Zhu De

Zhu De
朱德
ilustracja
marszałek 元帥 marszałek 元帥
Data i miejsce urodzenia

1 grudnia 1886
Yilong, Cesarstwo chińskie

Data i miejsce śmierci

6 lipca 1976
Pekin, Chiny

Przebieg służby
Lata służby

1927–1976

Siły zbrojne

 Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza

Główne wojny i bitwy

powstanie w Nanchangu,
wojna chińsko-japońska (1937–1945)

Późniejsza praca

działacz polityczny

Odznaczenia
Order 1 sierpnia I klasy (Chiny) Order Niepodległości i Wolności I klasy (Chiny) Order Wyzwolenia I klasy (Chiny)
Zhu De
Nazwisko chińskie
Pismo uproszczone

朱德

Pismo tradycyjne

朱德

Hanyu pinyin

Zhū Dé

Wade-Giles

Chu Teh

Wymowa (IPA)

[tʂú tĕ]

Zhu De
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 grudnia 1886
Yilong

Data i miejsce śmierci

6 lipca 1976
Pekin

Głowa państwa Chińskiej Republiki Ludowej[1]
Okres

od 17 stycznia 1975
do 6 lipca 1976

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Chin

Poprzednik

Dong Biwu[2]

Następca

Song Qingling[3]

Wiceprzewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej
Okres

od 27 września 1954
do 27 kwietnia 1959

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Chin

Następca

Song Qingling i Dong Biwu

Wiceprzewodniczący Komunistycznej Partii Chin
Okres

od 28 września 1956
do 1 sierpnia 1966

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Chin

Przewodniczący Stałego Komitetu Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych
Okres

od 28 kwietnia 1959
do 6 lipca 1976

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Chin

Poprzednik

Liu Shaoqi

Następca

Song Qingling (p.o.)

Zhu De (ur. 1 grudnia 1886, zm. 6 lipca 1976) – chiński wojskowy i polityk, jeden z twórców Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej.

Początkowo służył w armii cesarskiej w prowincji Junnan; po wybuchu rewolucji Xinhai w 1911 roku walczył po stronie republikańskiej. W latach 1916-1921 był jednym z militarystów działających w Syczuanie, następnie w 1922 roku wstąpił do Komunistycznej Partii Chin.

Wziął udział w powstaniu w Nanchangu, a po jego upadku przeszedł z niewielkim oddziałem na południe, gdzie spotkał Mao Zedonga[4], któremu następnie pomagał zorganizować bazy partyzanckie w prowincji Jiangxi w latach 1927–1934. Był faktycznym dowódcą wojskowym chińskich komunistów (mówiono wtedy o "oddziałach Zhu-Mao"), a od 1931 roku zasiadał w Biurze Politycznym KPCh. W okresie Wielkiego Marszu poparł konkurenta Mao, Zhanga Guotao, ale po dojściu do Yan’anu i objęciu przez Mao funkcji przewodniczącego Komunistycznej Partii Chin pojednał się z nim. W czasie wojny z Japonią w latach 1937–1945 dowodził siłami komunistycznymi walczącymi pod nazwą 8 Armii jako część armii narodowej. W czasie wojny domowej z Kuomintangiem w latach 1946–50 był głównodowodzącym Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej.

W 1955 roku został pierwszym z dziesięciu marszałków ChRL, był pierwszym ministrem obrony ChRL. Odsunięty od funkcji kierowniczych w okresie rewolucji kulturalnej za odmowę upolitycznienia armii i represjonowany. Dzięki wstawiennictwu Zhou Enlaia przywrócony do łask po śmierci Chen Yi w 1972 roku.

W okresie pomiędzy 17 stycznia 1975 a 6 lipca 1976 roku sprawował funkcję Przewodniczącego Stałego Komitetu Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych, będąc formalnie głową państwa.

Jego biografię opracowywała Agnes Smedley, która przekazała mu testamentem cały swój majątek[5].

Przypisy

  1. Jako przewodniczący Stałego Komitetu Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych
  2. Jako Pełniący obowiązki Przewodniczącego Chińskiej Republiki Ludowej
  3. Jako Pełniąca obowiązki Przewodniczącego Chińskiej Republiki Ludowej
  4. C. Martin Wilbur: The Nationalist Revolution: from Canton to Nanking, 1923-28. W: Denis Twitchett: The Cambridge history of China. Cambridge England New York: Cambridge University Press, 1978, s. 674-675. ISBN 978-0-521-23541-9. (ang.).
  5. Norman Polmar, Thomas B. Allen: Księga szpiegów. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo MAGNUM sp. z o.o., 2000. ISBN 83-85852-27-1.

Bibliografia

  • Jakub Polit: Chiny. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2004. ISBN 83-88542-68-0.

Media użyte na tej stronie

National Emblem of the People's Republic of China.svg
National emblem of the People's Republic of China
Chu De2.jpg
Chinese communist Red Army leader Chu De.
Order of Independence and Freedom 1st Class.svg
Autor: Ericmetro, Licencja: CC0
Chinese military medal: Order of Independence and Freedom 1st Class
Order of Bayi 1st Class.svg
Autor: Ericmetro, Licencja: CC0
Chinese military medal: Order of Bayi 1st Class
Zhu De.jpg
Zhū Dé (Chinese: 朱德; pinyin: Zhū Dé; Wade-Giles: Chu Teh; zi: Yùjiē 玉阶; 1 December 1886 – 6 July 1976) was a Chinese Communist military leader and statesman. He is regarded as the founder of the Chinese Red Army (the forerunner of the People's Liberation Army) and the tactician who engineered the revolution from which emerged the People's Republic of China.
Order of Liberation 1st Class.svg
Autor: Ericmetro, Licencja: CC0
Chinese military medal: Order of Liberation 1st Class
Marshal of the PRC rank insignia.svg
Autor: 碧海风, Licencja: CC BY-SA 4.0
中国人民共和国元帅肩章