Zgromadzenie Sióstr Służebnic Niepokalanej Panny Maryi

Zgromadzenie Sióstr Służebnic Niepokalanej Panny Maryi, służebnice NPM (ukr.: Згромадження Сестер Служебниць Пренепорочної (Непорочної) Діви Марії, ССПДМ/СНДМ) – katolicki zakon żeński obrządku greckiego założony w 1892 r. przez ks. Cyryla Sełeckiego i bazylianina o. Jeremiasza Łomnickiego. Podstawowym zadaniem kongregacji jest religijne wychowanie dzieci i młodzieży, działalność charytatywna i pomoc w prowadzeniu parafii.

Historia

Regułę zakonną sióstr służebnic zatwierdził w 1892 Sylwestr Sembratowycz, ówczesny metropolita lwowski. W tym samym roku we wsi Żużel k. Sokala powstał pierwszy dom zakonny dzięki staraniom miejscowego kapłana Cyryla Sieleckiego (Кири́ло Селе́цький). W 1894 r. Krystopolu założono główny monastyr służebnic pod opieką tamtejszych bazylianów. Pod kierownictwem pierwszej przełożonej – Jozafaty Hordaszewskiej – zakładano nowe domy służebnic w Galicji oraz wśród ukraińskiej diaspory w Kanadzie (1902), Brazylii (1911), a także na terenie późniejszej Jugosławii (1906), na słowackim Zakarpaciu (1928) i w USA (1938).

Do 1934 zakonnice podlegały biskupom diecezjalnym, następnie zakon został scentralizowany pod jednym zarządem. W 1956 r. papież Pius XII zakończył proces organizacji zakonu, powołując trzy główne prowincje: dla Europy, dla Kanady oraz dla Stanów Zjednoczonych i Brazylii. W 1938 r. w Europie były 92 domy zakonne і 494 siostry, które prowadziły 76 ochronek dla prawie 5000 dzieci, 15 sierocińców dla 380 sierot, 3 szkoły ludowe, wykładały ekonomie w 4 seminariach, prowadziły różnorodną działalność religijno-charytatywną, głównie wśród kobiet.

Po 17 września 1939 r. Władze radzieckie rozpoczęły likwidację zgromadzenia służebnic w Galicji: w l. 1940-41 oraz po wojnie. Wiele zakonnic zostało wywiezionych do łagrów. Zgromadzenie skasowano także w komunistycznej Czechosłowacji (1950). Kongregacja funkcjonowała jedynie w Polsce (13 domów) і w Jugosławii (7).

Współczesność

Obecnie zgromadzenie funkcjonuje w 15 krajach, dzieli się na 7 prowincji i 1 delegaturę. Główny dom zakonny znajduje się w Rzymie, po dwa domy działają we Francji, Anglii i w Niemczech. Większość klasztorów służebnic znajduje się za oceanem: w Brazylii (43 domy), Kanadzie (23), USA (20) і (od 1965) w Argentynie (4). SSNPM nadal zajmują się szkolnictwem religijnym, mają własne średnie i wyższe szkoły dla dziewcząt, publikują podręczniki, prowadzą rekolekcję dla młodzieży, organizują kolonie letnie i pielgrzymki, pomagają misjonarzom oraz zajmują się opieką nad chorymi. Ponadto szyją szaty liturgiczne, dbają o wystrój kościołów^[1].

Służebnice w Polsce

W Polsce jest ok. 80 służebnic^[2]. Zakonnice pomagają proboszczom w prowadzeniu parafii, zajmują się katechizacją, opiekują się chorymi, prowadzą działalność misyjną. Przełożoną polskiej prowincji Matki Bożej Nieustającej Pomocy była ostatnio s. Sławomira Zofia Łebedowicz. Na dzień dzisiejszy urząd ten pełni s. Krystyna Natalia Macina. Prowincja liczy 11 domów zakonnych (monastyrów):

• archieparchia przemysko-warszawska
  • dom prowincjalny i dom zakonny (Monastyr Prowincjalny Świętej Rodziny) w Warszawie
  • Dom Zakonny pw. bł. s. Jozafaty Hordaszewskiej w Bartoszycach
  • Dom Zakonny pw. Zawsze Wspomagającej Matki Bożej w Janowie Lubelskim^[3]
  • Dom Zakonny pw. Opieki Przenajświętszej Bogurodzicy w Kruklankach
  • Dom Zakonny pw. Matki Bożej Dobrej Rady w Olsztynie
  • Dom zakonny pw. Bożego Miłosierdzia w Prałkowcach
  • Dom Zakonny pw. Świętego Męczennika Jozafata w Przemyślu
  • dom formacyjny (nowicjat): monastyr pw. Opatrzności Bożej w Przemyślu
• eparchia wrocławsko-gdańska^[4]
  • Dom Zakonny pw. Poczęcia NMP w Goleniowie
  • Dom Zakonny pw. św. Józefa w Koszalinie
  • Dom Zakonny pw. św. Jana w Świdwinie

Instytucje charytatywne prowadzone przez służebnice: "Barka" Dom Pomocy Społecznej im. Jana Pawła II w Janowie Lubelskim prowadzony był do 2017r., nadal siostry prowadzą Ekumeniczny Dom Pomocy Społecznej wraz z Centrum Rehabilitacji im. Bł. S. Josafaty i Ośrodkiem Szkolenia Zgromadzenia Sióstr Służebnic Niepokalanej Panny Maryi w Prałkowcach.

Herb

Herb zgromadzenia składa się z centralnie umieszczonej litery M, nad którą znajduje się krzyż, oraz trzech gwiazd rozmieszczonych po bokach i na dole litery. Wszystkie elementy herbu ulegają różnym stylizacjom w zależności od konkretnych przedstawień^[5].

Krzyż jest symbolem chrześcijaństwa i naśladowania Chrystusa, litera M przywołuje wzór Matki Bożej (Niepokalanej Panny Maryi), natomiast trzy gwiazdy oznaczają trzy śluby zakonne: czystości, ubóstwa i posłuszeństwa, oraz trzy cnoty: cichość, pokorę i miłość siostrzaną.

Strój zakonny

Habit granatowy (ciemnoniebieski), szkaplerz z białą wypustką, na głowie czarny welon (granatowy, ciemnoniebieski - ciemniejszy niż reszta habitu) z wypustką białego czepka, na piersi krzyżyk na łańcuszku. W zależności od czasu i miejsca krój habitu różni się w szczegółach^[6].

Błogosławieni i słudzy Boży

Błogosławieni i słudzy Boży związani ze zgromadzeniem służebnic:

• Jozafata Hordaszewska
• Tarsykija Maćkiw
• Anatolia Bodnar
• Ambrozja Sabatowicz
• Cyryl Sełecki (Sielecki, Kyryło Sełećkyj)
• Jeremiasz Łomnicki

Zobacz też

• Zgromadzenie Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej
• Dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Informacje o służebnicach i ich polskiej prowincji. powolaniowapomoc.p2a.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-10-10)].
• Podstawowe informacje o służebnicach
• Sisters Servants of Mary Immaculate in Canada. ssmi.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-19)].
• www.sluzebnice.pl