Zeta Geminorum

Zeta Geminorum
ζ Gem
ilustracja
Dane obserwacyjne (J2000)
GwiazdozbiórBliźnięta
Rektascensja07h 04m 06,531s[1]
Deklinacja+20° 34′ 13,07″[1]
Paralaksa (π)0,00237 ± 0,00030[1]
Odległość1380 ± 200 ly
422 ± 61 pc
Wielkość obserwowana3,79[1]m
Ruch własny (RA)−7,29 ± 0,49[1] mas/rok
Ruch własny (DEC)−0,41 ± 0,32[1] mas/rok
Prędkość radialna2,80 ± 0,20[1] km/s
Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdyżółty nadolbrzym
Typ widmowyG1 Ib[1]
Promień60 R[2]
Jasność3000[2] L
Temperatura5300–5800[2] K
Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 43 Gem
2MASS: J07040653+2034131
Bonner Durchmusterung: BD+20°14687
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 269
Boss General Catalogue: GC 9313
Katalog Henry’ego Drapera: HD 52973
Katalog Hipparcosa: HIP 34088
Katalog jasnych gwiazd: HR 2650
SAO Star Catalog: SAO 79031
Mekbuda

Zeta Geminorum (ζ Gem, Mekbuda) – gwiazda w gwiazdozbiorze Bliźniąt, znajdująca się w odległości około 1380 lat świetlnych od Słońca.

Nazwa

Tradycyjna nazwa gwiazdy, Mekbuda, wywodzi się od arabskiego ‏الذراع المقبوضة‎ aḏ-ḏirāʿ al-maqbūḍa i oznacza „podkuloną łapę”. Wraz z Mebsutą (Epsilon Geminorum), w wyobrażeniach starożytnych Arabów reprezentowały łapy lwa[2][3]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna zatwierdziła użycie nazwy Mekbuda dla określenia tej gwiazdy[4].

Charakterystyka

Jest to żółty nadolbrzym, ma średnicę 60 razy większą niż Słońce i 3000 razy większą jasność. Jest to klasyczna cefeida, której obserwowana wielkość gwiazdowa zmienia się od 3,7 do 4,2m w okresie około 10,2 doby. W wyniku pulsacji gwiazda zmienia rozmiar, temperaturę i jasność i przechodzi z typu widmowego G do typu F. Spośród czterech cefeid o podobnej jasności, widocznych gołym okiem na ziemskim niebie (innymi są Delta Cephei, Jota Aquilae i Beta Doradus) ma najdłuższy okres zmienności i jest najjaśniejsza[2].

Zeta Geminorum ma bliskiego towarzysza, oddalonego o 0,1 sekundy kątowej na niebie (pomiar z 1973 roku)[5], który jest związany grawitacyjnie z Mekbudą[2]. Pozostałe gwiazdy widoczne w pobliżu: ζ Gem B (11,46m, odległa o 87,4″), ζ Gem C (7,66m, odległa o 101,3″), ζ Gem D (12,46m, odległa o 67,8″) oraz ζ Gem E (14,80m, odległa od składnika C o 96,5″), są jedynie optycznymi towarzyszami[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d e f g h Zeta Geminorum w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g Jim Kaler: MEKBUDA (ang.). STARS. [dostęp 2017-04-30].
  3. Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 235. ISBN 0-486-21079-0. (ang.)
  4. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-02-01. [dostęp 2017-04-30].
  5. Mason et al.: WDS J07041+2034Aa,Ab. W: The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.

Media użyte na tej stronie

Zeta Geminorum.jpg
Autor: David Ritter, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zeta Geminorum in optical light