Zielęcin (wieś w powiecie pajęczańskim)
| Artykuł | 51°13′8″N 19°5′50″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 51°12'N, 19°4'E |
| - błąd | 19889 m |
| Odległość | 328 m |
| wieś | |
 Szkoła Podstawowa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) | 492[1] |
| Strefa numeracyjna | 44 |
| Kod pocztowy | 98-332[2] |
| Tablice rejestracyjne | EPJ |
| SIMC | 0551326 |
Położenie na mapie gminy Rząśnia _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Rząśnia") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu pajęczańskiego  | |
 51°13′08″N 19°05′50″E/51,218889 19,097222 | |
Zielęcin – wieś w Polsce, położona w województwie łódzkim, w powiecie pajęczańskim, w gminie Rząśnia[3][4].
Miejscowość ma zwartą zabudowę, większość domów znajduje się przy drodze gminnej z Rząśni do Stróży. W pobliżu wschodniej części wsi przebiega droga wojewódzka nr 483 (Częstochowa – Łask).
Integralne części wsi
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0551332 | Huby | część wsi |
Historia
Historia wsi sięga czasów piastowskich. Kasper Niesiecki i Paprocki wymieniają Zielęcin wśród włości, które Bolesław III Krzywousty nadał Wrszowcom – swoim stronnikom, uchodźcom z Czech.
W 1552 Żellaczyn w powiecie radomskim, w województwie sieradzkim należał do parafii św. Mateusza Rząśni w archidiecezji gnieźnieńskiej. Wieś w tym czasie płaciła dziesięcinę kanonii gnieźnieńskiej, a do plebanii w Rząśni tylko kolędę po groszu z łanu. W Zielęcinie znajdowało się 11 zagród kmiecych. Włościanie posiadali łącznie 8 łanów ziemi. Przy osadzie istniał dwór i folwark szlachecki. Według regestrów podatkowych z tego okresu, dziedzicem dóbr Żellaczyn był Balyenski – Balinski herbu Jastrzębiec.
W XVII Zielęcin należał do rodziny Potworowskich herbu Dębno. Jan Jerzy Potworowski (zm. 1627) był skarbnikiem (1607) i sędzią ziemskim sieradzkim[5].
Lustracje dóbr królewskich z 1632[6] i 1665 wzmiankują Zalęczin, opisany jest tam o długotrwały konflikt włościan z królewskiej wsi Bądków a Potworowskimi, którzy bezprawnie niszczyli kopce graniczne i zajmowali pastwiska, pola i lasy królewskie (bądkowskie)[7].
W 1827 Zielęcin administracyjnie należał do gminy Rząśnia w powiecie radomskim, w obwodzie piotrkowskim, w województwie kaliskim. We wsi było 27 zagród i 204 mieszkańców[8]. W 1863 ówczesny właściciel majątku ziemskiego Zielęcin Stanisław Walewski, wziął czynny udział w powstaniu styczniowym, pełnił funkcję naczelnika powiatu piotrkowskiego. Po aresztowaniu, został osądzony i wyrokiem audytoriatu polowego z 30 października 1863 pozbawiono go praw stanu i zesłano na Syberię[9].
Od przełomu XIX/XX wieku dobra Zielęcin należały do rodziny Lichodziejewskich. Przy folwarku (1149 mórg) znajdował się dwór, 8 domów i 61 mieszkańców. Wieś liczyła 291 mieszkańców, 27 domostw i zajmowała 205 mórg gruntu.
W II Rzeczypospolitej terytorialnie wieś należała do gminy Rząśnia w powiecie radomszczańskim, w województwie łódzkim. Podlegała pod sąd pokoju w Brzeźnicy i sąd okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim[10].
Po II wojnie światowej majątek ziemski w Zielęcinie rozparcelowano na mocy dekretu o reformie rolnej, a zrujnowany w czasie wojny dwór Lichodziejewskich został rozebrany.
W PRL-u wieś o charakterze rolniczym ze szkołą podstawową, kółkiem rolniczym i zlewnią mleka. Miejscowość należała do gminy Rząśnia w powiecie radomszczańskim (od 1956 w powiecie pajęczańskim), w województwie łódzkim. W latach 1975–1998 miejscowość położona była województwie piotrkowskim.
Od 2002 w pobliżu Zielęcina trwają prace wydobywcze kopalni węgla brunatnego Bełchatów, usytuowany jest tam wkop odkrywki Szczerców.
Przypisy
- ↑ Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [w:] Narodowy Spis Powszechny 2011 [on-line]. Główny urząd statystyczny. [dostęp 2015-09-28].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1603 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Seweryn Uruski, Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, t. 14, s. 311.
- ↑ Lustracja województw wielkopolskich i kujawskich 1628-1632, cz. II, s. 120.
- ↑ Lustracja województw wielkopolskich i kujawskich 1659-1665, cz. II, s. 55.
- ↑ Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego, t. 2, s. 330.
- ↑ Jan Szubert, Pamiętnik częstochowianina – powstańca styczniowego, oprac. Zofia Strzyżewska, Częstochowa 2012, strona 95 (przypisy).
- ↑ Księga adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa z 1928.
Bibliografia
- Jan Łaski, Liber Beneficiorum
- Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom 14, s 593-594.
- Herbarz polski Kaspra Niesieckiego, T. 8, Lipsk, 1841.
- http://www.rzasnia.pl/www/?page_id=566 Gmina Rząśnia.
| Siedziba gminy | |
|---|---|
| Wsie | |
| Kolonie | |
| Przysiółki | |
| Osada leśna |
|
| Integralne części wsi |
|
| Nieof. części wsi |
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 52.45 N
- S: 50.78 N
- W: 17.95 E
- E: 20.75 E
Projekt herbu gminy Rząśnia
Flaga gminy Rząśnia
Autor: Krzych.w, Licencja: CC BY-SA 3.0
Szkoła podstawowa w Zielęcine