Zespół klasztorny bonifratrów w Cieszynie

Zespół klasztorny bonifratrów
Distinctive emblem for cultural property.svg nr rej. 208/60 z 2 marca 1960
Państwo

 Polska

Miejscowość

Cieszyn

Kościół

rzymskokatolicki

Rodzaj klasztoru

dom formacyjny, dom opieki

Właściciel

Bonifratrzy

Prowincja

Polska

Typ zakonu

męski

Obiekty sakralne
Kościół

Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

Styl

barok

Materiał budowlany

cegła

Data budowy

1714

Położenie na mapie Cieszyna
Mapa konturowa Cieszyna, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Zespół klasztorny bonifratróww Cieszynie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Zespół klasztorny bonifratróww Cieszynie”
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego
Mapa konturowa powiatu cieszyńskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Zespół klasztorny bonifratróww Cieszynie”
Ziemia49°45′01″N 18°38′07″E/49,750200 18,635372
Strona internetowa klasztoru

Zespół klasztorny bonifratrów – zabytkowy kościół i klasztor należący do zakonu bonifratrów, znajdujący się w Cieszynie, przy placu Londzina, w województwie śląskim.

Architektura i wyposażenie

Kościół z klasztorem tworzą zwarty czworokąt. Fundatorem zespołu klasztornego był marszałek ziemski Księstwa Cieszyńskiego Adam Borek. Zakonnicy zostali sprowadzeni do miasta w 1696 roku. Świątynia została wzniesiona w latach 1697–1714 według projektu architekta Michała Kleina z Nysy oraz budowniczego Ojca Klemensa Mentzela. Następnie świątynia została przebudowana w 1788 roku przez Józefa Drachnego. Kościół reprezentuje architekturę klasycystyczną. Został wybudowany na planie prostokąta. W części frontowej budowli mieści się chór muzyczny, pod którym jest usytuowana kruchta z dwiema kaplicami z lewej i prawej strony. Prezbiterium posiada jedną nawę. Przylega do niego zakrystia, nad którą usytuowane jest oratorium, podparte przez półkolistą apsydę. Zarówno świątynia jak i cały były kilkakrotnie remontowane w XIX i XX stuleciu. Wnętrze świątyni jest ozdobione późnobarokowym ołtarzem głównym dłuta Jana Jerzego Lehnerta z Opawy przystrojonym godłem zakonu Bonifratrów (jest nim jabłko granatu), posiadającym rokokowe dekoracje i posągi św. Elżbiety i św.Jadwigi. Nad tabernakulum, po którego bokach znajdują się klęczące postacie aniołów – jest usytuowany barokowy obraz Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny pędzla Bayera. Obok ołtarza głównego w świątyni mieszczą się jeszcze dwa ołtarze boczne w stylu późnobarokowym: z lewej strony ołtarz św. Jana Bożego z figurami św. Jana Nepomucena i św. Jana Sarkandra, z kolei, z prawej strony ołtarz św. Jana Grande z figurami św. Augustyna i św. Karola Boromeusza. W prezbiterium mieści się także ambona w stylu rokokowym z figurą Archanioła Michała, prowadzą do niej schody mieszczące się wewnątrz muru budowli.

Adam Borek ufundował także przy klasztorze szpital męski oraz aptekę. Szpital, początkowo był bardzo mały, posiadał tylko 7 łóżek, obecnie posiada ponad 100 łóżek. Korzystali z niego chorzy o różnych wyznaniach i narodowości. Obecnie zakonnicy prowadzą w dawnym klasztorze Dom Pomocy Społecznej[1].

Przypisy

  1. Kościół i klasztor oo. Bonifratrów, pl. Londzina. Cieszyn-oficjalny serwis informacyjny. [dostęp 2013-03-03].

Media użyte na tej stronie

Cieszyn location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: ODbL
Location map of Cieszyn, Poland
Ta mapa of Cieszyn została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Cieszyn County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Cieszyn County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 49.95 N
  • S: 49.50 N
  • W: 18.55 E
  • E: 19.03 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Legenda klasztor.svg
Symbol klasztoru do legendy mapy
Klasztor Bonifratów w Cieszynie.JPG
(c) Photo: Hons084 / Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0 pl
Klasztor Zakonu Szpitalnego Świętego Jana Bożego został wzniesiony w 1700 roku dzięki wstawiennictwu marszałka ziemskiego Księstwa Cieszyńskiego. Klasztor rozlokowany jest na wschód od kościoła. Najstarsza część obiektu składa się z czterech skrzydeł rozmieszczonych wokół czworobocznego wirydarza. Na przedłużeniu skrzydła zachodniego w kierunku północnym oraz skrzydła północnego w kierunku wschodnim rozmieszczone są wtórne, jednopiętrowe części. Klasztor jest obiektem murowanym z cegły i kamienia, tynkowanym, jednopiętrowym, podpiwniczonym. Poszczególne skrzydła kryte są dachami dwuspadowymi. Elewacja frontowa od południa charakteryzuje się klasycystyczną, symetryczną, wieloosiową kompozycją z boniowanym przyziemiem oraz podziałami za pomocą jońskich pilastrów na wysokości piętra i zwieńczeniem w formie belkowania z wydatnym gzymsem. Elewacja północna i zachodnia wzmocnione są wydatnymi szkarpami. Elewacje od strony wirydarza urozmaicone podziałami ramowymi. Układ wnętrza zasadniczej części zabytkowej zachował jednotraktowe rozplanowanie z korytarzem od strony wirydarza. Poszczególne pomieszczenia i korytarze kryte są przeważnie sklepieniami krzyżowymi. Refektarz we wschodniej części skrzydła północnego jest kryty kolebką z lunetami.