Zgorzelec Ujazd

Zgorzelec Ujazd (niem. Moys, gł. Mojiš[1], potocznie Mojs)[2] – dzielnica Zgorzelca położona w jego południowej części u ujścia Czerwonej Wody do Nysy Łużyckiej.

Pierwsze wzmianki o wsi o nazwie Moys na prawym brzegu Nysy pochodzą z roku 1309. Od XV w. wieś należała do miasta Görlitz.

7 września 1757 roku na wzgórzu Holzberg zwanym później Jäckelsberg stoczono jedną z bitew wojny siedmioletniej zwanej bitwą pod Mojsem.

Mojs należał do tej części Łużyc, która w roku 1815 została przydzielona do Śląska. W połowie XIX wieku Mojs przybrał charakter miejski. Decydującym czynnikiem było wybudowanie 1 września 1847 roku linii kolejowej między Węglińcem a Görlitz oraz uruchomienie dworca kolejowego. W 1865 wybudowano rozwidlenie Śląskiej Kolejki Górskiej do Lubania i Jeleniej Góry i dalej w stronę Karkonoszy, która już w 1869 kursowała przez Podgórze i Wałbrzych do Starego Zdroju

W 1877 Mojs otrzymał nowy budynek dworca.

Oprócz różnych gałęzi przemysłu działały tu kopalnie węgla brunatnego. Najbardziej znaną była kopalnia Friedrich Anna. Plany kopalni można znaleźć w archiwum górniczym we Freibergu. W 1928 r. kopalnia została zamknięta ze względu na niską rentowność oraz częste wypadki. Do dzisiaj w niektórych miejscach można rozpoznać szkody górnicze będące skutkiem działalności tej kopalni. W następstwie rozwoju Mojs z dawnej miejscowości rolniczej 1 czerwca 1929 roku stał się przedmieściem Görlitz.

W 1939 na południe od Mojsu powstał obóz dla jeńców wojennych Stalag VIII A.

Po zakończeniu II wojny światowej w następstwie podziału miasta wzdłuż Nysy Mojs otrzymał nazwę Ujazd i został wcielony do miasta Zgorzelec a niemieccy mieszkańcy zostali wysiedleni.

Dworzec Zgorzelec-Ujazd z biegiem lat tracił na znaczeniu zwłaszcza po wybudowaniu łącznika między dworcem Jerzmanki a Zgorzelec Miasto.

W dzielnicy znajdują się: Parafia p. w. św. Jana Chrzciciela, Parafia p. w. Matki Bożej Łaskawej, szkoła podstawowa nr 2, gimnazjum nr 2, stacja kolejowa Zgorzelec-Ujazd, oddział poczty oraz zakłady przemysłu odzieżowego.

Przypisy

  1. ↑ Wiktor Wenzel, Der Slawengau Besunzane im Licht der Ortsnamen, 2014.
  2. ↑ M.P. z 1947 r. nr 37, poz. 297 M.P. 1947 nr 37 poz. 297 Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 15 marca 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości.