Zgnilec

Czerw zaatakowany zgnilcem amerykańskim
Obszar zagrożony zgnilcem amerykańskim (Prusinowo)
Obszar zapowietrzony zgnilcem amerykańskim pszczół (Liszna)

Zgnilec złośliwy, zgnilec amerykański (Histolysis infectiosa perniciosa larvae apium, Pestis americana larvae apium) – zaraźliwa choroba bakteryjna czerwiu wywoływana przez laseczkę larwy (Paenibacillus larvae). Choruje nań i zamiera czerw zasklepiony.

Przetrwalniki bakterii odznaczają się bardzo wysoką opornością na działanie termiczne i chemiczne, a w normalnych warunkach przeżywają nawet do 40 lat. Szczególne nasilenie choroby przypada na drugą połowę lata, kiedy wysoka temperatura i częste przegrzewanie gniazda sprzyja rozkładającej się masie[1].

Objawy

Zasklepy na zamarłym czerwiu stają się podziurkowane, ciemnieją i zapadają się oraz jest charakterystyczny zapach z ula. Masa zamarłego czerwiu jest brunatnożółta, daje się wyciągać w długie nitki i wydziela zapach kleju stolarskiego. Zwykle po 4 tygodniach od śmierci larwy na dnie lub na ścianie komórki plastra powstaje ciemny, zasuszony strupek, który jest łatwo widoczny po odpowiednim odwróceniu ramki[1]. Okres wylęgania się choroby w rodzinie wynosi 45 dni[2].

Leczenie

Jest to choroba zwalczana z urzędu[3]. Do leczenia zgnilca złośliwego dawnej stosowano syrop z dodatkiem sulfonamidów lub oksytetracyklinę. Syrop leczniczy podawano rodzinom pszczelim przez okres 5 dni. Leczenie musi być poprzedzone przesiedleniem chorej rodziny pszczelej do innego ula. Obecnie stosowanie sulfonamidów w leczeniu pszczół jest zabronione.

Metodami dopuszczonymi do stosowania jest podawanie olejków: cynamonowego, żywokostowego, tymiankowego, cytrynowego. Wszystkie te olejki silnie działają bakteriobójczo i bakteriostatycznie, ale najsilniejsze działanie ma olejek cynamonowy[2].

Choroba jest trudna do wyleczenia i powoduje duże straty w pasiekach. Jedyną radykalną metodą ograniczenia rozprzestrzeniania się choroby jest likwidacja chorych, słabych rodzin przez spalenie wszystkiego oprócz ula. Porażona silna rodzina ma szansę być wyleczona[2].

Zobacz też

  • Zgnilec europejski

Przypisy

  1. a b Pszczele Zdrowie: Zgnilec amerykański (AFB). [dostęp 2013-07-29].
  2. a b c Pasieka Ambrozja L.B. Kowaliczek: Zgnilec Amerykański, ABF, American foulbrood. [dostęp 2013-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-25)].
  3. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 września 2018 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz.U. z 2020 r. poz. 1421).

Media użyte na tej stronie

Wikimedia Community Logo.svg
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Zgnilec Amer.JPG
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zgnilec amerykański w Prusinowie.
Loque americana.jpg
Autor: Pollinator, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Cuadro con Loque americana
Liszna (July 2020) zgnilec amerykański.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Liszna. Obszar zapowietrzony zgnilec amerykański pszczół (2020).