Zgromadzenie Irlandii Północnej

Zgromadzenie Irlandii Północnej
Tionól Thuaisceart Éireann
Państwo

 Wielka Brytania

Prowincja

 Irlandia Północna

Rodzaj

jednoizbowy

Rok założenia

1998

Kierownictwo
Przewodniczący

Brak

Wiceprzewodniczący

Brak

Struktura
Struktura Zgromadzenie Irlandii Północnej
Liczba członków

90

Stowarzyszenia polityczne


  •      Sinn Féin (27)
  •      DUP (25)
  •      Alians (17)
  •      UUP (9)
  •      SDLP (8)
  •      Bezpartyjni Unioniści (2)
  •      TUV (1)
  •      PBPA (1)
Ostatnie wybory

5 maja 2022

Siedziba
Siedziba Zgromadzenie Irlandii Północnej
Parliament Buildings, Ballymiscaw, Stormont, Belfast BT4 3XX, Wielka Brytania
Strona internetowa
Irlandia Północna
Herb Irlandii Północnej
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Irlandii Północnej

Wikiprojekt Polityka

Zgromadzenie Irlandii Północnej (ang. Northern Ireland Assembly, irl. Tionól Thuaisceart Éireann, scots Norlin Airlann Semmlie) – brytyjski parlament regionalny dla Irlandii Północnej będący wyrazem autonomii tej części państwa oraz dewolucji władzy publicznej w Zjednoczonym Królestwie. Składa się ze 108 deputowanych wybieranych na czteroletnią kadencję.

Siedzibą Zgromadzenia jest pałac położony na terenie zabytkowej posiadłości Stormont w Belfaście. Jego członkowie mają prawo dopisywać sobie post-nominal letters MLA.

Historia

Zgromadzenie zostało powołane do życia na mocy porozumienia wielkopiątkowego z 1998 roku. W roku 2000 oraz w latach 2002-2007 jego działalność była zawieszona, podobnie jak cała autonomia Irlandii Północnej, co miało związek z poważnymi sporami między partiami unionistycznymi (opowiadającymi się za pozostawaniem Irlandii Płn. przy Wielkiej Brytanii) a republikańskimi (partiami walczącymi o jej przyłączenie do Republiki Irlandii). Ostatnie wybory miały miejsce w marcu 2007, a Zgromadzenie wznowiło prace dwa miesiące później.

Sposób wyłaniania

W wyborach do Zgromadzenia stosuje się taki sam podział Irlandii Płn. na okręgi wyborcze jak przy wyłanianiu północnoirlandzkiej delegacji do Izby Gmin. W każdym z 18 okręgów wybiera się 6 deputowanych. Stosuje się przy tym ordynację proporcjonalną i zasadę pojedynczego głosu przechodniego. Przy przeliczaniu głosów na mandaty używana jest metoda d'Hondta.

Kompetencje

Przepisy o autonomii Irlandii Północnej wprowadzają trzy kategorie dziedzin: przeniesione (transferred), zastrzeżone (reserved) i wyłączone (excepted). W sprawach przeniesionych, Irlandia Północna posiada swobodę kształtowania swojego porządku prawnego, zaś władzę wykonawczą sprawuje jej autonomiczny rząd. Sprawy zastrzeżone obecnie regulowane są jeszcze przez władze w Londynie, jednak mogą zostać przeniesione na szczebel władz autonomicznych w przyszłości. W sprawach wyłączonych władze centralne Wielkiej Brytanii zamierzają na stałe zachować swoje kompetencje.

Kwestie przeniesione

  • edukacja
  • zdrowie
  • rolnictwo
  • przedsiębiorczość, handel i inwestycje
  • środowisko naturalne
  • rozwój regionalny (w tym transport)
  • zatrudnienie
  • finanse
  • rozwój społeczny
  • kultura, sztuka i sport

Kwestie zastrzeżone

  • prawo karne
  • policja
  • nawigacja i lotnictwo cywilne
  • handel międzynarodowy i rynki finansowe
  • poczta i telekomunikacja
  • szelf kontynentalny i dno morza
  • przepisy odnośnie do biernego prawa wyborczego do Zgromadzenia Irlandii Północnej
  • sprawy konsumenckie
  • własność intelektualna

Kwestie wyłączone

  • sukcesja królewska
  • stosunki międzynarodowe
  • obrona i siły zbrojne
  • polityka narodowościowa, obywatelstwo i imigracja
  • podatki o zasięgu obejmującym całą Wielką Brytanię
  • organizacja wyborów
  • polityka walutowa
  • odznaczenia

Bibliografia

Linki zewnętrzne


Media użyte na tej stronie

Northern Ireland coat of arms.png
Autor: El gobierno de Irlanda del Norte, o el gobierno del Reino Unido., Licencja: CC BY-SA 4.0
Es el escudo de Irlanda del Norte, el oficial.
PartyNI2022.svg
Autor: JamesHawkes0161, Licencja: CC BY-SA 4.0
Parties in the Northern Irish Assembly after the 2022 Election
Flag of Northern Ireland (1953–1972).svg
Ulster Banner is a heraldic banner taken from the former coat of arms of Northern Ireland. It was used by the Northern Ireland government in 1953-1973 with Edwardian crown since coronation of Queen Elizabeth II, based earlier design with Tudor Crown from 1924. Otherwise known as the Ulster Flag, Red Hand of Ulster Flag, Red Hand Flag.