Zespół klasztorny urszulanek w Krakowie
![]() | |
![]() Budynek konwentu | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | Kraków |
Kościół | |
Właściciel | |
Prowincja | Polska |
Klauzura | nie |
Typ zakonu | żeński |
Obiekty sakralne | |
Kaplica | |
Styl | |
Materiał budowlany | kamień |
Data budowy | 1875, 1931 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
![]() |
Zespół klasztorny urszulanek – zespół budynków sakralnych i użytkowych będący w posiadaniu sióstr urszulanek w Krakowie przy ul. Starowiślnej 3-5,7,9.
Historia
Siostry urszulanki pojawiły się w Krakowie w II połowie XIX w., dokąd przybyły z Poznania w związku z prowadzoną przez władze pruskie polityką Kulturkampfu. W 1875 r. powstał pierwszy budynek krakowskiego konwentu urszulanek - wzniesiona w trybie rotacyjnej pracy ochotniczej kamienica w stylu historyzmu z wewnętrzną kaplicą pod wezwaniem Świętej Rodziny. Nowy budynek wpasowano w zabudowę ulicy Starowiślnej. 1 września tego roku urszulanki otworzyły szkołę pensjonatową, przekształconą w 1910 r. w państwowe gimnazjum. Od 1905 r. przy szkole funkcjonowała bursa dla jej słuchaczek pochodzących spoza Krakowa. Po zawiązaniu unii pomiędzy autonomicznymi klasztorami urszulanek, w 1919 r. krakowski konwent stał się siedzibą zarządu generalnego Unii Urszulanek Polskich. W okresie międzywojennym siostry prowadziły szkołę podstawową, gimnazjum i liceum. Celem pozyskania nowych pomieszczeń dla rozrastającego się zespołu szkolnego, w 1931 r. wybudowano nowy budynek z w pełni wyposażonymi pomieszczeniami dydaktycznymi, niewidoczny od strony ulicy Starowiejskiej.
W okresie okupacji zlikwidowana została szkoła średnia, ale siostry urszulanki zachowały zwierzchnictwo nad szkołą podstawową i otworzyły przedszkole. W konwencie znalazło schronienie kilkadziesiąt polskich sierot wysiedlonych przez Niemców z terenów przyłączonych bezpośrednio do III Rzeszy. Siostry były aktywnie zaangażowane w prowadzenie tajnego nauczania, ryzykując wolnością i życiem. Mimo tych zasług, wkrótce po zakończeniu wojny władze komunistyczne przystąpiły do etapowej likwidacji szkół. W 1961 r. przedszkole zostało upaństwowione, a większość pomieszczeń konwentu przeznaczono na państwowy dom studencki lub pomieszczenia dydaktyczne dla Wyższej Szkoły Teatralnej i Muzycznej.
Po transformacji ustrojowej w Polsce siostry urszulanki stopniowo odzyskiwały utracony teren. W 1991 r. zwrócono im przedszkole, a w 1994 r. szkołę podstawową. Wkrótce potem na terenie konwentu znów otworzono bursę dla krakowskich studentek.
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 [dostęp 2021-01-29] .
Źródła
- Historia konwentu na witrynie Urszulanek Unii Rzymskiej. [dostęp 2018-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-21)].
Media użyte na tej stronie
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
- N: 50.15 N
- S: 49.95 N
- W: 19.76 E
- E: 20.26 E
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kaplica Świętej Rodziny, 1893 proj. Rajmund Meus i Bronisław Górski, ul. Starowiślna 9, Kraków
Symbol klasztoru do legendy mapy
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Konwent ss. Urszulanek Unii Rzymskiej, 1893 proj. Rajmund Meus i Bronisław Górski, ul. Starowiślna 9, Kraków
Autor: Lelek 2v, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kaplica Świętej Rodziny w Krakowie, ul. Starowiślna
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Konwent ss. Urszulanek Unii Rzymskiej-szkoła, 1923 proj Teodor Hoffmann, ul. Starowiślna 3-5, Kraków