Zgromadzenie Irlandii Północnej

Zgromadzenie Irlandii Północnej
Tionól Thuaisceart Éireann
Państwo	Wielka Brytania
Prowincja	Irlandia Północna
Rodzaj	jednoizbowy
Rok założenia	1998
	Kierownictwo
Przewodniczący	Brak
Wiceprzewodniczący	Brak
	Struktura
Liczba członków	90
Stowarzyszenia polityczne	; Sinn Féin (27); DUP (25); Alians (17); UUP (9); SDLP (8); Bezpartyjni Unioniści (2); TUV (1); PBPA (1);
Ostatnie wybory	5 maja 2022
	Siedziba
	Parliament Buildings, Ballymiscaw, Stormont, Belfast BT4 3XX, Wielka Brytania
	Strona internetowa

Zgromadzenie Irlandii Północnej (ang. Northern Ireland Assembly, irl. Tionól Thuaisceart Éireann, scots Norlin Airlann Semmlie) – brytyjski parlament regionalny dla Irlandii Północnej będący wyrazem autonomii tej części państwa oraz dewolucji władzy publicznej w Zjednoczonym Królestwie. Składa się ze 108 deputowanych wybieranych na czteroletnią kadencję.

Siedzibą Zgromadzenia jest pałac położony na terenie zabytkowej posiadłości Stormont w Belfaście. Jego członkowie mają prawo dopisywać sobie post-nominal letters MLA.

Historia

Zgromadzenie zostało powołane do życia na mocy porozumienia wielkopiątkowego z 1998 roku. W roku 2000 oraz w latach 2002-2007 jego działalność była zawieszona, podobnie jak cała autonomia Irlandii Północnej, co miało związek z poważnymi sporami między partiami unionistycznymi (opowiadającymi się za pozostawaniem Irlandii Płn. przy Wielkiej Brytanii) a republikańskimi (partiami walczącymi o jej przyłączenie do Republiki Irlandii). Ostatnie wybory miały miejsce w marcu 2007, a Zgromadzenie wznowiło prace dwa miesiące później.

Sposób wyłaniania

W wyborach do Zgromadzenia stosuje się taki sam podział Irlandii Płn. na okręgi wyborcze jak przy wyłanianiu północnoirlandzkiej delegacji do Izby Gmin. W każdym z 18 okręgów wybiera się 6 deputowanych. Stosuje się przy tym ordynację proporcjonalną i zasadę pojedynczego głosu przechodniego. Przy przeliczaniu głosów na mandaty używana jest metoda d'Hondta.

Kompetencje

Przepisy o autonomii Irlandii Północnej wprowadzają trzy kategorie dziedzin: przeniesione (transferred), zastrzeżone (reserved) i wyłączone (excepted). W sprawach przeniesionych, Irlandia Północna posiada swobodę kształtowania swojego porządku prawnego, zaś władzę wykonawczą sprawuje jej autonomiczny rząd. Sprawy zastrzeżone obecnie regulowane są jeszcze przez władze w Londynie, jednak mogą zostać przeniesione na szczebel władz autonomicznych w przyszłości. W sprawach wyłączonych władze centralne Wielkiej Brytanii zamierzają na stałe zachować swoje kompetencje.

Kwestie przeniesione

edukacja
zdrowie
rolnictwo
przedsiębiorczość, handel i inwestycje
środowisko naturalne
rozwój regionalny (w tym transport)
zatrudnienie
finanse
rozwój społeczny
kultura, sztuka i sport

Kwestie zastrzeżone

prawo karne
policja
nawigacja i lotnictwo cywilne
handel międzynarodowy i rynki finansowe
poczta i telekomunikacja
szelf kontynentalny i dno morza
przepisy odnośnie do biernego prawa wyborczego do Zgromadzenia Irlandii Północnej
sprawy konsumenckie
własność intelektualna

Kwestie wyłączone

sukcesja królewska
stosunki międzynarodowe
obrona i siły zbrojne
polityka narodowościowa, obywatelstwo i imigracja
podatki o zasięgu obejmującym całą Wielką Brytanię
organizacja wyborów
polityka walutowa
odznaczenia

Bibliografia

Northern Ireland Act 2006 (c. 17). [dostęp 2009-12-15].

Linki zewnętrzne

Strona oficjalna

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne