa Orłowskiego na placu w trójkącie pierzei ulicy Sprzecznej (obecnie ulica Karola Marcinkowskiego), frontem do ulicy Moskiewskiej (dzisiejszej ul. Jana Zamoyskiego) w miejscu, w którym znajdowała się waga miejska[2] . Był to bardzo dogodny logistycznie punkt do wyjazdów straży we wszystkich kierunkach w prawobrzeżnej Warszawie[2]. Kamień węgielny pod budowę położył prezydent miasta i inicjator przedsięwzięcia Sokrat Starynkiewicz[3].

Wolno stojące budynki otaczają plac zbliżony kształtem do trapezu. W jego skład wchodzą:

  • główny budynek koszar,
  • budynek kuźni i stajni,
  • budynki wozowni.

W 2006 obiekt został wpisany do rejestru zabytków[1].

W latach 2008–2018 zespół został zrewitalizowany[3]. Odbudowano wtedy 30-metrową wieżę obserwacyjną (tzw. czatownię), rozebraną w 1954, a także stajnię i kuźnię[4].

Zespół jest użytkowany przez jednostkę Ratowniczo-Gaśniczą nr 5 Państwowej Straży Pożarnej m. st. Warszawy[3]. W 2018 otwarto w nim Centrum Edukacji i Historii Warszawskiej Straży Pożarnej[5].

Przypisy

  1. ↑ a b Zestawienie zabytków nieruchomych. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – stan na 30 czerwca 2021 r. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 15. [dostęp 2021-10-02].
  2. ↑ a b c Jerzy Kasprzycki, Marian Stępień: Warszawskie pożegania. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj“, 1986, s. 73. ISBN 83-7005-115-4.
  3. ↑ a b c Magdalena Łań: Historyczna remiza Straży Ogniowej odbudowana. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. um.warszawa.pl, 3 października 2018. [dostęp 2018-10-29].
  4. ↑ Marta Giziewicz: Nauka przez pamięć. [w:] Przegląd Pożarniczy [on-line]. [dostęp 2022-04-06].
  5. ↑ Historia. [w:] Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej m.st. Warszawy [on-line]. warszawa-straz.pl. [dostęp 2020-11-06].

Media użyte na tej stronie

Warszawa outline with districts v4.svg
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Zespół budynków V Oddziału Straży Ogniowej w Warszawie 2021.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Zespół budynków V Oddziału Straży Ogniowej w Warszawie od strony ul. Zamoyskiego