Zespół klasztorny pijarów w Piotrkowie Trybunalskim

Zespół klasztorny pijarów w Piotrkowie Trybunalskim
Symbol zabytku nr rej. 659 z 9.09.1967, 660 z 9.09.1967
ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Piotrków Trybunalski

Adres

ul. Rwańska 6 / ul. Wojska Polskiego 24

Rozpoczęcie budowy

koniec XVII w.

Ukończenie budowy

XVIII w.

Położenie na mapie Starego Miasta w Piotrkowie Trybunalskim
Mapa konturowa Starego Miasta w Piotrkowie Trybunalskim, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Zespół klasztorny pijarów w Piotrkowie Trybunalskim”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Zespół klasztorny pijarów w Piotrkowie Trybunalskim”
Położenie na mapie Piotrkowa Trybunalskiego
Mapa konturowa Piotrkowa Trybunalskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Zespół klasztorny pijarów w Piotrkowie Trybunalskim”
51,409190°N 19,695650°E/51,409190 19,695650

Zespół klasztorny pijarów w Piotrkowie Trybunalskim – zespół budynków klasztornych na Starym Mieście w Piotrkowie Trybunalskim, mieszczący w XVII/XVIII w. klasztor pijarów.

Na zespół składa się kościół (obecnie kościół ewangelicko-augsburski) oraz dawne budynki klasztorne[1]. Obiekty wchodzące w skład zespołu wpisane są do rejestru zabytków: kościół pod numerem 659 z 9.09.1967 oraz zabudowania klasztorne pod numerem 660 z 9.09.1967[1]. Obiekty znajdują się też w gminnej ewidencji zabytków miasta Piotrkowa Trybunalskiego[2].

Pijarzy przybyli do Piotrkowa w 1674 i osiedli w kamieniczce przy ul. Rwańskiej, otrzymanej od Stanisława Jaxa Bykowskiego[3]. Założyli w niej kaplicę i szkołę, konkurującą z piotrkowskim kolegium jezuitów[3]. W latach 1689–1718 wybudowali kościół[3]. Z czasem zabudowali obiektami klasztornymi cały kwartał między dzisiejszymi ulicami Rycerską, Wojska Polskiego i Rwańską[4]. W czasie pożaru miasta w 1786 zabudowania pijarów zostały zniszczone, a oni sami przenieśli się do obiektów po skasowanym zakonie jezuitów[5].

W 1795 roku kościół objęli luteranie[5]. W 1824 i pod koniec XIX w. miały miejsce przebudowy kościoła (dobudowano m.in. dwie wieżyczki i zwieńczono fasadę półkolistym szczytem)[3]. Dawne zabudowania klasztorne zostały zakupione przez władze pruskie, które od 1793 urządziły w nich więzienie[6]. Więzienie w dawnych budynkach klasztornych funkcjonowało aż do 2005[6]. Po przeniesieniu zakładu karnego na obrzeża Piotrkowa na jego miejscu powstało centrum handlowe[7].

  • Kościół i klasztor na grafice z lat 1800–1820

    Kościół i klasztor na grafice z lat 1800–1820

  • Dawny kościół pijarski, obecnie ewangelicko-augsburski

    Dawny kościół pijarski, obecnie ewangelicko-augsburski

  • Dawny budynek klasztorny, później więzienie

    Dawny budynek klasztorny, później więzienie

Przypisy

  1. ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2019-11-21].
  2. ↑ Gminny program opieki nad zabytkami 2014 ↓, s. 36.
  3. ↑ a b c d Gminny program opieki nad zabytkami 2014 ↓, s. 24.
  4. ↑ Witanowski 1923 ↓, s. 31.
  5. ↑ a b Witanowski 1923 ↓, s. 32.
  6. ↑ a b Sadowski 2013 ↓, s. 271.
  7. ↑ Zespół klasztorny Pijarów w Piotrkowie Trybunalskim. Regionalny Katalog Zabytków Województwa Łódzkiego. [dostęp 2019-12-03].

Bibliografia

  • Gminny program opieki nad zabytkami gminy miasta Piotrków Trybunalski na lata 2015–2018, Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego, 2014.
  • Łukasz M. Sadowski. Piotrków Trybunalski : miasto królewskie i miasto gubernialne. „Sztuka Europy Wschodniej”. 1, s. 269-277, 2013. 
  • Michał Rawita Witanowski: Przewodnik po Piotrkowie Trybunalskim (z planem miasta). Piotrków: Wydawnictwo Oddziału Piotrkowskiego Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, 1923.

Media użyte na tej stronie

Piotrkow Old Town map.png
Autor: Witia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Plan Starego Miasta w Piotrkowie Trybunalskim (obszar na podstawie planu w ewidencji zabytków).
Łódź Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.45 N
  • S: 50.78 N
  • W: 17.95 E
  • E: 20.75 E
Piotrków Trybunalski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Piotrków Trybunalski, Poland
Ta mapa of Piotrków Trybunalski została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
PL Piotrkow Tryb plebania Rwanska 6.jpg
Autor: Singdrossel, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
plebania kościoła ewangelickiego, ul. Rwańska 6
Dawne Kolegium Pijarów 1.JPG
Autor: DustAndShadow, Licencja: CC BY 3.0
Dawne kolegium pijarskie w Piotrkowie. Widok od ulicy Rwańskiej
Piarist monastery in Piotrkow 18200-1820.jpg
Piarist church and monastery in Piotrków Trybunalski in Poland, early 19th century.
Piarist monastery in Piotrkow 01.jpg
Autor: Witia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Piotrków Trybunalski, Zespół klasztorny pijarów w Piotrkowie Trybunalskim